Đánh giá thành quả cũng như hạn chế của Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là cơ sở quan trọng để đúc kết bài học vận dụng vào sự nghiệp xây dựng lực lượng vũ trang, quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trong điều kiện mới
Ngày 29-12, tại TP HCM, Bộ Quốc phòng, Ban Tuyên giáo Trung ương, Thành ủy TP HCM tổ chức hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề "Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 - Bước ngoặt quyết định và bài học lịch sử". Hơn 100 tham luận của lãnh đạo Đảng, nhà nước, Bộ Quốc phòng, các nhân chứng lịch sử, nhà khoa học... đã gửi đến hội thảo.
Sống trong dân, hòa vào dân
Cách đây 50 năm, vào đêm 30, rạng sáng 31-1-1968 (đêm mùng 1 Xuân Mậu Thân 1968), Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 đã diễn ra trên 3 vùng chiến lược. Quân và dân đã đồng loạt tiến công và nổi dậy ở 4/6 thành phố lớn, trọng điểm là Sài Gòn - Gia Định và Huế; 37/44 thị xã và hàng trăm quận lỵ, thị trấn... ở miền Nam.
Lúc bấy giờ, Đại tướng Lê Đức Anh - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước - đang đảm trách Tham mưu trưởng Bộ Chỉ huy Miền (mật danh B2). Việc phổ biến kế hoạch tác chiến có ông Nguyễn Văn Linh, Chính ủy; Hoàng Văn Thái, Tư lệnh; Mặt trận Sài Gòn - Gia Định có ông Võ Văn Kiệt. Trước đó, từ cuối năm 1967, ta đã thiết lập được 19 "lõm" chính trị (các cơ sở cách mạng quần chúng - PV) ngay sát những mục tiêu trọng yếu của địch. Các đơn vị đã chuyển vào nội thành 450 kg thuốc nổ TNT, hơn 150 khẩu súng, 90 quả đạn… và giữ được bí mật đến tận giờ nổ súng dù thời gian chuẩn bị gấp gáp.
Chỉ trong 24 giờ, toàn bộ hậu phương an toàn của kẻ địch với nhiều cơ quan đầu não như: Dinh Độc Lập, Tòa Đại sứ Mỹ, Bộ Tổng Tham mưu, Bộ Tư lệnh Hải quân, Tổng nha Cảnh sát, Đài Phát thanh Sài Gòn… bị tấn công đồng loạt. Cuộc tiến công táo bạo đã làm cho bộ máy điều hành chiến tranh của Mỹ và hơn 1 triệu quân sững sờ, choáng váng.
Trong bài tham luận gửi tới hội thảo, Đại tướng Lê Đức Anh cho biết đòn tiến công Xuân Mậu Thân 1968 đã gây chấn động nước Mỹ, khắp nơi biểu tình chống chiến tranh. Mỹ quyết định chấm dứt leo thang chiến tranh, tuyên bố ngừng ném bom miền Bắc và chấp thuận ngồi vào bàn đàm phán song phương với Việt Nam tại Paris.
"Lực lượng biệt động là một sáng tạo về hình thức tổ chức lực lượng vũ trang của Đảng - gọn nhẹ, bí mật, linh hoạt, nằm trong dân, hòa với dân, thường xuyên hoạt động trong lòng địch... Với tinh thần dũng cảm vô song, lối đánh táo bạo và thông minh, sự hy sinh to lớn của lực lượng biệt động đã góp phần xứng đáng tạo nên hiệu quả chiến lược lớn của cuộc tổng tiến công" - Đại tướng Lê Đức Anh nêu.
 |
Các đại biểu thảo luận bên lề hội nghị
Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại
Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, nhận định thắng lợi của Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 đã khẳng định sự phát triển cao của nghệ thuật quân sự Việt Nam; đặc biệt là nghệ thuật nắm bắt thời cơ chiến lược để chủ động tiến công địch, làm chuyển biến cục diện chiến tranh, nghệ thuật tiến công bằng các phương thức tác chiến mới giành thế bất ngờ… Cùng với đó là sự kết hợp chặt chẽ giữa quân sự, chính trị và ngoại giao, phát huy sức mạnh của thời đại, tranh thủ sự ủng hộ của nhân dân tiến bộ trên thế giới đối với sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh từ bài học kinh nghiệm của Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân, trong bối cảnh hiện nay, đòi hỏi quân và dân ta phải tiếp tục phát huy tinh thần quyết chiến quyết thắng, nỗ lực phấn đấu mạnh mẽ hơn, tận dụng thời cơ, vượt qua khó khăn, thách thức để phát triển đất nước.
Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Thiện Nhân khẳng định cuộc tổng công kích - tổng khởi nghĩa khu vực Sài Gòn - Gia Định Mậu Thân 1968 tuy không đạt được đầy đủ mục tiêu đã đề ra song đã tiêu hao một lực lượng lớn của Mỹ - Ngụy, góp phần làm thất bại chiến tranh cục bộ của Mỹ - Ngụy, tạo ra cục diện mới ở chiến trường miền Nam. Đây là minh chứng hùng hồn về lòng yêu nước của nhân dân miền Nam và Sài Gòn - Gia Định, sẵn sàng ủng hộ, hy sinh vì độc lập của dân tộc.
