Nga dựng tượng lãnh đạo Liên Xô: Một dòng chảy lịch sử...

Tượng Lenin và các nhà lãnh đạo Liên Xô vừa được khánh thành

Sputnik ngày 22/9 đưa tin, dãy tượng bán thân các nhà lãnh đạo Liên Xô trong thế kỷ 20 đã được khánh thành trong khuôn viên Bảo tàng của Hội Lịch sử Quân sự Nga (RVIO) tại thủ đô Moscow.

Trên dãy tượng vừa được khánh thành xuất hiện tượng bán thân của các nhà lãnh đạo Liên Xô, từ Vladimir Lenin, Iosif Stalin, Nikita Khrushchev, Leonid Brezhnev, đến Yuri Andropov, Konstantin Chernenko và Mikhail Gorbachev.

"Đây là biểu tượng cho sự liên hoàn của lịch sử - lịch sử không có khoảng trống và giá trị lịch sử là vĩnh hằng. Tôi mong rằng nhiều thế hệ sẽ song hành cùng lịch sử dân tộc và nước Nga sẽ có những chính khách xứng đáng với biểu tượng lịch sử", Thứ trưởng Bộ Văn hoá Nga Alexander Zhuravsky phát biểu trong lễ khánh thành.

Giới phân tích cho rằng, việc khánh thành dãy tượng bán thân những nhà lãnh đạo Liên Xô có ý nghĩa chính trị - xã hội rất lớn. Và chính điều này đã đánh dấu sự khác biệt nhất của nước Nga trong “thời đại Putin”.

Trân trọng giá trị của lịch sử

Nếu lấy sự kiện Cách mang Tháng Mười Nga là mốc thời gian của nước Nga thời hiện đại - bao gồm cả Liên Xô trước kia và nước Nga ngày nay - thì Tổng thống Putin là vị lãnh đạo tạo ra dấu ấn đậm nét nhất trong quản lý và điều hành đất nước.

Nét nổi bật nhất trong tư duy lãnh đạo của Tổng thống Putin được ghi nhận chính là sự trân trong giá trị lịch sử và đó cũng được xem là nguyên nhân lý giải cho “hiện tượng Putin - độc nhất vô nhị” trong lịch sử chính trị Nga.

Có thể thấy rằng, tư duy lãnh đạo của các bậc tiền bối thời Xô viết và nước Nga thời hậu Xô viết đều có kế thừa và phá bỏ thành quả của những người đi trước, dù tỷ lệ giữa kế thừa và phá bỏ không giống nhau giữa các thế hệ lãnh đạo.

Nếu như Stalin kế thừa thành quả của Lenin nhiều hơn là phá bỏ thì Khrusev phá bỏ thành quả của Stalin nhiều hơn là kế thừa. Và trong số những nhà lãnh đạo Liên Xô thì Gorbachev là người có tỷ lệ giữa kế thừa và phá bỏ chênh lệch nhất.

Ông Gorbachev bị cho là kế thừa rất ít thành quả của các bậc tiền bối, chứ không chỉ là của người tiền nhiệm Andropov và gần như phá bỏ hoàn toàn những thành quả mà các thế hệ lãnh đạo cùng nhân dân Liên Xô đã xây dựng được.

Còn nhà lãnh đạo Nga đầu tiên thời hậu Xô viết Boris Yeltsin được cho là gần như không kế thừa bất cứ điểm nào trong tư duy lãnh đạo của các nhà lãnh Xô viết, cho dù nước Nga thừa kế di sản của một Liên Xô siêu cường.

Dù Yeltsin hay Gorbachev thì họ vẫn luôn là một phần của lịch sử dân tộc

Tuy nhiên, khi lên nắm quyền, ông Putin đã thể hiện sự tôn trọng lịch sử, trong đó có di sản của những bậc tiền bối. Ông Putin đã xem xét vấn đề trong bối cảnh cụ thể, không dùng súng lục bắn vào quá khứ để rồi chờ bị đại bác bắn trả trong tương lai.

Có thể nhận diện tại nước Nga dưới thời chính quyền Tổng thống Putin, những gì được được nhận diện có giá trị tích cực, cần thiết cho quá trình khôi phục sức mạnh Nga thì sẽ được kế thừa, những gì chưa thể nhận diện thì lưu giữ, trân trọng.

Rất nhiều người dân Nga tự hào về vị tổng thống tài năng đã giúp lấy lại cho nước Nga những gì đã mất. Rất nhiều người dân thế ngưỡng mộ ông Putin đã tái sinh sức mạnh một Liên Xô siêu cường ngày nào, từ đó giúp làm thay đổi tích cực thế giới.

Việc dựng tượng những nhà lãnh đạo Liên Xô diễn ra trong bối cảnh nhiều giá trị đáng trân quý của chế độ Xô viết đang bị xoá nhoà ở nhiều quốc gia gia mà sự tồn vong được đánh đổi bằng máu của hàng triệu chiến sĩ Hồng quân, điều đó càng chứng tỏ tính nhân vân của chính quyền Putin đối với lịch sử dân tộc.

