Bị hai mảng tường đè mắc kẹt khi núi sạt lở xuống trạm kiểm lâm 67 ở xã Phong Xuân (huyện Phong Điền), Thượng tá Ngô Nam Cường may mắn được đồng đội giải cứu.
Một tuần sau khi sống sót trong vụ sạt lở núi, Thượng tá Ngô Nam Cường - Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Thừa Thiên Huế dần ổn định tâm lý.
Ông kể, chiều 12/10, nghe thông tin 17 công nhân ở thủy điện Rào Trăng 3 bị đất đá vùi lấp, Thiếu tướng Nguyễn Văn Man -Phó tư lệnh Quân khu 4, dẫn đầu đoàn công tác 21 người vào hiện trường.
Thuỷ điện Rào Trăng 3 nằm cách trung tâm xã Phong Xuân gần 30 km, địa hình độ dốc cao. Đường 71 dẫn từ tỉnh lộ 11B vào Rào Trăng 3 có nhiều dốc khúc khuỷu. "Anh Man yêu cầu đoàn công tác cho xem sơ đồ địa hình trước khi ba xe ôtô lăn bánh trong trời mưa gió", ông Cường nói.
Vừa qua dốc Ba Trục trên đường 71 khoảng 3 km, đoàn dừng xe để kiểm tra điểm bị sạt lở đầu tiên. Thiếu tướng Man và đoàn xuống đi bộ, quan sát. Một lúc sau, cả đoàn đi tiếp. Khoảng 16h, khi đến đập tràn Khe Cát cách đó không xa, đoàn công tác dừng lại. Thấy dòng nước lũ từ thượng nguồn qua Khe Cát chảy xiết, ôtô không qua được, tướng Man quyết định bỏ ôtô lại, cả đoàn vượt đập tràn hành quân vào Rào Trăng 3.
Trời tối dần, mưa không ngớt. Thiếu tướng Nguyễn Văn Man thi thoảng động viên anh em hành quân. Khi đến đoạn bên trái là núi cao, bên phải vực sâu. Cả đoàn lưỡng lự không biết nên đi đường nào; có ý kiến đề nghị để 5-7 người ở lại đề phòng sự cố. Nhưng sau khi thảo luận, tất cả cùng thống nhất "lên đường". Đoàn công tác tiếp tục hành quân trong ánh sáng yếu ớt của những chiếc đèn pin.
Thượng tá Ngô Nam Cường (thứ hai từ trái sang) đứng cạnh Thiếu tướng Nguyễn Văn Man chiều 11/10. Ảnh: Võ Thạnh |
Trời mưa mỗi lúc một to, đường trơn, đá cứa vào chân người buốt nhói. Sau khoảng 5 tiếng đi bộ, đoàn đến tiểu khu 67, trạm kiểm lâm Sông Bồ và quyết định dừng nghỉ tại đây. Căn nhà cấp bốn mái tôn xanh đã khóa cửa. Đêm tối, lại cần chỗ nghỉ ngơi, cả đoàn quyết định phá khoá, tìm được bên trong trạm một ít gạo và nước mắm. Họ phân công nhau đi kiếm củi và nhóm thành đống lửa.
Lúc này, ông Nguyễn Hữu Hùng - Cục phó Cứu hộ Cứu nạn (Bộ Quốc phòng) giao nhiệm vụ cho hai người trong đoàn đi kiểm tra xung quanh. Kết quả trinh sát cho thấy ngôi nhà còn cách cách đồi núi một đoạn ngắn, ngọn núi thấp, tương đối an toàn.
Thiếu tướng Nguyễn Văn Man lệnh cho năm người trong đoàn tiếp tục đi về hướng Rào Trăng 3 xem xét tình hình, "trong vòng một tiếng phải trở về trạm 67". Sau một tiếng, những người này vẫn chưa quay lại. Tất cả các thành viên trong đoàn đứng ngồi không yên vì lo lắng. Họ chờ thêm 45 phút thì nhìn thấy trong đêm tối gió lạnh, lấp loáng ánh đèn pin của những người đi xem xét tình hình trở về.
