Thu hồi triệt để các dự án treo và đẩy nhanh việc thu hồi các tài sản, đất đai Nhà nước bị thất thoát theo kết luận, kiến nghị của các cơ quan thanh tra, kiểm tra.
Đây là một trong các nhiệm vụ, giải pháp thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được nêu tại báo cáo kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong năm 2024 của Chính phủ, được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp thứ 44, sáng 24/4.
Kiên quyết loại bỏ những dự án kém hiệu quả
Trình bày báo cáo của Chính phủ, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, trong năm 2025, sẽ siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng tài chính, ngân sách; điều hành chi ngân sách Nhà nước theo dự toán, bảo đảm chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính Nhà nước gắn với huy động các nguồn lực xã hội và sắp xếp, tinh gọn bộ máy.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng. (Ảnh: Phạm Thắng)
"Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Thu hồi triệt để các dự án treo và đẩy nhanh việc thu hồi các tài sản, đất đai nhà nước bị thất thoát, vi phạm theo các kết luận, kiến nghị của các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Chính phủ cũng đặt mục tiêu hoàn thành sắp xếp tổ chức tinh gọn bộ máy theo đúng mục tiêu, yêu cầu đề ra gắn với tinh giản biên chế và cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với nâng cao khả năng tự lực, tự cường, trách nhiệm quản trị địa phương.
Bên cạnh đó, tăng cường quản lý, sử dụng tài sản công, đảm bảo đúng tiêu chuẩn, định mức, chế độ và phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ, tập trung vào việc sắp xếp, xử lý tài sản, đặc biệt là nhà, đất gắn với việc sắp xếp, tổ chức tinh gọn bộ máy.
Theo Bộ trưởng Tài chính, Chính phủ sẽ ưu tiên nguồn lực, trí lực, chuẩn bị nhân lực, tập trung thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số, phát triển khoa học và công nghệ đồng bộ, thông suốt.
"Xây dựng văn hóa tiết kiệm, chống lãng phí trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị. Có các biện pháp khuyến khích Nhân dân tăng cường thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng", ông Nguyễn Văn Thắng nói.
Khái quát kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong năm 2024 của Chính phủ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhận định có nhiều chuyển biến và đạt được kết quả quan trọng, tích cực trên các lĩnh vực góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội (đạt và vượt toàn bộ 15/15 chỉ tiêu chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra).
Theo Bộ trưởng, kết quả này đã tạo nền tảng, tạo đà, khí thế mới, tâm thế mới, tạo hy vọng, tạo động lực mạnh mẽ để đất nước ta bước vào năm 2025 với niềm tin hoàn thành và đạt kết quả cao nhất các nhiệm vụ, chỉ tiêu của cả giai đoạn 2020-2025, hướng tới kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình, phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng của dân tộc, theo đánh giá của Chính phủ.
Một số kết quả cụ thể được Bộ trưởng Tài chính nêu, như: Thu ngân sách Nhà nước năm 2024 thực hiện đạt 2,043 triệu tỷ đồng, tăng 342,7 nghìn tỷ đồng (+20,1%) so dự toán và báo cáo Quốc hội; chi ngân sách Nhà nước năm 2024 ước đạt 1,83 triệu tỷ đồng, bằng 86,4% dự toán.
Bên cạnh đó, công tác điều hành chi ngân sách Nhà nước năm 2024 được thực hiện chủ động, chặt chẽ theo dự toán, đảm bảo triệt để tiết kiệm chi thường xuyên, cắt giảm những nhiệm vụ chi chưa thực sự cần thiết, chậm triển khai. Tổng số tiết kiệm kinh phí, vốn Nhà nước năm 2024 theo báo cáo của bộ, ngành, địa phương là hơn 64 nghìn tỷ đồng...
Đẩy mạnh xử lý tình trạng lãng phí tài nguyên đất đai
Thẩm tra nội dung này, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính Lê Quang Mạnh đánh giá còn tồn tại tình trạng một số Bộ, ngành, địa phương, cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp chưa quan tâm, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thực hiện sắp xếp lại, xử lý nhà, đất; chưa phân cấp kiểm tra hiện trạng nhà, đất; việc lập phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất còn chậm.
Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính Lê Quang Mạnh. (Ảnh: Phạm Thắng)
"Việc xây dựng, vận hành cơ sở dữ liệu đất đai không đạt tiến độ, chưa đáp ứng được yêu cầu. Tình trạng lãng phí, vi phạm trong quản lý, sử dụng tài nguyên đất: đất đai của các dự án chậm đưa vào sử dụng; đất của các nông, lâm trường để hoang hóa sau thanh tra, kiểm tra, kiểm toán… còn diễn ra ở nhiều nơi", ông Lê Quang Mạnh nêu rõ.
Cơ quan thẩm tra cho rằng, tổ chức bộ máy quản lý Nhà nước còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, không rõ trách nhiệm; việc sắp xếp, kiện toàn tinh gọn bộ máy, giảm đầu mối, giảm cấp trung gian còn một số bất cập, đang được xem xét, giải quyết rất quyết liệt.
Việc rà soát, sắp xếp lại các doanh nghiệp Nhà nước, tạo lập cơ chế phù hợp để doanh nghiệp Nhà nước hoạt động có hiệu quả chậm được hoàn thiện.
Ngoài ra, tình hình cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp chưa chuyển biến tích cực. Công tác sắp xếp đổi mới các công ty nông, lâm nghiệp còn nhiều tồn tại, hạn chế, khó khăn trong khi các doanh nghiệp này đang quản lý diện tích rừng lớn, hoạt động không hiệu quả, gây lãng phí nguồn lực của Nhà nước.
Từ thực tế trên, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh công tác sắp xếp lại cơ sở nhà, đất; rà soát, chuyển giao các cơ sở nhà, đất kém hiệu quả do các cơ quan Trung ương quản lý về cho địa phương phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Chính phủ cần quản lý chặt chẽ, có phương án xử lý tình trạng để hoang hóa, lãng phí nhà ở công vụ, công trình phúc lợi công cộng; có kế hoạch tổng thể về quản lý, sử dụng hiệu quả trụ sở làm việc sau tinh gọn tổ chức bộ máy để bố trí cho các công trình phúc lợi công cộng, cơ sở khám, chữa bệnh, trạm y tế xã, phường tại một số địa phương hoặc có phương án khai thác, sử dụng hiệu quả, kịp thời.
"Đẩy mạnh xử lý tình trạng lãng phí tài nguyên đất đai của các dự án chậm đưa vào sử dụng, để hoang hóa, đất của các nông lâm trường, các dự án bị dừng thực hiện sau thanh tra, kiểm tra, kiểm toán", Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhấn mạnh.
Ông Lê Quang Mạnh cũng kiến nghị Chính phủ tập trung đẩy mạnh cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước, nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, bảo toàn và phát triển vốn nhà nước đầu tư vào hoạt động sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, nhất là các công ty nông, lâm nghiệp.
