Một sự kiện nóng hổi, được cán bộ, nhân dân cả nước hết sức quan tâm. Đó là chủ trương sáp nhập một số đơn vị cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã; bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
 |
| Ảnh minh họa |
Chủ trương này đã được nêu rõ trong Kết luận 127-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư ngày 28/2/2025 về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.
Thời điểm nghiên cứu, xây dựng kế hoạch để trình Ban Chấp hành Trung ương Đảng vào đầu tháng 4/2025, tức là chỉ còn hơn một tháng. Đòi hỏi rất quan trọng, nhưng rất khẩn trương, quyết liệt, rõ cơ quan tổ chức, rõ ngày tháng hoàn thành và rõ công việc.
Bộ Chính trị yêu cầu phải đặc biệt quan tâm công tác tuyên truyền, định hướng tư tưởng và dư luận xã hội, tạo sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và các tầng lớp nhân dân; coi đó là tiền đề quan trọng để tiến hành thành công cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy trong thời kỳ chuyển đổi số quốc gia.
Về đề án sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã được công bố và thông báo rộng rãi qua các phương tiện thông tin đại chúng. Đối với cấp tỉnh, ngoài việc căn cứ về quy mô dân số, diện tích, cần nghiên cứu kỹ quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch địa phương, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, định hướng phát triển của giai đoạn mới... làm cơ sở, căn cứ khoa học trong sắp xếp.
Đối với cấp xã, xác định rõ các mô hình chính quyền địa phương đối với khu vực đô thị, nông thôn, miền núi, đồng bằng, hải đảo, quy mô dân số, diện tích, lịch sử, văn hoá, các vấn đề về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, dân tộc, tôn giáo.
Cùng với chính quyền cấp tỉnh và cấp cơ sở, khẩn trương xây dựng đề án sắp xếp, tinh gọn các cơ quan MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ (ở cả ba cấp Trung ương, cấp tỉnh và cấp xã) sau khi sáp nhập, hợp nhất. Xây dựng đề án về hệ thống tòa án, viện kiểm sát ở địa phương theo định hướng không tổ chức cấp huyện.
Sau khi Kết luận 127 được ban hành, có nhiều luồng ý kiến khác sau. Cùng với những ý kiến của đại bộ phận cán bộ, đảng viên, nhân dân hoan nghênh, đồng thuận, cũng có những ý kiến băn khoăn, lo lắng. Âu cũng là một lẽ đương nhiên trong cuộc “tổng điều chỉnh” về quy mô, sắp xếp tổ chức bộ máy lần này, để đất nước bước vào kỷ nguyên mới giàu mạnh, phồn vinh.
Các ý kiến đồng thuận đến từ các nhà quản lý, các nhà khoa học và đông đảo người dân. Nhiều tiếng nói tâm huyết, coi đây là bước đột phá về thể chế, chính sách. Chủ trương này có ý nghĩa và mục đích rất quan trọng trong việc cải cách, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước, nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, quản lý xã hội. Thực hiện giảm cấp trung gian nhằm thích ứng với những thay đổi trong tình hình mới của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0; tăng khả năng huy động nguồn lực; thích ứng với xu hướng phát triển trong bối cảnh toàn cầu hóa và phát triển nhanh chóng của công nghệ...
Việc xây dựng mô hình chính quyền ba cấp còn nhằm cải cách hành chính một cách mạnh mẽ, tinh giản bộ máy, giảm thiểu các thủ tục không cần thiết, từ đó nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm trong quản lý. Đồng thời, nâng cao chất lượng nhân sự, những người kém tài, kém đức không còn “nơi trú ẩn an toàn”. Bộ máy nhà nước có thể phản ứng nhanh chóng và hiệu quả trước các thách thức và yêu cầu mới.
Chúng tôi đã trao đổi ý kiến với nhiều chuyên gia về mô hình chính quyền ở các nước phát triển. Được biết, mô hình chính quyền ba cấp gồm chính phủ, tỉnh, xã khá phổ biến trên thế giới. Mô hình chính quyền này bao gồm chính quyền trung ương (quốc gia), chính quyền tỉnh (khu vực) và chính quyền địa phương (cơ sở). Cấu trúc này phân bổ quyền lực và trách nhiệm giữa các cấp quản lý khác nhau. Tổ chức gọn nhẹ mang lại nhiều lợi ích như hiệu quả cao, phản ứng linh hoạt, trách nhiệm và dân chủ được tăng cường, tự chủ kinh tế được nâng cao, tiết kiệm nguồn chi thường xuyên “nuôi” bộ máy để đầu tư cho phát triển.
Một vài ví dụ: Chính quyền Nhật Bản được chia thành chính quyền trung ương (chịu trách nhiệm về an ninh quốc gia, đối ngoại và quản lý kinh tế vĩ mô); chính quyền tỉnh (quản lý cơ sở hạ tầng khu vực, giáo dục và y tế công cộng); chính quyền địa phương (thành phố, thị trấn, làng xã - quản lý dịch vụ công cộng địa phương như quản lý rác thải và phát triển cộng đồng).
Ở Pháp, bao gồm, cấp chính phủ; cấp tỉnh/vùng (région) và cấp xã (commune). Ở Nga, bao gồm cấp Chính phủ Liên bang; cấp tỉnh/vùng tự trị; cấp xã. Ở Canada bao gồm cấp trung ương: Chính phủ Liên bang; cấp tỉnh: tỉnh và vùng lãnh thổ; cấp xã: thành phố/xã....
Đó là cách tổ chức và những kinh nghiệm để chúng ta tham khảo, đặc biệt là trong thời kỳ thế giới ngày càng trở nên “phẳng” hơn. Việc thông tin, đi lại rất thuận lợi, khác một trời một vực so với một vài thập niên trước đây. Vẫn biết việc điều chỉnh lại tổ chức, động chạm đến lợi ích của cá nhân, hàng trăm nghìn người bị ảnh hưởng trực tiếp bởi quá trình sắp xếp. Sẽ có rất nhiều tác động, khó khăn đến đời sống, nơi cư trú, thu nhập, đi lại, học hành, khám/chữa bệnh... Điều này chúng ta đã có kinh nghiệm qua nhiều lần tách nhập.
Lần sáp nhập, tinh gọn bộ máy lần này có quy mô lớn nhất, tiến hành khẩn trương nhất, đặc biệt diễn ra trong thời kỳ thế giới đang có những thay đổi vô cùng nhanh chóng. Không thay đổi vào lúc này sẽ tụt hậu, sẽ không bao giờ có thể làm được! Vì sự phát triển nhanh và bền vững, hãy dũng cảm, gương mẫu, hi sinh vì đất nước, vì sự phát triển, vì con cháu mai sau.
https://petrotimes.vn/xay-dung-chinh-quyen-ba-cap-khong-the-cham-tre-hon-724740.html
