Tàu ngầm USS Grayback của Mỹ bị đắm từ Thế chiến II được các nhà thám hiểm thuộc dự án Lost 52 tìm thấy ngoài khơi bờ biển Okinawa.
Nhà thám hiểm đáy đại dương Tim Taylor và cộng sự thuộc dự án Lost 52 tuyên bố hôm 10/11 rằng đã tìm thấy tàu ngầm USS Grayback dưới độ sâu khoảng 434 m, ngoài khơi bờ biển Okinawa, phía nam Nhật Bản hôm 5/6.
USS Grayback chở theo 80 thủy thủ rời Trân Châu Cảng vào ngày 28/1/1944 để tới Biển Hoa Đông thực hiện nhiệm vụ tuần tra chiến đấu. Khoảng một tháng sau, tàu ngầm báo cáo đã đánh chìm hai tàu chở hàng của Nhật Bản. Tuy nhiên, cuộc tấn công khiến USS Grayback chỉ còn hai quả ngư lôi và nó được lệnh trở về căn cứ.
Theo kế hoạch, USS Grayback sẽ cập cảng Midway vào ngày 7/3, song nó không xuất hiện sau nhiều tuần. Đến ngày 30/3/1944, USS Grayback, một trong những tàu ngầm thành công nhất trong Thế chiến II, được xác nhận mất tích.
Hải quân Mỹ đã nỗ lực tìm kiếm USS Grayback trong nhiều năm qua nhưng không thành công. Năm ngoái, nhà nghiên cứu Yutaka Iwasaki phát hiện ra rằng hải quân Mỹ đã dịch sai hồ sơ chiến tranh của Nhật Bản, trong đó có địa điểm chi tiết được cho là nơi Grayback bị đắm.
 |
| Tàu ngầm USS Grayback năm 1941. Ảnh: CNN. |
Taylor cùng cộng sự thuộc Lost 52, tổ chức chuyên tìm kiếm tàu ngầm bị đắm trong Thế chiến II, đã dựa theo thông tin này cùng những tài liệu mới được phát hiện, để tìm kiếm Grayback ở khu vực tây nam Okinawa.
Sử dụng thiết bị điều khiển từ xa dưới nước cùng công nghệ hình ảnh tiên tiến, nhóm thám hiểm đã phát hiện USS Grayback ở khu vực cách khoảng 160 km so với địa điểm được dự đoán ban đầu.
Phát hiện này đã được Robert S. Neyland, người đứng cơ quan Khảo cổ học dưới nước (UAB) của Bộ Tư lệnh Di sản & Lịch sử Hải quân (NHHC), thuộc Bộ Hải quân Mỹ, xác nhận.
Gloria Hurney, người có chú là thủy thủ Raymond Parks thiệt mạng trên USS Grayback, cho biết cô từng không nghĩ rằng con tàu sẽ được tìm thấy. Khi được thông tin về phát hiện này, Hurney vừa kinh ngạc, hoài nghi lại vừa buồn bã, đau khổ. Tuy nhiên cuối cùng cô cũng cảm nhận được sự bình yên và thanh thản hơn.
"Phát hiện này sẽ khép lại những hoài nghi xung quanh USS Grayback. Tôi tin rằng nó sẽ có thể chữa lành vết thương khi người thân của các thủy thủ tìm đến với nhau để chia sẻ câu chuyện của họ", Hurney nói.
Hải quân Mỹ cũng chia sẻ quan điểm tương tự. "Mỗi khám phá về một con tàu bị đắm đều là cơ hội để ghi nhớ và tôn vinh sự đóng góp của các thủy thủ. Biết được nơi an nghỉ cuối cùng của họ sẽ phần nào khép lại nỗi đau của người thân và bạn bè cũng như giúp chúng tôi hiểu hơn về hoàn cảnh con tàu mất tích", Neyland nói.
Ngọc Ánh (Theo CNN)
