Lao phổi nếu không điều trị sớm sẽ lan ra ngoài phổi, gây tràn dịch màng phổi, xơ phổi, ho ra máu, thậm chí gây tử vong…
Đáng nói, nhiều người trẻ nhiễm bệnh không có triệu chứng, chỉ vô tình phát hiện qua khám sức khỏe định kỳ.
Vô tình phát hiện nhiễm bệnh
Bác sĩ thăm khám cho một bệnh nhân mắc lao trẻ tuổi
Em Nguyễn Thanh An (20 tuổi, ở Hà Nội) tìm đến khám tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 do gần 1 tháng trở lại đây luôn trong tình trạng mệt mỏi, ăn uống kém, gầy sút cân nhanh, sốt về chiều, ra mồ hôi trộm về đêm, ho có đờm…
Tại bệnh viện, An được chẩn đoán lao phổi có tổn thương thâm nhiễm phá huỷ hang. Qua gần 3 tuần điều trị tích cực, sức khỏe của An ổn định, hết sốt, không còn mệt mỏi, được điều trị ngoại trú.
Không có dấu hiệu rõ ràng như An, chị Nguyễn Mai Huyên (24 tuổi, Hà Nội) vô tình phát hiện tổn thương đỉnh phổi trong lần khám sức khỏe định kỳ.
Bác sĩ nghi ngờ do lao nên chỉ định chị làm xét nghiệm đờm tìm vi khuẩn lao, tuy nhiên vì chị không ho, không khạc được đờm nên xét nghiệm âm tính, khi đó bác sĩ chẩn đoán viêm phổi và kê thuốc uống.
Tuy nhiên, 2 tháng sau, chị thấy đau ngực, sốt và tìm đến bệnh viện khám lại. Kết quả chụp cắt lớp phổi, phát hiện tổn thương đỉnh phổi trái kèm tràn dịch màng phổi trái.
Chị được lấy mẫu dịch, xét nghiệm phát hiện thấy vi khuẩn lao. Lúc này chị được chẩn đoán cùng lúc lao phổi và tràn dịch màng phổi do lao. Chị được điều trị thuốc chống lao đặc hiệu.
Điều đáng nói, với hai bệnh nhân trên, trong gia đình đều không có thành viên nào mắc bệnh lao phổi.
TS. Vũ Viết Sáng, Chủ nhiệm khoa Bệnh lây đường hô hấp và hồi sức, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, thời gian qua, bệnh viện tiếp nhận nhiều người bệnh trẻ tuổi mắc lao phổi.
Lý do có thể do môi trường làm việc không đảm bảo, tập trung đông người trong một không gian hẹp, kín, nhiệt độ ẩm thấp…
Đây là điều kiện thuận lợi làm vi khuẩn lao phát triển và lây lan mạnh. Bên cạnh đó, lối sống, ăn uống, vận động không khoa học làm giảm sức đề kháng khiến vi khuẩn lao dễ tấn công và gây bệnh.
Còn theo PGS. TS. BS. Chu Thị Hạnh, Trưởng khoa Hô hấp Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, lao phổi có thể gặp ở mọi lứa tuổi, kể cả người khỏe mạnh.
Đặc biệt nhóm tuổi từ 16-30 tuổi khi mắc lao là những người có nguy cơ lây truyền lao cao nhất.
Thông thường lao phổi gây ho, khạc đờm nhưng ở người trẻ có hệ miễn dịch tốt có thể không có triệu chứng lâm sàng, dẫn đến khó phát hiện. Đa phần bệnh nhân chỉ phát hiện tình cờ qua khám sức khỏe định kỳ.
“Lao phổi nếu không phát hiện, điều trị sớm sẽ rất nguy hiểm, thậm chí gây tử vong... Điều trị giai đoạn muộn khó khăn và có thể kéo dài nhiều tháng. Người bệnh có thể phải điều trị nhiều năm do tổn thương nặng nề ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, nguy cơ kháng thuốc”, PGS. Hạnh cho biết.
Trẻ nhỏ cũng mắc, khó phát hiện
Cảnh báo về lao phổi ở trẻ nhỏ, Ths. BS. Nguyễn Phương Thảo, Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, tại bệnh viện mỗi năm phát hiện và điều trị khoảng 70 - 80 ca bệnh lao, trong đó lao phổi, lao màng phổi chiếm 45%.
Để phòng ngừa lao, các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nói chung, người dân cần có chế độ ăn uống, sinh hoạt điều độ, không thức quá khuya, không sử dụng chất kích thích như thuốc lá, rượu bia, ma túy; sinh hoạt tình dục lành mạnh bởi một số bệnh lây qua đường tình dục như HIV gây suy giảm miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm lao. Khi gia đình có người được phát hiện mắc lao, các thành viên cần tầm soát lao càng sớm càng tốt.
PGS. TS. BS. Chu Thị Hạnh
Hầu hết các trường hợp xảy ra ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi và bệnh xảy ra trong vòng 2 năm sau tiếp xúc với nguồn bệnh. Tỷ lệ nhiễm lao cao ở những trẻ em phơi nhiễm.
Tỷ lệ tử vong ở trẻ sống trong gia đình có người bị lao cao hơn so với trẻ sống trong gia đình không mắc bệnh lao, nếu mẹ bị lao tỉ lệ tử vong tăng gấp 8 lần.
BS. Thảo cho hay, mới đây, Trung tâm tiếp nhận 1 ca bệnh 3 tuổi ở Hòa Bình, được gia đình đưa đến viện sau khi trẻ xuất hiện ho nhiều và co giật toàn thân kèm khó thở.
Qua thăm khám và thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng, trẻ được chẩn đoán mắc bệnh lao toàn thể bao gồm lao phổi và lao màng não.
Được biết bố của em bé cũng được chẩn đoán mắc bệnh lao cách đây 1 năm và lây cho bé. Sau 3 tuần điều trị tích cực, sức khỏe của bệnh nhi đã ổn định, hết sốt, hết suy hô hấp.
BS. Thảo cho biết thêm, việc điều trị lao ở trẻ em cũng giống như của người lớn, tuy nhiên phải tuân thủ điều trị đủ thời gian từ 6-9 tháng, đủ liều lượng thuốc, đúng phác đồ thì bệnh mới ổn định.
“Bệnh lao trẻ em có thể chữa khỏi với hoá trị lao ngắn ngày, kể cả các thể nặng nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng nguyên tắc. Chính vì vậy với điều trị lao cho trẻ, cha mẹ cần kiên trì.
Việc tuân thủ điều trị giúp phòng bệnh lao kháng thuốc. Bởi khi kháng thuốc sẽ rất khó khăn trong điều trị, tăng chi phí và tăng tỷ lệ di chứng”, BS. Thảo khuyến cáo.
https://www.baogiaothong.vn/vi-sao-ngay-cang-nhieu-nguoi-tre-mac-lao-phoi-d593342.html
