Doanh nghiệp báo lãi lớn, nhưng không đến từ hoạt động kinh doanh chính

Thống kê của Công ty CP Chứng khoán Bảo Việt, tính đến ngày 10/8/2018, đã có hơn 736 doanh nghiệp công bố kết quả kinh doanh quý II, trong đó có 638 doanh nghiệp báo lãi, 98 doanh nghiệp báo lỗ. LNST quý II của các doanh nghiệp trong mẫu đạt 44.553 tỷ đồng, tăng trưởng 16% so với quý II/2017, thấp hơn mức tăng trưởng 22% của quý I/2018 trong khi tổng LNST 6 tháng đầu năm 2018 tăng trưởng 19% so với cùng kỳ.

Tuy vậy, vẫn cần đánh giá lại “chất lượng” nhiều khoản lãi lớn, lãi khủng hoặc thậm chí thoát lỗ khi dòng tiền đem đến KQKD tốt này lại không đến từ hoạt động chính của doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp ở đây có lợi nhuận đến từ lợi nhuận khác “bất thường” hoặc không được thuyết minh rõ ràng trên BCTC.

Kết thúc quý II/2018, doanh thu của Công ty CP Đầu tư Năm Bảy Bảy (mã NBB) đạt hơn 85,2 tỷ đồng, giảm rất mạnh khi cùng kỳ năm ngoái đạt đến hơn 265,5 tỷ đồng. Do đó, lợi nhuận thuần của doanh nghiệp chỉ đạt 7,1 tỷ đồng, giảm hơn 47% so với quý II/2017. Tuy vậy, nhờ khoản lợi nhuận khác lên đến hơn 11,4 tỷ đồng, doanh nghiệp này ghi nhận LNST đạt hơn 16,8 tỷ đồng, tăng 21,4% so với cùng kỳ năm ngoái.

NBB giải thích doanh thu quý II/2018 giảm mạnh do việc bàn giao căn hộ Citygate đã vào giai đoạn cuối dự án. Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng không giải thích nguyên nhân phần doanh thu từ hoạt động khác đến từ đâu.

Lũy kế 6 tháng đầu năm 2018, NBB doanh thu đạt đến 484,2 tỷ đồng, tăng trưởng 76% (chủ yếu nhờ vào KQKD quý I/2018 đạt tốt hơn 399,2 tỷ đồng), tuy vậy lợi nhuận sau thuế của họ chỉ đạt gần 23 tỷ đồng, tương đương mức giảm khoảng 9 tỷ đồng so với 6 tháng đầu năm 2017.

Công ty CP Phát triển bất động sản Phát Đạt (mã PDR) là một doanh nghiệp địa ốc khác ghi nhận LNST tăng trưởng tốt nhờ lợi nhuận khác. Cụ thể, quý II/2018 của PDR chỉ đạt 61,6 tỷ đồng, giảm gần 84% so với cùng kỳ năm ngoái. Qua đó, kéo theo lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh chỉ đạt hơn 25,3 tỷ đồng, bằng 1/4 so với quý II/2017 đạt 100,7 tỷ đồng.

Tuy vậy, nhờ khoản lợi nhuận khác lên đến 68,2 tỷ đồng (gấp 68 lần so với cùng kỳ), LNST PDR đạt 88 tỷ đồng, tăng gần 7 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái.

Thuyết minh cho thấy đây là khoản lãi 65 tỷ đồng “phát sinh” trong quý II/2018 ghi nhận từ lợi nhuận hợp tác đầu tư.

Một trường hợp khác thậm chí còn thoát lỗ “ngoạn mục” là Công ty CP Tập đoàn Đức Long Gia Lai (mã DLG). Quý II/2018 ghi nhận doanh thu thuần DLG đạt 727 tỷ đồng, tăng trưởng 19% so với cùng kỳ năm ngoái. Việc tăng doanh thu bán các sản phẩm linh kiện điện tử, gỗ, và phân bón là nguyên nhân dẫn đến doanh thu tăng trưởng tốt. Tuy nhiên, do giá vốn và một số chi phí tăng mạnh, DLG đã bị lỗ thuần gần 14 tỷ đồng trong quý II/2018.

Phải nhờ đến khoản tiền từ thanh lý, bán tài sản cố định hơn 21 tỷ đồng giúp DLG thoát lỗ.

Báo cáo tài chính cũng không ghi cụ thể thuyết minh cho khoản bán tài sản cố định này.

Mùa BCTC quý II/2018 cũng ghi nhận trường hợp điển hình là Công ty CP Địa ốc Chợ lớn (mã RCL) khi lợi nhuận khác đóng góp 1 tỷ đồng giúp LNTT đạt 1,3 tỷ đồng, qua đó giúp LNST quý II/2018 đạt 1 tỷ đồng, bằng xấp xỉ so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngoài ra, cũng phải kể đến Công ty CP Cao su Phước Hòa, dù lợi nhuận hoạt động kinh doanh chính giảm 39,37% còn 48,4 tỷ đồng, nhưng với việc thanh lý cây cao su giúp doanh nghiệp thu về 67,95 tỷ đồng, qua đó dẫn đến lợi nhuận trước thuế tăng 76,38% đạt gần 124 tỷ đồng.

Công ty CP Đầu tư Nhà Đất Việt (mã PVL) là trường hợp đặc biệt hơn khi quý này ghi nhận lãi nhờ… ‘thắng kiện’. Cụ thể, quý II/2018 của PVL ghi nhận doanh thu chỉ đạt 26,2 tỷ đồng, giảm rất mạnh so với cùng kỳ đạt gần 479,2 tỷ đồng.

Tuy vậy, công ty vẫn ghi nhận lãi 5,5 tỷ đồng nhờ việc hạch toán giảm khoản chi phí phải trả Công ty Hưng Thịnh Phát vì đã thắng kiện phúc thẩm, trong khi cùng kỳ PVL lỗ 125,7 tỷ do hạch toán lỗ các căn hộ đã được bàn giao của hai Dự án Linh Tây và Quận 2 và thực hiện trích lập dự phòng phải thu khó đòi dẫn đến quý II/2017 bị lỗ.

Trên BCTC quý II/2018, con số này được thể hiện qua việc chi phí khác là -15,3 tỷ đồng.