Lợi dụng mối quan hệ, chiến binh Taliban vào làm vệ sĩ cho thống đốc tỉnh Kandahar và bắn chết một tướng cảnh sát nổi tiếng.
Tướng Abdul Raziq tại Daykundi năm 2017. Ảnh: ADF.
Tướng Abdul Raziq, người đứng đầu lực lượng cảnh sát ở tỉnh Kandahar, được Mỹ coi là đồng minh không thể thiếu ở miền nam Afghanistan trước những mối đe dọa từ Taliban.
Tuy nhiên, vào chiều ngày 18/10, đế chế quyền lực của ông sụp đổ chỉ trong vài giây, theo NYTimes.
Các quan chức Mỹ và Afghanistan, bao gồm tướng Austin S. Miller, chỉ huy lực lượng Mỹ tại Afghanistan, hôm đó gặp nhau tại dinh thự thống đốc Kandahar để thảo luận về an ninh cho cuộc bầu cử ở Afghanistan. Một vệ sĩ người Afghanistan ngồi ở lối vào của phòng hội nghị. Các quan chức Mỹ mô tả y có vẻ dè dặt hơn những vệ sĩ khác. Y mang theo hai khẩu Kalashnikov - một khẩu đeo trước ngực và một khẩu ở sau lưng.
Các vệ sĩ biết đến y với cái tên Gulbuddin. Nhưng các quan chức Mỹ cho biết tên thật của y là Raz Mohammed và y đã được Taliban ở Pakistan huấn luyện khoảng 6 tháng trước vụ tấn công.
Hồi tháng 8, y đến Kandahar và gia nhập đội ngũ vệ sĩ ưu tú của Thống đốc Zalmai Wesa. Một trong những anh em họ của y, Basir Ahmad, đã làm vệ sĩ cho thống đốc trong gần một năm. Khi Mohammed xin vào lực lượng này bằng thẻ căn cước giả, Ahmad đã bảo lãnh cho y, giúp y không bị kiểm tra lý lịch.
"Anh ta rất ít nói", Mohammed Nasim, một trong những vệ sĩ từng ở chung với y cho biết. Nhưng Mohammed thường xuyên nói chuyện điện thoại với Basir Ahmad". (Ahmad đã bỏ trốn khỏi khu nhà 30 phút trước vụ tấn công).
Mohammed thực hiện cuộc gọi cuối đời đến Pakistan vào khoảng 5 hoặc 15 phút trước vụ tấn công. Y nói chuyện trong khoảng 2,5 phút với chỉ huy Taliban chuyên đứng sau những vụ tấn công tự sát.
Khi cuộc họp kết thúc, các quan chức đi về phía sau nhà để đến điểm đỗ trực thăng, nơi hai trực thăng Black Hawks của tướng Miller sẽ đến đưa ông đến Kabul.
Lựu đang vào mùa ở Kandahar nên thống đốc đã chuẩn bị một số thùng lựu để tặng cho các vị khách. Nhiều vệ sĩ, bao gồm Mohammed, bê các thùng hoa quả đi theo các quan chức.
Mohammed đột ngột đi lên trước, đặt thùng lựu xuống và cầm súng trường nhắm vào tướng Raziq - người cách y 1,5 m - và bắn 4 phát đạn. Sau đó, y lia súng đến những người bên cạnh tướng Raziq, bao gồm cả tướng Miller, trước khi bị một lính Mỹ bắn. Khi Mohammed ngã xuống, nhiều người tiếp tục nổ súng vào y.
"Toàn bộ vụ tấn công có lẽ không kéo dài quá 10 giây", Massoud Akhundzada, nhân chứng tại một ngôi đền ở Kandahar gần đó nói.
Một trong những chiếc xe bọc thép của tướng Raziq chạy đến hiện trường để đưa ông đến bệnh viện. Tướng Miller và những người Mỹ khác tìm nơi nấp khi nhiều người vẫn nổ súng đề phòng. Khi tình hình ổn định trở lại, họ đưa những người bị thương như thống đốc và tướng Jeffrey Smiley, chỉ huy lực lượng Mỹ ở miền nam Afghanistan, lên trực thăng y tế.
