Mạng lưới phòng chống lũ lụt khổng lồ của Trung Quốc ở phía nam nước này đang bị thử thách bởi đợt mưa lớn kéo dài khắp vùng sông Dương Tử (hay sông Trường Giang).
Mưa lũ kinh hoàng ở Trung Quốc đã bắt đầu từ cuối tháng năm và cho tới nay đã ảnh hưởng tới khoảng 20 triệu người tại các tỉnh thành dọc sông Dương Tử, khiến 121 người chết hoặc mất tích, theo truyền thông nhà nước Trung Quốc.
Các cơ quan khí tượng đã phát cảnh báo về các trận mưa lớn sẽ tiếp tục ảnh hưởng tới các khu vực rộng lớn của Trung Quốc, từ Trùng Khánh ở phía tây nam tới Thượng Hải ở bờ biển phía đông, trong vòng 5 ngày tới.
Vũ Hán - tâm chấn ban đầu của đại dịch COVID-19 - đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi mưa lớn và giông bão suốt cuối tuần qua và cả ngày 6.7, khiến giới chức nâng mức ứng phó lũ lụt khẩn cấp tại đây lên cấp cao thứ 2 trong hệ thống cảnh báo 4 cấp của thành phố, Tân Hoa Xã cho hay.
Trung tâm giao thông quan trọng ở miền trung Trung Quốc - đã ghi nhận lượng mưa hơn 250mm từ 5-6.7, gây lũ lụt trên diện rộng. Tới 4h sáng 6.7, mực nước đã lên tới 26,79m tại một trạm quan trắc ở Vũ Hán - cao hơn mực nước cảnh báo là 1,79m, bản tin cho biết.
Trong khi đó, mưa lớn tiếp tục ảnh hưởng ở Trùng Khánh hôm 6.7. Thành phố ở thường nguồn sông Dương Tử và có hơn 40.000 sống ở khu vực gần sông đã buộc phải sơ tán.
Ning Lei - quan chức Ủy ban Tài nguyên nước Trường Giang trước đó chia sẻ với truyền thông rằng, Trung Quốc có 40 hồ chứa, bao gồm đập Tam Hiệp, có thể điều tiết dòng chảy và ngăn chặn lũ lụt.
"Sau nhiều năm nỗ lực, lưu vực sông Dương Tử hiện có một hệ thống kiểm soát lũ toàn diện với các đê và đập Tam Hiệp là xương sống của hệ thống" - ông Ning Lei cho hay.
Quan chức Ủy ban Tài nguyên nước Trường Giang cũng nêu ví dụ về việc điều chỉnh lượng nước vào hồ chứa đập Tam Hiệp vài lần trong tuần qua để giảm sức ép cho trung và hạ lưu của sông Dương Tử để tàu thuyền có thể an toàn di chuyển bằng đường thủy.
Tuy nhiên, Fan Xiao - kỹ sư trưởng của Cục Địa chất và Khoáng sản Tứ Xuyên ở Thành Đô cho hay, hiệu quả của mạng lưới phòng chống lũ lụt phụ thuộc vào từng đập riêng lẻ và mức độ nghiêm trọng của mưa.
"Nếu có lũ lụt nghiêm trọng cùng với mua xối xả không ngớt, giống như đã xảy ra năm 1998, thật khó để khẳng định các đập sẽ hiệu quả ra sao". Trận đại hồng thủy năm 1998 ở Trung Quốc từng cướp đi hơn 2.000 sinh mạng.
Theo ông, "các con đập đã vận hành tốt nhưng cho tới nay chúng ta chưa từng có bất kỳ thử nghiệm thực tế nào". Ông cho rằng, Trung Quốc có thể làm nhiều hơn để tăng cường năng lực phòng chống lũ lụt ở các phương diện như lên kế hoạch sơ tán và hậu cần.
Yang Wenfa - một quan chức khác của Ủy ban Tài nguyên nước Trường Giang chia sẻ với Tân Hoa Xã rằng, Trung Quốc đã xây dựng hơn 30.000 trạm quan trắc lũ dọc sông Dương Tử, giúp giới chức đưa ra dự báo chính xác. "Chúng tôi có thể tập hợp một kế hoạch ứng phó khẩn trong vòng 3 tới 5 phút" - ông Yang Wenfa nói.
