Trump nói việc Thổ Nhĩ Kỳ ngừng bắn "vĩnh viễn" ở đông bắc Syria sau thỏa thuận với Nga là công lao do Mỹ gây dựng nên.
"Đây là thành quả do chúng tôi, nước Mỹ, tạo nên chứ không do bất cứ ai hay bất cứ quốc gia nào khác. Đơn giản là vậy", Tổng thống Mỹ Donald Trump nói tại Nhà Trắng ngày 23/10, sau khi tuyên bố giành "chiến thắng ngoại giao" vì lệnh ngừng bắn lâu dài đã được thiết lập ở đông bắc Syria.
Tuy nhiên, trong bài phát biểu này, Trump không đề cập đến thực tế rằng lệnh ngừng bắn lâu dài ở Syria được thiết lập sau thỏa thuận hôm 22/10 giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, trong đó hai bên nhất trí sẽ để biên phòng Syria và quân cảnh Nga thế chân dân quân người Kurd tại khu vực.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại phòng tiếp tân ngoại giao của Nhà Trắng ngày 23/10. Ảnh: White House. |
Chính quyền Trump trước đó cũng đạt một thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ, trong đó Ankara nhất trí ngừng chiến dịch quân sự trong 120 giờ để dân quân người Kurd, một đồng minh thân cận của Washington, rút khỏi biên giới. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ sau đó đã "dội gáo nước lạnh" vào Mỹ khi tuyên bố đây không phải là lệnh ngừng bắn và tiếp tục pháo kích dân quân người Kurd.
Trong khi đó, sau khi đạt thỏa thuận hôm 22/10 với Nga, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan ca ngợi đây là một chiến thắng "lịch sử". Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng bày tỏ sự hài lòng với những quyết định mà ông cho rằng "vô cùng quan trọng nhằm giải quyết tình hình căng thẳng leo thang tại biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ".
Dù vậy, Trump vẫn cho rằng hướng tiếp cận của ông ở Syria là đúng đắn. "Thỏa thuận ngừng bắn là một phần trong cam kết của tôi về hướng đi mới cho Trung Đông, chấm dứt cuộc chiến kéo dài bất tận do người tiền nhiệm khởi phát. Hãy để cho người khác chiến đấu trên vùng sa mạc đẫm máu đó", ông nói.
Trước những chỉ trích vì hành động "bỏ rơi" đồng minh người Kurd và nhượng bộ Thổ Nhĩ Kỳ, Trump nói rằng nhiều người đang chúc mừng vì "kết quả tuyệt vời" mà Mỹ đạt được. Tuy nhiên các nghị sĩ đảng Dân chủ và Cộng hòa cảnh báo phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng có thể trỗi dậy, đồng thời lo ngại trước việc Nga và Iran mở rộng khu vực kiểm soát tại Syria.
Trump cho biết một bộ phận nhỏ quân đội Mỹ sẽ ở lại gần các mỏ dầu ở miền đông Syria, phía nam vùng đệm an ninh rộng 30 km mà Thổ Nhĩ Kỳ muốn lập. "Chúng tôi sẽ bảo vệ nơi đó và quyết định sẽ làm gì trong tương lai", Trump nói. Các quan chức Mỹ cho biết khoảng 200 binh sĩ sẽ đóng tại khu vực phía đông Syria và 100-150 binh sĩ khác đồn trú tại miền nam nước này.
Dù vậy, nhiều quan sát viên cho rằng với việc rút phần lớn lực lượng khỏi Syria, Mỹ đã gần như không còn ảnh hưởng đáng kể tại quốc gia này, trong khi Nga củng cố vị thế của mình với tư cách một "nhà bảo trợ hòa bình".
Nguyễn Tiến (Theo WP)