Những bài học từ hạn chế của cuộc tổng tiến công và nổi dậy, như: bài học về đánh giá khả năng và sức mạnh của kẻ thù; về đề ra mục tiêu cho cuộc tổng tiến công; về phương thức tiến công và sử dụng lực lượng; về buông lỏng địa bàn nông thôn; về giữ gìn lực lượng, hạn chế tổn thất… đã giúp Đảng nhận thức thấu đáo hơn về thực tế chiến trường, tương quan lực lượng và đề ra chủ trương thích hợp trong lãnh đạo kháng chiến giai đoạn sau Mậu Thân. Mặt khác, lòng yêu nước, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc là mẫu số chung của người Việt Nam, là sức mạnh của dân tộc cần được phát huy trong mọi giai đoạn phát triển của đất nước.
Bí thư Nguyễn Thiện Nhân cho rằng 50 năm đã qua, thời gian đã phai mờ, thay đổi nhiều thứ nhưng những giá trị lịch sử và bài học được đúc rút bằng xương bằng máu của biết bao cán bộ, chiến sĩ, nhân dân trong Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 phải được thường xuyên ghi nhớ.
Trên cơ sở đánh giá thành quả cũng như hạn chế của Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, các đại biểu đã nêu lên những kinh nghiệm về lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược của Đảng, tổ chức, khơi dậy và phát huy sức mạnh của toàn dân tộc, nghệ thuật chớp thời cơ và tận dụng thời cơ, về các phương thức tác chiến chiến lược công tác. Đó sẽ là cơ sở quan trọng để vận dụng vào sự nghiệp xây dựng lực lượng vũ trang, nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trong điều kiện mới.
|
Khát vọng độc lập, tự do Thắng lợi của Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 thể hiện sức mạnh vô song của dân tộc Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh; để lại nhiều bài học kinh nghiệm có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc. Đó là khát vọng "Không có gì quý hơn độc lập, tự do"; là niềm tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng; là tinh thần độc lập, tự chủ, sáng tạo trong hoạch định đường lối và chỉ đạo chiến lược đấu tranh cách mạng; là sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc; là tinh thần quyết chiến, quyết thắng, dám đánh Mỹ và thắng Mỹ của quân và dân ta; là sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại và tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng. Kỷ niệm 50 năm thắng lợi của Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 vào thời điểm công cuộc đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đã giành được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử và đang đứng trước thời cơ, vận hội phát triển mới với những khó khăn, thách thức đan xen, chúng ta càng nhận thức sâu sắc hơn vai trò lãnh đạo của Đảng, sức mạnh to lớn, tinh thần quyết chiến, quyết thắng của dân tộc ta trong đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như trong hòa bình, đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thế giới đang thay đổi nhanh chóng. Đất nước ta ngày càng lớn mạnh. Nhiều vấn đề mới, yêu cầu mới cao hơn, phức tạp hơn đang và sẽ đặt ra đối với sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng; đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta phát huy tinh thần quyết chiến, quyết thắng, nỗ lực phấn đấu mạnh mẽ hơn, tận dụng thời cơ, vượt qua khó khăn, thử thách, chuyển thách thức thành thời cơ để phát triển đất nước toàn diện, đồng bộ hơn cả về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Trong đó, phát triển kinh tế - xã hội là trung tâm; xây dựng Đảng là then chốt; xây dựng văn hóa, con người làm nền tảng tinh thần; tăng cường quốc phòng, an ninh là trọng yếu, thường xuyên. (Trích bài viết "Phát huy tinh thần quyết chiến, quyết thắng của Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc" của Chủ tịch nước Trần Đại Quang) |
|
Ông Tất Thành Cang, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP HCM: Góp phần làm nên một tượng đài bất tử Những trận đánh lẫy lừng trong Mậu Thân và những hy sinh to lớn của đồng bào, cán bộ, chiến sĩ đã góp phần làm nên một tượng đài bất tử, một dáng đứng Việt Nam tạc vào thế kỷ. Để xứng đáng với thế hệ cha anh, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân TP HCM vì cả nước, cùng cả nước tiếp tục chung sức, đồng lòng vượt mọi khó khăn, thử thách, đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện, tạo chuyển biến căn bản trong đời sống xã hội, góp phần rất quan trọng vào thành tựu chung của vùng và cả nước. Thiếu tướng Nguyễn Hoàng Nhiên, Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam: Cuộc diễn tập cho đại thắng mùa Xuân 1975 Những kinh nghiệm từ tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 đã thực sự là bài học sâu sắc, ý nghĩa như một cuộc tổng diễn tập để 7 năm sau đó, khi thời cơ đã chín muồi, quân và dân ta tiến hành thắng lợi cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân Ất Mão 1975. Như vậy, tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 là sự kiểm chứng cho những vấn đề đã được đặt ra từ cuộc tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Trong đó, nổi bật lên những vấn đề về chỉ đạo và điều hành chiến tranh là phải đánh giá đúng về địch, về ta; có chủ trương, quyết tâm chiến lược chính xác; phối hợp chặt chẽ khả năng chiến đấu giữa ba thứ quân; phát huy được sức mạnh của mọi lực lượng và của toàn dân; lựa chọn chiến trường mở đầu đúng, phù hợp với khả năng của ta; chỉ huy, điều hành tác chiến kiên quyết, linh hoạt, táo bạo, bí mật, bất ngờ với tinh thần quyết chiến, quyết thắng |
 |
Bài học lịch sử từ tổng tiến công Mậu Thân 1968
Cuộc Tổng tiến công đã tạo đòn đánh quyết định vào chính quyền Việt Nam Cộng hoà và Mỹ, buộc các bên phải xuống thang, ... |
