Theo phán quyết của một tòa phúc thẩm liên bang, chính quyền Tổng thống Donald Trump có thể tiếp tục “đóng băng” hoặc chấm dứt hàng tỷ USD viện trợ dành cho nước ngoài.
Phán quyết hôm 13-8 đã lật ngược lệnh cấm trước đó của tòa cấp dưới, yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ tiếp tục thanh toán các khoản viện trợ nước ngoài do Quốc hội nước này chỉ định, bao gồm khoảng 4 tỷ USD cho Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ (USAID) và 6 tỷ USD cho các chương trình phòng, chống HIV/AIDS.
Hội đồng thẩm phán Tòa phúc thẩm quận Columbia tuyên bố, nguyên đơn gồm một nhóm các tổ chức viện trợ quốc tế, bao gồm Liên minh Vận động vắc xin AIDS (AVAC) và Mạng lưới Phát triển báo chí (JDN), đã không đáp ứng cơ sở pháp lý để khởi kiện việc chính quyền Tổng thống Donald Trump quyết định cắt giảm viện trợ nước ngoài.
Phán quyết được thông qua với tỷ lệ 2-1. Thẩm phán Florence Pan được đề cử dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden là người duy nhất phản đối lập luận cho rằng Tổng thống Donald Trump không thể vi phạm nguyên tắc phân chia quyền lực bằng cách cắt giảm viện trợ.
“Về cơ bản, sự chấp thuận và tạo điều kiện cho hành động phi pháp của cơ quan hành pháp làm chệch hướng hệ thống quyền lực đóng vai trò chống lại chế độ chuyên chế - sự tích tụ quyền lực quá mức trong một nhánh duy nhất”, bà Florence Pan tuyên bố.
Trong khi đó, các Thẩm phán Karen Henderson và Gregory Katsas quyết định, chỉ người đứng đầu Văn phòng Trách nhiệm giải trình (GAO) của chính phủ mới có thẩm quyền khởi kiện theo Đạo luật Kiểm soát tịch thu (ICA).
Nhìn chung, động thái của Tòa phúc thẩm đã mang lại một chiến thắng cho chính quyền Tổng thống Donald Trump vốn đang phải đối mặt với hàng loạt thách thức pháp lý trong những nỗ lực tái cấu trúc chính quyền liên bang, bao gồm việc cắt giảm mạnh chi tiêu và các cơ quan chính phủ như USAID.
Ngay sau khi nhậm chức hồi tháng 1, Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố tạm dừng mọi khoản viện trợ nước ngoài trong 90 ngày. Kể từ đó, ông chủ Nhà Trắng yêu cầu cắt giảm nhân lực và ngân sách dành cho USAID bất chấp sự phản đối từ các cựu Tổng thống Barack Obama và George Bush.
Tổng thống Donald Trump đánh giá các khoản chi cho những chương trình ứng phó dịch bệnh và nghèo đói ở nước ngoài là lãng phí, đồng thời đẩy mạnh nỗ lực điều chỉnh chính sách để phù hợp với cam kết “Nước Mỹ trên hết” khi tranh cử.
