Quân đội Mỹ nguy cơ thành "nạn nhân" của Trung Quốc

Theo báo Washington Post, một nghiên cứu mới công bố của cựu Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert O. Work và cựu trợ lý đặc biệt của ông - Greg Grant đã đề cập chi tiết một chiến lược 5 điểm của Trung Quốc nhằm chấm dứt ưu thế và cuối cùng là vượt mặt quân đội Mỹ về công nghệ. Mục tiêu trong ngắn hạn của chiến lược này là khiến Washington cảm thấy quá tốn kém khi can thiệp vào phía tây Thái Bình Dương và về dài hạn là trở thành siêu cường hàng đầu thế giới về quân sự.

"Quân đội Trung Quốc đã kiên nhẫn rình rập quân đội Mỹ trong hai thập kỷ. Họ đã nghiên cứu cách thức chiến tranh ưa thích của người Mỹ và vạch ra chiến lược khai thác những điểm yếu cũng như triệt phá các điểm mạnh của đối phương, đặc biệt là những sức mạnh công nghệ quân sự", trích báo cáo nghiên cứu của ông Work và cộng sự.

Báo cáo nghiên cứu cũng cho rằng, Trung Quốc "dường như đang tiến gần tới việc đạt trình độ công nghệ tương đương các hệ thống vận hành của Mỹ và thậm chí có kế hoạch qua mặt về công nghệ".

Trung tâm vì một nền an ninh Mỹ mới (CNAS) đã cho công bố báo cáo nghiên cứu nói trên đúng vào lúc ngày càng có nhiều cựu quan chức và lãnh đạo đương nhiệm của Lầu Năm góc gióng lên hồi chuông báo động rằng quân đội ngày càng lớn mạnh của Trung Quốc có thể đe dọa một nước Mỹ vốn đã quá quen với ưu thế quân sự vô song.

Tướng Paul J. Selva, Phó chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ từng khuyến cáo, quân đội Trung Quốc có thể đạt trình độ kỹ thuật ngang bằng nước này vào đầu những thập niên 2020 và bỏ xa Lầu năm góc vào những năm 2030, nếu quân đội Mỹ không đối phó thách thức này.

Một nghiên hồi cuối năm ngoái của các cựu quan chức hàng đầu thuộc cả đảng Dân chủ và Cộng hòa theo yêu cầu của Quốc hội Mỹ kết luận rằng, Washington đã mất ưu thế về quân sự ở một mức độ nguy hiểm và có thể thua Bắc Kinh trong một cuộc chiến ở những bối cảnh nhất định.

Đầu năm 2018, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã đưa ra Chiến lược quốc phòng mới, với nội dung kêu gọi quân đội Mỹ chuyển trọng tâm chú ý từ chủ nghĩa chống khủng bố, vốn là ưu tiên chính kể từ thảm kịch 11/9/2001 sang "sự cạnh tranh quyền lực to lớn" với Trung Quốc và Nga.

Chiến lược quốc phòng mới được xây dựng và làm sáng rõ hơn một sáng kiến ông Work đã khởi xướng ở Lầu Năm góc từ cuối năm 2014, có tên gọi "Chiến lược bù đắp lần ba". Chiến lược đó kêu gọi Mỹ duy trì ưu thế về quân sự bằng cách tái tập trung vào đổi mới công nghệ, nhưng không coi Trung Quốc hay Nga là mối đe dọa hoặc đối thủ cạnh tranh.

Trong báo cáo CNAS, ông Work và cộng sự tin, Lầu Năm góc đáng lẽ phải xác định mục tiêu chính của Chiến lược bù đắp lần ba là phá hủy nỗ lực của Trung Quốc nhằm làm suy yếu sự thống trị về công nghệ của quân đội Mỹ. Tại một cuộc phỏng vấn với tờ Washington Post, ông Work bày tỏ, chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama đã không sẵn lòng thực thi một chiến lược táo bạo đến như vậy chống Trung Quốc, vì họ không muốn thổi phòng quá mức sự cạnh tranh, dẫn tới một cuộc chiến tranh lạnh mới hoặc một cuộc chạy đua vũ trang gây bất ổn.

Trong báo cáo mới, ông Work và cộng sự cáo buộc Trung Quốc đã sử dụng gián điệp công nghiệp và kỹ thuật; phát triển các ý tưởng và khả năng khai thác những lỗ hổng trong mạng lưới chiến đấu của Mỹ; tích lũy một kho các tên lửa chính xác tầm xa; phát triển các tính năng bí mật nhằm khiến Mỹ bất ngờ trong trường hợp xảy ra xung đột; xúc tiến các nỗ lực để trở thành lãnh đạo thế giới về trí tuệ nhân tạo cũng như tích hợp công nghệ vào quân đội để bảo đảm lợi thế.

Theo cựu Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ, điều ông đặc biệt quan ngại hiện nay là việc Trung Quốc phát triển các công nghệ cũng như ý tưởng khai thác "gót Asin" của quân đội Mỹ khi tham chiến. Cụ thể, quan điểm của Bắc Kinh là giành chiến thắng trước Washington trong mọi bối cảnh xung đột thông qua vô hiệu hóa các mạng lưới, hệ thống thông tin liên lạc và công nghệ đang giúp vận hành quân đội hiện đại của Mỹ

Ông Work, một đại tá Lính thủy đánh bộ về hưu từng làm việc trong Lầu Năm góc dưới thời ông Obama và thời ông Trump mới nhậm chức tổng thống, nhận định mọi kết nối của quân đội Mỹ có thể đều đang nằm dưới sự theo dõi của một hệ thống chiến tranh điện tử của Trung Quốc.

Quan chức này cũng tỏ ra lo lắng về việc Trung Quốc chú trọng chế tạo các tên lửa đạn đạo và vũ khí siêu thanh có đẫn đường, với thiết kế cố gắng vượt trội hơn những phiên bản cùng loại của Mỹ. Điều này có thể là thách thức đối với các quân nhân Mỹ, những người quen với việc được tranh bị công nghệ ưu việt hơn đối thủ.

Căn cứ vào các tiến bộ của Trung Quốc, ông Work quả quyết, bất kỳ đánh giá khách quan nào cũng cần cân nhắc đến khả năng quân đội Mỹ "sắp trở thành nạn nhân cho một chiếc lược bù đắp kỹ thuật - quân sự có chủ ý, kiên nhẫn và hùng hậu về nguồn lực" của Trung Quốc. Do lợi thế quân sự của Mỹ hiện chỉ là gấp 1,1 lần Trung Quốc nên đã đến lúc Mỹ cần thoát khỏi thách thức bằng cách thúc đẩy cải tiến công nghệ, gia tăng cách biệt kỹ thuật với đối thủ.

Tuấn Anh