Lưu giữ, bảo toàn và phát huy giá trị của lịch sử

Đến nay, đã hơn 1/4 thế kỷ Liên Xô biến mất trên bản đồ thế giới. Tuy nhiên, từ khi ra đời, phát triển rồi suy thoái và sụp đổ, Nhà nước Liên Xô, chế độ Xô viết đã đóng góp rất nhiều những giá trị tiến bộ cho nền văn minh nhân loại.

Từ cố Thủ tướng Anh Magaret Thatcher - một người chống cộng điên cuồng - đến nhà kinh tế học Mỹ Wassily Leontief - đoạt Nobel kinh tế 1973 và có tới 3 người học trò đoạt giải Nobel - đều đánh giá cao nhiều giá trị tích cực của chế độ Xô viết.

Vậy nhưng khi Liên Xô tan rã thì những thành quả ấy, những giá trị tiến bộ ấy đã nhanh chóng bị lãng quên. Theo giới phân tích, hậu quả đó là do các thế hệ lãnh đạo Liên Xô không tìm ra cách lưu giữ và bảo toàn những giá trị của lịch sử Liên Xô.

Tổng thống Putin đã biến giá trị lịch sử thành nền tảng sức mạnh của chế độ

Có thể khẳng định rằng, chính quyền Xô viết đã quá chú trọng vào nền tảng sức mạnh cứng, biểu hiện ở sức mạnh của thể chế chính trị và thể hiện chủ quyền quốc gia, mà xem nhẹ nền tảng sức mạnh mềm, nhất là yếu tố văn hoá dân tộc.

Những thế hệ lãnh đạo Xô viết đã không xây dựng được một nền văn hoá dân tộc để có thể trở thành yếu tố cấu thành sức mạnh quốc gia. Điều đó thể hiện rõ qua việc nhà nước Xô viết không có cơ chế biến những giá trị lịch sử thành di sản văn hoá.

Chính quyền Xô viết bị cho là đã thực hiện “chính trị hoá văn hoá”, nên khi Liên Xô tan rã thì những gía trị của lịch sử của chế độ Xô viết nhanh chóng bị nhạt nhoà, ngay cả với những gía trị đáng tự hào. Bởi những khẩu hiệu rồi sẽ đến lúc bị lãng quên, những văn bản pháp quy rồi cũng sẽ đến lúc vô hiệu.

Tuy nhiên, khi được trao nắm giữ vận mệnh quốc gia, Tổng thống Putin đã sàng lọc và phát huy những giá trị tiến bộ của Liên Xô, phù hợp với điều kiện nước Nga thời hậu Xô viết. vào việc hồi sinh sức mạnh Nga.

Ông Putin đã làm trỗi dậy tinh thần cuộc chiến tranh giữ nước vĩ đại của nhân dân Liên Xô - từng tạo ra sức mạnh tuyệt đối trong những cuộc đối mặt một mất một còn với quân thù - và hướng nó vào cuộc đối trọng với những kẻ thù đang bao vây nước Nga hiện tại.

Nhà lãnh đạo nước Nga đương thời đã hồi sinh những giá trị của lịch sử dân tộc và chuyển thành những di sản văn hoá dân tộc để đảm bảo sẽ tồn tại vĩnh hằng. Ông Putin đã thực hiện “văn hoá hoá chính trị”, qua đó biến giá trị lịch sử trở thành một phần quan trong trong cấu thành sức mạnh quốc gia.

Hình ảnh thể hiện sự trân trong lịch sử của Tổng thống Putin, khiến người dân Nga luôn tín nhiệm ông, dù đồng thuận hay phản đối phương cách lãnh đạo của ông

Những giá trị tinh thần của dân tộc Nga luôn gắn liền với những nhân vật lãnh đạo và sự kiện lịch sử điển hình - dù ở bất cứ giai đoạn lịch sử nào - đã được ông Putin đưa vào truyền thống văn hoá dân tộc Nga để lưu giữ cho các thế hệ mai sau.

Tác giả của các bức tượng, nhà điêu khắc Zurab Tsereteli cho biết, tượng bán thân của Tổng thống Nga đầu tiên thời hậu Xô viết, Boris Yeltsin, cũng đã hoàn thành và sẽ được khánh thành nhân dịp sinh của ông Yeltsin, vào ngày 1/2/2018.

Được biệt, trong công viên bảo tàng của Hội Lịch sử Quân sự Nga cũng đã dựng 33 bức tượng bán thân các nhân vật lãnh đạo trong suốt quá trình phát triển của lịch sử nước Nga, từ Rurik đến Aleksandr Kerensky.

Như vậy, chứng tỏ chính quyền Putin đã khôi phục sức mạnh cho nước Nga dựa trên việc phát huy những giá trị của lịch sử kết hợp với xu thế phát triển của thời đại. Đây được xem là cơ sở quan trọng khiến người dân Nga luôn tín nhiệm Tổng thống Putin, dù đồng thuận hay phản đối phương cách lãnh đạo của ông.

http://baodatviet.vn/the-gioi/quan-he-quoc-te/nga-dung-tuong-lanh-dao-lien-xo-mot-dong-chay-lich-su-3343786/?paged=2