Mỹ khởi động lá chắn tên lửa 'Vòm Vàng', bắt đầu cuộc đua phòng thủ chục tỷ USD

Lực lượng Không gian Mỹ đã bắt đầu trao các hợp đồng bí mật để phát triển hệ thống phòng thủ tên lửa 'Vòm Vàng' (Golden Dome) theo tham vọng của Tổng thống Trump.

Lực lượng Không gian Mỹ (US Space Force) vừa âm thầm ký hàng loạt hợp đồng quan trọng, mở ra cuộc cạnh tranh công nghệ trị giá hàng chục tỷ USD giữa những tên tuổi lớn trong ngành quốc phòng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra thông báo về lá chắn phòng thủ tên lửa Golden Dome trong Phòng Bầu dục tại Nhà Trắng ở Washington, D.C., Mỹ, ngày 20/5/2025. Ảnh: Reuters

Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra thông báo về lá chắn phòng thủ tên lửa Golden Dome trong Phòng Bầu dục tại Nhà Trắng ở Washington, D.C., Mỹ, ngày 20/5/2025. Ảnh: Reuters

Đây là những hợp đồng phát triển nguyên mẫu đánh chặn đặt trong không gian, đóng vai trò nền tảng cho chương trình Vòm Vàng (Golden Dome), hệ thống phòng thủ tên lửa do Tổng thống Donald Trump đề xuất và kỳ vọng sẽ trở thành “lá chắn” bảo vệ lãnh thổ Mỹ trước các cuộc tấn công bằng tên lửa.

Dù US Space Force xác nhận đã trao hợp đồng, cơ quan này từ chối công bố danh tính các nhà thầu và giá trị cụ thể, với lý do “được bảo vệ bởi các biện pháp an ninh tăng cường”.

"Quy trình lựa chọn diễn ra chặt chẽ và toàn diện”, US Space Force nêu trong tuyên bố, đồng thời cho biết thêm rằng họ đang tìm cách "dẫn dắt một nỗ lực tốc độ cao, hợp tác với ngành công nghiệp để phát triển, trình diễn và bàn giao các nguyên mẫu đánh chặn”.

Theo quy định, các hợp đồng dưới 9 triệu USD không bắt buộc phải công khai, khiến phần lớn thông tin về giai đoạn đầu của Vòm Vàng vẫn nằm trong diện mật.

Tuy nhiên, theo tài liệu nội bộ của Bộ Quốc phòng Mỹ, mỗi hợp đồng phát triển thiết bị đánh chặn có giá trị khoảng 120.000 USD, trong khi Northrop Grumman và Anduril được cho là đã nhận các hợp đồng lớn hơn, trị giá khoảng 10 triệu USD mỗi đơn vị.

Các gói thầu này tập trung vào hai mảng cốt lõi. Nhóm đầu tiên phát triển các thiết bị đánh chặn giai đoạn giữa, có khả năng tiêu diệt tên lửa đối phương khi chúng vừa bay vào không gian. Chính phủ Mỹ yêu cầu công nghiệp quốc phòng phát triển bốn phiên bản khác nhau để đối phó với các mối đe dọa ở nhiều độ cao và tốc độ.

Nhóm thứ hai tập trung xây dựng các trạm điều khiển hỏa lực, có khả năng phối hợp tín hiệu từ mạng lưới vệ tinh quỹ đạo thấp và hỗ trợ thiết bị đánh chặn khóa mục tiêu với độ chính xác cao.

Để thúc đẩy tốc độ phát triển, Lầu Năm Góc thiết kế cơ chế “giải thưởng” nhằm khuyến khích các công ty hoàn thiện nguyên mẫu nhanh nhất.

Trong thử nghiệm trên quỹ đạo, tổng quỹ thưởng lên tới 340 triệu USD sẽ được chia theo thành tích, với công ty đứng đầu nhận 125 triệu USD và đơn vị xếp thứ năm vẫn có 40 triệu USD.

Song “giải thưởng lớn” thực sự chính là hợp đồng sản xuất thường niên trị giá từ 1,8 đến 3,4 tỷ USD dành cho những nhà thầu chiến thắng cuối cùng. Đây là mục tiêu khiến cuộc đua trở nên nóng bỏng ngay từ giai đoạn đầu.

Tuy nhiên, chi phí để chế tạo và thử nghiệm một nguyên mẫu đánh chặn đặt trong không gian có thể dao động từ 200 triệu đến 2 tỷ USD, một mức đầu tư khổng lồ, đi kèm rủi ro công nghệ cực cao.

Việc triển khai hàng trăm vũ khí lên quỹ đạo nhằm tạo lá chắn tên lửa Vòm Vàng như mong muốn của Tổng thống Trump cũng được đánh giá là tốn kém và đầy thách thức.

Một số chuyên gia cảnh báo rằng nguồn lực dành cho hệ thống đánh chặn vũ trụ có thể hiệu quả hơn nếu đầu tư vào các lớp phòng thủ tên lửa khác đã được chứng minh năng lực.

Được công bố vào tháng 5, hệ thống lá chắn phòng thủ tên lửa Golden Dome (Vòm Vàng) được ông Trump mô tả là “công nghệ phòng thủ tên lửa tối tân”. Hệ thống lấy cảm hứng từ Vòm Sắt (Iron Dome) của Israel và chương trình “Chiến tranh giữa các vì sao” (Star Wars) thời Tổng thống Ronald Reagan.

Thay vì đặt pháo đài phòng thủ dưới mặt đất, Golden Dome hướng tới sử dụng mạng lưới vệ tinh quỹ đạo thấp để theo dõi và đánh chặn tên lửa đạn đạo xuyên lục địa ngay giữa không gian, sớm hơn nhiều so với các phương pháp hiện nay.

Ông Trump kỳ vọng Golden Dome sẽ đi vào vận hành hoàn chỉnh vào tháng 1/2029, ngay cuối nhiệm kỳ của ông.

Diệu Hoa / VTC News