Sau một năm 2019 nín thở vì cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, giới đầu tư đang xem Iran là biến số bất ổn mới của năm 2020.
"Chào mừng đến với nền kinh tế trong năm bầu cử, với căng thẳng mới dành cho các nhà đầu tư: mối đe dọa leo thang với Iran", CNN bình luận.
Thị trường chứng khoán sẽ phản ứng mạnh khi biết rõ Iran trả đũa vụ Mỹ giết tướng Qassem Soleimani như thế nào. Các chỉ số tương lai chứng khoán Mỹ hôm qua (7/1) lập tức giảm mạnh sau thông tin Iran phóng tên lửa, trong khi thị trường châu Á cũng mở cửa sáng nay trong sắc đỏ. Lợi suất trái phiếu kho bạc đang thấp hơn 2% trong khi giá vàng nằm ở mức cao gần 7 năm. Hai điều này báo hiệu nỗi sợ hãi vẫn chiếm ưu thế.
Các nhà phân tích Phố Wall đang dự đoán các kịch bản phản ứng khác nhau. Theo họ, Iran có thể đáp trả bằng động thái quân sự nhanh và ngắn, tiến hành tấn công mạng, quấy rồi tàu chở dầu tại Vịnh Ba Tư, khủng bố proxy qua Internet... Tuy nhiên, không ai nghĩ sẽ có một cuộc chiến vật lý như thông thường.
 |
| Người biểu tình tại Iran đốt cờ Mỹ và Anh sau khi tướng Qassem Soleimani bị giết. Ảnh: Reuters |
Lịch sử kinh tế Mỹ cho thấy các cuộc xung đột quân sự và khủng bố bất ngờ, từ Trân Châu Cảng, Khủng hoảng tên lửa Cuba, 11/9 và các vụ khác thường gây ra phản ứng mạnh của thị trường, và sau đó là phục hồi.
Sam Stovall, chiến lược gia đầu tư tại CFRA kết luận sau khi đã lập biểu đồ theo dõi phản ứng của thị trường chứng khoán trước những cú sốc như vậy theo thời gian. Theo ông, thị trường có xu hướng sẽ phục hồi, trừ khi cú sốc mang đến suy thoái kinh tế toàn cầu.
Tuy nhiên, hiện nay, các nhà phân tích có phần thận trọng với chứng khoán, bởi không chắc chắn về cách Iran sẽ phản ứng. "Vượt qua sự leo thang, nền tảng cho cổ phiếu vẫn thuận lợi", IS Evercore ISI nói trong một lưu ý cho khách hàng. Trong khi đó, UBS đề nghị các nhà đầu tư xem xét các chiến lược bảo toàn tài sản.
Ngoài ra, giá xăng dầu cao hơn cũng bổ sung thêm một yếu tố không mong muốn cho nền kinh tế dưới sự điều hành của Tổng thống Donald Trump trong năm bầu cử. Trong ngắn hạn, các chuyên gia khí đốt dự báo giá khí có thể tăng 3-10 cent do bất ổn từ vụ Iran. Trong khi đó, điều gì sẽ xảy ra trong dài hạn còn phụ thuộc vào cách trả thù của nước này.
Bản thân giới chuyên gia cũng có những nhận định khác nhau. UBS thì cho rằng, các nhà đầu tư không nên mong đợi một đợt tăng giá dầu kéo dài. Trong khi đó, Sun Trust nói rằng đợt tăng này có thể thiết lập một mặt bằng giá mới cho dầu.
Về lý thuyết, Saudi Arabia có năng lực đủ để tăng sản lượng nếu không có sự gián đoạn nào về nguồn cung dầu. Vấn đề là nước này cũng dễ bị tấn công từ Iran. Vụ hai nhà máy lọc dầu của họ bị tấn công vào tháng 9/2019 bị Mỹ quy trách nhiệm là do Iran tiến hành. Vụ việc từng khiến giá dầu tăng 14% trong vài ngày. Do đó, không có điều gì là hoàn toàn chắc chắn để làm an lòng giới đầu tư.
"Nói tóm lại, nếu năm 2019 là trò chơi suy đoán về cuộc chiến thương mại với Trung Quốc thì năm 2020 có thêm nhân tố Iran", CNN kết luận.
Phiên An (theo CNN, CNBC)
