Sự việc 2 chị em ruột trong một gia đình ở Sóc Sơn (Hà Nội) liên tiếp tử vong vì mắc bệnh Whitmore đã khiến cho nhiều gia đình hoang mang, lo lắng. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cho rằng, căn bệnh này hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu người dân tuân thủ những khuyến cáo của ngành y tế.
Sự việc 2 chị em ruột trong một gia đình ở Sóc Sơn (Hà Nội) liên tiếp tử vong vì mắc bệnh Whitmore đã khiến cho nhiều gia đình hoang mang, lo lắng. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cho rằng, căn bệnh này hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu người dân tuân thủ những khuyến cáo của ngành y tế.
Vi khuẩn gây bệnh Whitmore có ở khắp nơi, rất dễ mắc
PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai một lần nữa khẳng định: “Whitmore không phải là vi khuẩn “ăn thịt người” như nhiều người nhầm lẫn, mà là bệnh đã được nhắc đến nhiều trong vài năm trở lại đây.
“Tuy là một bệnh nguy hiểm có tỉ lệ tử vong cao nhưng nay đã có kháng sinh đặc hiệu điều trị nên bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Vì thế người dân không nên quá hoang mang” - ông Cường cho hay.
Bệnh Whitmore có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, những người có cơ địa mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, nghiện rượu, xơ gan, bệnh thận, bệnh phổi mạn tính dễ có nguy cơ mắc bệnh. Ở trẻ em thường có biểu hiện là ápxe tuyến mang tai (dễ nhầm với quai bị), sốt kéo dài, chỉ một số ít có biểu hiện viêm màng não, viêm phổi, áp xe gan, tổn thương thần kinh... Nhưng ở người lớn bệnh cảnh lâm sàng khá phức tạp, thường bị chẩn đoán nhầm với các bệnh khác như nhiễm trùng huyết tụ cầu, lao phổi, ápxe cơ, bệnh hệ thống... Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nhiều trường hợp dẫn đến sốc nhiễm trùng và tử vong. Ca bệnh tổn thương cánh mũi này lần đầu tiên gặp ở Việt Nam và cũng chưa từng được đề cập trong y văn thế giới, vì vậy chẩn đoán ban đầu rất khó khăn - ông Cường nói.
Theo ông Cường, ngay cả khi được khẳng định chẩn đoán bệnh Whitmore, việc điều trị cũng không hề đơn giản. Bệnh nhân phải dùng kháng sinh tấn công liều cao, kéo dài liên tục trong ít nhất khoảng 2 tuần, sau đó dùng kháng sinh duy trì khoảng từ 3 đến 6 tháng tiếp theo. Nếu không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dõi sát sao, bệnh dễ tái phát, sức khỏe bệnh nhân suy kiệt dần và vẫn có thể tử vong dù đã được chẩn đoán đúng. Việc theo dõi điều trị bệnh kéo dài, lại tốn kém nên không ít bệnh nhân đã bỏ cuộc. Đây cũng là một trong là những nguyên nhân dẫn đến thất bại trong điều trị và tỉ lệ tử vong do Whitmore còn cao, lên tới 40%.
Bệnh khó lây truyền từ người sang người
Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, bệnh Melioidosis (Whitmore) do trực khuẩn Gram âm Burkholderia pseudomallei tồn tại trong môi trường tự nhiên gây ra. Con người có thể mắc bệnh Melioidosis khi tiếp xúc trực tiếp với đất và nước bề mặt bị nhiễm vi khuẩn B. pseudomallei. Người và động vật có thể nhiễm khuẩn mắc phải do hít phải hạt nước hoặc bụi có nhiễm vi khuẩn, uống nguồn nước nhiễm khuẩn hoặc tiếp xúc trực tiếp với đất nhiễm khuẩn, đặc biệt là qua xây xước nhỏ ngoài da.
Bệnh khó lây truyền từ người sang người. Đây là bệnh ít gặp, không gây thành dịch, nhưng bệnh cảnh thường tiến triển nặng, có tỉ lệ tử vong cao, đặc biệt ở những người mắc bệnh mãn tính.
Tại Việt Nam, bệnh Melioidosis được mô tả lần đầu tiên vào năm 1925 tại TPHCM, sau đó là Hà Nội, Huế. Hiện chưa có số liệu chính xác về tình hình mắc bệnh Melioidosis tại Việt Nam, có ghi nhận số mắc tại nhiều địa phương và các trường hợp nhập viện điều trị tại các bệnh viện tuyến cuối ở Hà Nội và TPHCM.
Theo các chuyên gia, việc chẩn đoán bệnh Melioidosis dựa vào các yếu tố dịch tễ như tiếp xúc với đất, nước, bụi, các dấu hiệu lâm sàng và có kết quả định danh vi khuẩn B. pseudomallei từ các mẫu bệnh phẩm. Điều trị căn nguyên gây bệnh Melioidosis bằng sử dụng các kháng sinh có nhạy cảm với các chủng B. pseudomallei. Kèm theo đó là điều trị các triệu chứng và các biến chứng kèm theo và chăm sóc, điều dưỡng phục hồi sức khỏe người bệnh. Hiện chưa có vaccine phòng bệnh Melioidosis.
THÙY LINH 21/11/2019