Một vệ sĩ Afghanistan hô hoán rằng người Mỹ đã bắn tướng Raziq. Các quan chức Mỹ cho rằng đây có thể là kẻ trà trộn thứ hai cố gắng kích động tình hình.
Tướng Miller trong một sự kiện tại Afghanistan năm 2017. Ảnh: AFP.
Sau khi tướng Miller, các chỉ huy khác Mỹ khác và những bị thương rời đi trên trực thăng, đoàn hộ tống còn lại của Mỹ cố gắng ra khỏi dinh thự của thống đốc để về căn cứ tại Kandahar. Do rối loạn vì không rõ kẻ tấn công thuộc phe nào, họ đụng độ với lực lượng Afghanistan tại cổng dinh thự và đấu súng. Một vệ sĩ Afghanistan bị lính Mỹ bắn chết khi các xe lao qua cổng.
Tướng Raziq thiệt mạng, Taliban đứng ra nhận trách nhiệm vụ ám sát và cho biết họ còn nhắm mục tiêu vào tướng Miller. Taliban là phong trào Hồi giáo cực đoan từng thống trị phần lớn Afghanistan từ năm 1995 cho đến 2001, khi những thủ lĩnh của nhóm bị loại bỏ khỏi quyền lực bởi chiến dịch quân sự do Mỹ dẫn đầu. Khi nắm quyền, Taliban đã ban hàng những luật lệ hà khắc, đặc biệt trong cách đối xử với phụ nữ.
Raziq là người đã tiến hành những hoạt động quyết liệt gây thương vong nặng nề cho Taliban. Các nhóm nhân quyền cáo buộc ông tra tấn và giết người không qua xét xử. Tuy nhiên, các quan chức cho biết ông đã có kỷ luật và thận trọng hơn những năm gần đây khi dấn thân nhiều hơn vào chính trị.
Cái chết của tướng Raziq đã khiến Taliban ăn mừng. Tại nhà tù trung tâm ở Kabul, hàng chục tù nhân Taliban nhảy múa và hét lện: "Họ đã giết Raziq! Ở Kandahar, họ đã giết Raziq!".
"Cái gã Raziq này đã giết 2.800 người không qua xét xử, chôn vùi họ trong cát của Kandahar khi mẹ họ vẫn ngóng trông con quay về", thủ lĩnh Taliban Mawlawi Abdul Ghafoor nói tại Pakistan. "Người Taliban đã tặng hắn một cái lỗ trên ngực".
"Một trong thủ lĩnh của chúng tôi nói rằng ước gì Scott Miller cũng ra đi. Tôi đáp: Tại sao chúng ta tham lam thế? 500 người Mỹ bị giết thì tôi cũng không vui bằng Raziq bị giết", Ghafoor nói thêm.
Trong khi đó, tướng Raziq trở thành một biểu tượng tử vì đạo của chính quyền Afghanistan. Ảnh của ông được treo trên biển quảng cáo và cửa sổ các tiệm bánh. Mộ của ông, nằm bên ngoài khu dinh thự của thống đốc, được nhiều người viếng thăm như một ngôi đền.
Người dân tại mộ của Abdul Raziq ở Kandahar. Ảnh: NYTimes.
Quân đội Afghanistan giải cứu 149 con tin bị Taliban bắt cóc
Binh sĩ Afghanistan diệt 7 tay súng Taliban trong quá trình giải cứu các con tin bị phiến quân bắt cóc. |
Taliban nã rocket vào phủ tổng thống Afghanistan
Phiến quân nã rocket vào phủ tổng thống Afghanistan ở thủ đô Kabul trong lúc ông đang đọc thông điệp gửi tới người dân nhân ... |
Thua Taliban, 200 chiến binh IS đầu hàng quân đội Afghanistan
Nhiều năm qua, nhóm khủng bố IS-K, một nhánh của tổ chức Nhà nước Hồi giao tự xưng (IS), đã chiến đấu ác liệt với ... |