Đêm trong trạm kiểm lâm 67, Thiếu tướng Nguyễn Văn Man cùng cả đoàn vừa bàn bạc công chuyện vừa tranh thủ hong khô quần áo sau nhiều giờ đi bộ dưới mưa. Ông ngồi trầm tư bên đống lửa và bảo với mọi người trong đoàn công tác "việc thì gấp, vì nhiệm vụ, vì nhân dân chúng ta phải làm". Nồi cơm chín tới, 21 người chia nhau mỗi người một bát cơm trắng chan nước mắm ăn cho ấm bụng rồi trải chiếu ngả lưng. Cả đoàn chia nhau ra 3 gian nhà của trạm. Trước lúc đi ngủ, họ gọi điện về báo còn cách thủy điện Rào Trăng 3 khoảng 13 km.
Cả đoàn nghỉ ngơi chưa được bao lâu thì một tiếng nổ chát chúa vang lên. Thượng tá Ngô Nam Cường cùng hai nhân chứng khác nhớ lại, lúc đó có tiếng hô "tất cả nằm vào góc chữ A". Sau 5 giây tĩnh lặng, hoàn hồn, một người quờ tay xuống gầm giường tìm đèn pin soi sang bên cạnh thấy một cảnh tượng kinh hoàng hiện ra. Chỉ trong tích tắc, bùn, đất, đá đã nhấn chìm các gian nhà bên cạnh, chỉ còn lại một gian, nơi 8 người nghỉ ngơi. Thượng tá Ngô Nam Cường, Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Thừa Thiên Huế bị hai bức tường đổ đè lên người.
"Hai bức tường trạm 67 vỡ ra, đè lên chân làm tôi mắc kẹt. Các anh em thấy vậy đến lôi tôi ra ngoài" ông Cường thuật lại.
Lúc đó, điểm danh thiếu 13 người, các thành viên sống sót gọi như hét giữa đêm tối nhưng phía trong đống đổ nát không có ai trả lời. Tất cả bàn bạc "nên đi hay ở", có người nói chỗ này sụt đất rồi thì ở lại có thể sẽ an toàn hơn vì đi biết đâu chỗ chạy đến lại sụt thì sao? Khi đang lưỡng lự, tất cả lại nghe tiếng "ầm ầm ầm" chát chúa, đợt sụt đổ thứ hai đến. Không còn lựa chọn, tất cả cùng chạy về phía trước, ra đến điểm dừng xe ôtô. Đến khoảng 4h sáng, đoàn mới về được trụ sở xã Phong Xuân, báo cáo lại sự việc với các cấp chỉ huy và đề nghị triển khai quân tìm kiếm những người mất tích.
Theo ông Cường, trước khi hành quân, đoàn công tác biết đi bộ nhiều km sẽ vất vả song vì muốn sớm vào xác minh xem có phải công nhân bị vùi lấp không. Trên đường đi, đoàn cũng đã khảo sát và biết có trạm kiểm lâm, lán trái của người dân để có thể nghỉ qua đêm.
Ông Trịnh Đức Hùng, nguyên Chủ tịch huyện Phong Điền, cho hay trạm kiểm lâm 67 nằm bên trái tuyến đường 71 đi vào Rào Trăng 3, được xây dựng kiên cố, nằm ở khu vực không quá dốc, xung quanh trạm có cây rừng tự nhiên.
"Nhìn hình ảnh hiện trường trạm 67 bị san phẳng mới thấy núi sạt lở kinh hoàng như thế nào" ông Hùng nói và thông tin trạm 67 không nằm ngay dưới chân núi mà cách một đoạn. Mưa lớn kéo dài, hai quả đồi sạt lở cùng lúc với những viên đá to như ôtô dội xuống. "Tình huống quá bất ngờ nên các cán bộ không thể lường trước", ông Hùng nhận định.
Đêm 11/10, mưa lớn khiến cả nửa quả núi sạt xuống nhà điều hành thủy điện Rào Trăng 3, vùi lấp nhiều công nhân. Trưa 12/10, đoàn công tác 21 người của Quân khu 4 và tỉnh Thừa Thiên Huế hành quân vào hiện trường, gặp nạn ở trạm kiểm lâm 67 vào rạng sáng hôm sau; 8 người thoát được ra ngoài, 13 người mất tích.
Chiều 15/10, lực lượng cứu hộ tìm thấy 13 thi thể và đưa về Bệnh viện Quân y 268 ở TP Huế. Lễ viếng và truy điệu các liệt sĩ diễn ra tại Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thừa Thiên Huế sáng 18/10.
Rào Trăng 3 tiếp tục sạt lở, khó khăn tìm kiếm 15 công nhân mất tích |
Nghẹn ngào tiễn các anh về với đất mẹ |
Đội quy tập hài cốt liệt sĩ tiếp cận được Rào Trăng 3 |