Cách đây 80 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Hà Nội và cả nước đã thực hiện cuộc Tổng tấn công và nổi dậy giành chính quyền. Nhiều địa danh tại Hà Nội gắn liền với sự kiện Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9, giờ đây trở thành những điểm đến nổi tiếng mà bất kể ai tới thăm Thủ đô khó có thể bỏ lỡ.
Quảng trường Cách mạng Tháng Tám
Thời Pháp thuộc, quảng trường có tên gọi là quảng trường Nhà hát Lớn bởi vị trí nằm ở mặt trước Nhà hát Lớn Hà Nội. Sáng 19-8-1945, rất đông người dân Hà Nội và các tỉnh lân cận đã kéo về đây tạo ra cuộc mít tinh quy mô lớn.
Cuộc mít tinh đã nhanh chóng trở thành cuộc biểu dương lực lượng và hoạt động vũ trang cướp chính quyền, qua đường Paul Bert (nay là phố Tràng Tiền) tỏa đi khắp các phố phường Hà Nội.
Ngày nay, Quảng trường Cách mạng Tháng Tám là nơi thường xuyên tổ chức các sự kiện lớn của Hà Nội và đất nước. Cùng với di sản kiến trúc Nhà hát Lớn, phố Tràng Tiền, Quảng trường Cách mạng Tháng Tám là điểm đến được nhiều du khách check-in khi đến Hà Nội.
Quảng trường Ba Đình
Đây là nơi diễn ra nhiều sự kiện trọng đại trong lịch sử Việt Nam. Quảng trường Ba Đình vốn là khu vực cửa Tây của thành cổ Hà Nội. Trước Cách mạng Tháng Tám 1945, Quảng trường Ba Đình được gọi là quảng trường Tròn hay quảng trường Puginier (tên của một linh mục người Pháp).
Ngày 2-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản “Tuyên ngôn độc lập”, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đánh dấu thắng lợi hoàn toàn của Cách mạng Tháng Tám.
Ngày nay, Quảng trường Ba Đình là nơi thu hút rất đông người dân và du khách đến mỗi ngày. Tại đây vẫn diễn ra lễ thượng cờ mỗi sáng và là nơi để người dân tưởng nhớ đến vị lãnh tụ của dân tộc - Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Vào ngày 2-9 tới đây, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử sẽ diễn ra lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9.
Nhà số 48 Hàng Ngang
Đây là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh viết Tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày 2-9-1945, đã trở thành một trong các điểm di tích tiêu biểu về Chủ tịch Hồ Chí Minh trên toàn quốc.
.jpeg)
Ngôi nhà ở phố Hàng Ngang, trước kia là của gia đình ông Trịnh Văn Bô và bà Hoàng Thị Minh Hồ. Tại đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí Trung ương Đảng ở, làm việc và hội họp từ ngày 25-8 đến ngày 2-9-1945.
Tại đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã cùng Ban Thường vụ Trung ương Đảng quyết định nhiều chủ trương quan trọng về đối nội, đối ngoại, về thể chế và thành phần của Chính phủ lâm thời; về tổ chức ngày Lễ Độc lập… Đặc biệt, Người đã viết bản “Tuyên ngôn độc lập”, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Đây là một sự kiện lịch sử quan trọng, có ý nghĩa vô cùng to lớn, đánh dấu bước ngoặt phát triển của lịch sử dân tộc Việt Nam.
Hiện nay, ngôi nhà số 48 Hàng Ngang do Ban Quản lý di tích và danh thắng Hà Nội (Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội) quản lý. Vừa qua, Ban Quản lý đã tạm đóng cửa di tích để tiến hành tu bổ, tôn tạo và bổ sung trưng bày. Ngày 18-8 tới đây, thành phố Hà Nội sẽ khai mạc trưng bày triển lãm, mở cửa trở lại di tích này để đón khách tham quan, đồng thời gắn biển công trình kỷ niệm 80 năm đối với di tích này.
Bắc Bộ phủ (Nhà khách Chính phủ)
Đây là nơi ghi dấu cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền (19-8-1945) của nhân dân Thủ đô, cũng là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh từng sống, làm việc sau Cách mạng Tháng Tám cho đến ngày Toàn quốc kháng chiến.
Ngày 19-8-1945, sau cuộc mít tinh tại quảng trường thành phố, nhân dân Thủ đô đánh chiếm Phủ Khâm sai Bắc Kỳ, cơ quan đầu não của chính quyền tay sai Pháp ở Bắc Bộ. Lính bảo vệ phủ đã hạ vũ khí trước sức mạnh của quần chúng nhân dân.
