Bộ trưởng KH-ĐT cho biết đã hạn chế được rất nhiều tình trạng ăn đong, xin cho, vốn ít nhưng dự án thì nhiều, dàn trải dẫn đến nợ đọng.
Giải trình về kế hoạch đầu tư công trung hạn tại phiên thảo luận chiều nay, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho hay, trước khi luật Đầu tư công được ban hành, công tác quản lý đầu tư công nằm ở các văn bản dưới luật.
“Quyết định đầu tư dự án tuỳ tiện, quyết định đầu tư dự án trong khi không biết có tiền hay không, sau đó mới xin vốn. Không đủ vốn thì xin ứng trước, nên kéo dài và nợ đọng”, Bộ trưởng nói.
|
Theo ông, đây là hệ quả của giai đoạn trước đây mà giai đoạn 2016-2020 phải tập trung xử lý và đây cũng là mục đích của luật Đầu tư công.
Bộ trưởng nêu những kết quả nổi bật của luật như đã cơ bản giảm sự dàn trải.
Cụ thể, giai đoạn 2011-2015 có tới 21.000 dự án đầu tư mới, trong khi giai đoạn 2016-2020 là 9.620, giảm hơn một nửa dự án thực thi. Trong số này có tới hơn 8.000 dự án là của năm 2011-2015 chuyển qua, dự án khởi công mới dùng vốn ngân sách của giai đoạn này chỉ là 412 và chiếm chưa tới 4%.
Hiện tại, Chính phủ phải lấy vốn này tập trung vào trả nợ xây dựng cơ bản hơn 9.000 tỷ đồng, trả nợ giai đoạn trước hơn 50.000 tỷ. Vốn cho 8.000 dự án chuyển giao sang giai đoạn 2016-2020 chiếm gần 65% số vốn giai đoạn này.
Nợ đọng xây dựng cơ bản đã chấm dứt tới 31/12/2014, khi luật Đầu tư công có hiệu lực. Tất cả số vốn đã bố trí đủ để trả nợ hết số nợ đọng của xây dựng cơ bản giai đoạn trước, những số phát sinh đều là vi phạm pháp luật.
“Tất cả số vốn bố trí nhiệm kỳ này đã đủ để trả nợ hết nợ đọng xây dựng cơ bản giai đoạn trước”, Bộ trưởng khẳng định.
Ông nhận định, ý thức chấp hành pháp luật trong đầu tư công được nâng cao, giảm nhiều việc quyết định tuỳ tiện trong quyết định giao vốn đầu tư công.
Không để quay lại như giai đoạn trước
Thừa nhận những bất cập như chậm giao vốn, giao vốn nhiều lần, hiệu quả dự án không cao…, Bộ trưởng cho hay, Chính phủ đã nhận thấy bất cập trong luật và đã trình dự thảo luật sửa đổi tại kỳ họp này.
“Chúng tôi đã có nhiều đoàn xuống địa phương, lắng nghe bất cập để đưa ra giải pháp thúc đẩy giải ngân nhanh vốn đầu tư công, song thực tế như các đại biểu nêu còn rất nhiều hạn chế” - lời Bộ trưởng.
Theo ông, ngoài trình sửa luật Đầu tư công, Chính phủ sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp. Tinh thần chung là phân cấp triệt để cho địa phương, quản lý chặt chẽ, hiệu quả luật Đầu tư công, bởi “đã tiến được một bước khá dài, không thể để quay lại như giai đoạn trước”.
Ông cho rằng, phải gắn xử lý trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan trong tổ chức thực hiện giải ngân vốn, phân bổ vốn.
Trước đây nguồn vốn đầu tư công được xây dựng hàng năm nên xảy ra tình trạng ăn đong, xin cho, vốn ít nhưng dự án thì nhiều, dàn trải dẫn đến nợ đọng.
Hiện nay đã làm theo kế hoạch 5 năm cộng với rà soát hàng năm nên đã hạn chế rất nhiều tình trạng này. Các dự án được gói gọn trong 5 năm để xem xét có bao nhiêu tiền, từ đó chủ động chọn dự án, sắp xếp ưu tiên, đảm bảo làm dự án nào là phải đủ vốn và làm xong đưa vào sử dụng khai thác ngay.
Tuy nhiên, 5 năm là kế hoạch còn việc chi tiền thì phải cân đối theo số thu ngân sách thực tế hàng năm.
Hương Quỳnh
Đầu tư công vẫn như ngựa bất kham
Lý do cơ bản để sửa Luật Đầu tư công là do “khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện”. Thực tế có như ... |
Đầu tư công: Nhà nghèo vẫn tiêu hoang
Những bất cập lớn nhất trong đầu tư công hiện nay là đội vốn, chậm tiến độ, thất thoát, lãng phí… |