Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 88 với chủ trương một chương trình, nhiều sách giáo khoa, nhưng hiện nhiều đại biểu lại lo lãng phí.
Cho ý kiến dự thảo luật Giáo dục tại phiên họp Thường vụ Quốc hội sáng 12/3, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến cho biết sách giáo khoa thời gian qua được cử tri rất quan tâm vì không sử dụng được nhiều lần, một số cuốn sách tham khảo lại bắt học sinh phải mua.
Điều 31 dự thảo quy định mỗi môn học có một hoặc một số sách giáo khoa, nhà trường lựa chọn sách trên cơ sở tham khảo ý kiến giáo viên, cha mẹ học sinh. Đây là quy định khiến ông Chiến băn khoăn vì Nghị quyết 29 nêu rõ, biên soạn sách giáo khoa, tài liệu hỗ trợ dạy và học phù hợp với từng đối tượng học. Như vậy, không có nghĩa tất cả bậc học đều biên soạn nhiều sách cho một môn học.
"Nếu quy định như dự thảo thì có thể lãng phí ở bậc học tiểu học, mầm non. Còn đến THPT, yêu cầu hướng nghiệp thì có thể có nhiều bộ sách tham khảo", ông Chiến nói.
Bộ trưởng Giáo dục Phùng Xuân Nhạ. Ảnh: Võ Hải
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng băn khoăn nhất là sách giáo khoa vì điều 31 chương trình phổ thông, sách giáo khoa quy định mỗi môn học có một hoặc một số sách, xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa. Nghị quyết 88 Quốc hội năm 2014 ghi như vậy nhưng Nghị quyết Trung ương lại không cụ thể.
"Làm sao cha mẹ biết nên chọn sách nào, rồi lại có xu hướng chạy để bộ sách của mình sử dụng ở trường này, tỉnh nọ. Có lãng phí không?", bà Ngân băn khoăn, có những môn học không thể có nhiều bộ sách. Ví dụ lịch sử Việt Nam, có thể có câu chuyện minh họa, bổ sung nhưng lịch sử thì ai dám biên soạn khác? Hay địa lý Việt Nam, núi non, sông ngòi thì không thể viết khác được.
"Tôi hiểu các chuyên gia muốn nhiều bộ sách giáo khoa, nhưng vai trò của Bộ Giáo dục thế nào nếu biên soạn xong nhưng các trường không dùng. Đề nghị Phó thủ tướng Vũ Đức Đam nói thêm", bà Ngân nói.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình giải thích, chương trình giáo dục phổ thông là pháp lệnh, sách giáo khoa là công cụ, tài liệu giảng dạy chứ không phải là duy nhất. Giáo viên có thể sử dụng kiến thức trên Internet để dạy.
Theo ông Bình, chương trình giáo dục phổ thông do Bộ Giáo dục ban hành sẽ được thực hiện thống nhất trên toàn quốc, quy định chi tiết đến từng tác phẩm văn học. Trên cơ sở đó, sách giáo khoa mới được viết để cụ thể chương trình. Hiện nay, Bộ Giáo dục đã ban hành chương trình tổng thể, xây dựng xong chương trình môn học, trên cơ sở đó mới viết sách giáo khoa.
"Sách giáo khoa phải đạt chuẩn, được hội đồng thẩm định quốc gia thẩm định và công bố. Luật quy định Bộ trưởng Giáo dục chịu trách nhiệm chương trình giáo dục phổ thông và chất lượng sách giáo khoa", ông Bình nói.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết thêm, các chuyên gia đã thống nhất chương trình giáo dục phổ thông có 80% dùng chung toàn quốc, 20% là kiến thức địa phương. Sách giáo khoa cụ thể hóa chương trình có tính pháp lệnh thống nhất trong toàn quốc. Người dạy theo chương trình mới không nhất thiết bám chặt sách mà còn nhiều tài liệu khác để khuyến khích giáo viên đổi mới phương pháp vì mục đích chính của đổi mới lần này là đổi mới dạy và học.
Giải thích về "một chương trình, nhiều bộ sách giáo khoa", ông Nhạ nói không phải ai thích cũng được biên soạn sách giáo khoa mà phải đảm bảo đủ điều kiện, tiêu chuẩn. Bản thảo được Hội đồng thẩm định quốc gia thẩm định kỹ, viết xong phải được Bộ trưởng Giáo dục ký ban hành.
"Sách giáo khoa được biên soạn rất chi tiết, huy động số lượng lớn nhà khoa học, nhà giáo. Bộ cũng đang soạn thảo thông tư để ban hành hướng dẫn lựa chọn sách chứ không phải ai thích chọn thế nào thì chọn", ông Nhạ cho hay.
Phó thủ tướng Vũ Đức Đam một lần nữa khẳng định, dù ai biên soạn sách giáo khoa thì đều có Hội đồng quốc gia thẩm định, Bộ trưởng phê duyệt có cho sử dụng hay không. Vì vậy, sách giáo khoa đều chính thống và tầm quốc gia.
"Xu thế thế giới có nhiều bộ sách giáo khoa. Ra một bài văn thì chỉ có đề cương thôi còn lời lẽ thì có nhiều bài, nhưng cuối cùng vẫn có người duyệt. Vấn đề này không nặng về nội dung", Phó thủ tướng nói.
Không tăng giá sách giáo khoa: Vẫn còn chuyện độc quyền
Để giảm bớt chi phí, NXB Giáo dục Việt Nam nên tìm kiếm các nguồn tài trợ cho SGK thay vì tăng giá để đảm ... |
NXB Giáo dục Việt Nam lại thông báo không tăng giá sách giáo khoa
Thực hiện chỉ đạo của Bộ GD&ĐT, NXB Giáo dục Việt Nam sẽ giữ nguyên giá bán sách giáo khoa trong năm học tới. Trước ... |
\'Âm thầm\' tăng giá sách giáo khoa?
NXB Giáo dục VN đã có công văn gửi các đơn vị trong hệ thống của mình về dự kiến giá bìa sách giáo khoa năm học ... |
"Tăng giá sách giáo khoa đến 30% là không thể chấp nhận được"
Đại diện một số nhà xuất bản, chuyên gia giáo dục, phụ huynh cho rằng đề xuất tăng giá sách giáo khoa của NXB Giáo ... |