Sau Cách mạng Tháng Tám cho đến ngày Toàn quốc kháng chiến vào năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã về làm việc tại đây. Tòa nhà lúc này được đổi tên thành Bắc Bộ phủ. Năm 1954, chiến tranh Đông Dương kết thúc, Bắc Bộ phủ được tu sửa lại và trở thành Nhà khách Chính phủ. Năm 2005, công trình được gắn biển Di tích lịch sử cách mạng.
Ngày nay, Nhà khách Chính phủ vẫn là nơi diễn ra nhiều sự kiện quan trọng của Thủ đô. Không chỉ là một di tích lịch sử - văn hóa, nơi đây còn là điểm đến không thể bỏ qua của du khách khi đến Hà Nội.
Sở Cảnh sát Trung ương và Trại Bảo an binh bên Hồ Gươm
Trụ sở Công an thành phố Hà Nội cơ sở Hoàn Kiếm (số 2 Tràng Thi) ngày nay là công trình lịch sử có từ năm 1915, mang đặc trưng kiến trúc Pháp. Trong thời kỳ Pháp thuộc, nơi đây là trụ sở của Sở Cảnh sát Trung ương. Trong cuộc Tổng khởi nghĩa vào Tháng Tám năm 1945, sau khi đánh chiếm thành công Bắc Bộ phủ, quần chúng cách mạng tiếp tục đánh chiếm Sở Cảnh sát Trung ương bên Hồ Gươm. Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Sở Liêm phóng Bắc Bộ và Ty Cảnh sát được thành lập, đóng tại đây với nhiệm vụ giữ gìn trật tự và an ninh.
Qua nhiều thập kỷ, công trình đã trải qua nhiều giai đoạn cải tạo và sửa chữa, đáp ứng nhu cầu sử dụng của lực lượng Công an thành phố. Đến nay, công trình này không chỉ có giá trị lịch sử mà còn là một di sản kiến trúc quan trọng, góp phần tạo nên diện mạo đô thị đặc trưng của Thủ đô.
Còn Trại Bảo an binh ở Hà Nội được xây dựng từ cuối thế kỷ 19. Theo nhiều tài liệu lịch sử, ghi chép được thiết kế bởi kiến trúc sư người Pháp Henri Vildieu, người từng thiết kế các công trình kiến trúc nổi tiếng khác như Phủ Toàn quyền, Phủ Thống sứ… Bảo an binh là lực lượng lính khố xanh mà thực dân Pháp thành lập khi đặt ách bảo hộ lên Bắc Kỳ và Trung Kỳ.
.jpg)
Hiện nay, Trại Bảo an binh chỉ còn lại chiếc cổng, ở vị trí nằm cạnh Nhà hát Hồ Gươm. Nằm cận kề những công trình văn hóa ở khu vực trung tâm Thủ đô, cổng trại Bảo an binh góp phần tạo nên quần thể văn hóa, di tích, kiến trúc giàu bản sắc, tôn vinh ý thức giữ gìn, bảo vệ những giá trị văn hóa lịch sử.
Nơi dừng chân đầu tiên của Bác Hồ từ Việt Bắc trở về
Di tích nhà cụ Nguyễn Thị An (phường Tây Hồ) là nơi dừng chân nghỉ lại đầu tiên của Chủ tịch Hồ Chí Minh trên chặng đường từ chiến khu Việt Bắc trở về Hà Nội từ ngày 23-8-1945 để ra mắt quốc dân đồng bào, đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày 2-9-1945.
Tại ngôi nhà này, trong 2 ngày (từ chiều 23-8 đến ngày 25-8-1945) Bác đã làm việc với các đồng chí Trường Chinh, Tổng Bí thư của Đảng cùng các đồng chí Võ Nguyên Giáp, Trần Đăng Ninh... về kết quả Tổng khởi nghĩa trong cả nước và chuẩn bị cho ngày Quốc khánh.
Sau lần đó, gia đình và nhân dân địa phương còn vinh dự được đón Bác về thăm vào ngày 24-11-1946 sau khi Bác đi dự khai mạc Hội nghị Văn hóa toàn quốc. Năm 1984, di tích nhà cụ An được Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội gắn biển di tích cách mạng - kháng chiến.
Di tích nhà cụ An gồm có các hạng mục công trình: cổng, sân, nhà lưu niệm Bác Hồ, công trình phụ...
