Điều đặc biệt về chuyên cơ IL-14 Liên Xô tặng riêng Chủ tịch Hồ Chí Minh

Chiếc máy bay IL-14 mang số hiệu VN-C482 đang được trưng bày tại khu “Khát vọng bầu trời” trong triển lãm "80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc" diễn ra tại Đông Anh, Hà Nội. Đây không chỉ là hiện vật lịch sử quý giá mà còn là biểu tượng gắn liền với hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Thông tin từ Cục Hàng không Việt Nam, vào đầu năm 1957, Chính phủ Liên Xô viện trợ cho Việt Nam 5 chiếc IL-14 để phục vụ nhiệm vụ vận tải hàng không.

Trong số 5 chiếc IL-14 đó, VN-C482 có vị trí đặc biệt khi được Liên Xô tặng riêng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là chiếc chuyên cơ phục vụ trực tiếp các chuyến công tác của Bác và các lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chụp ảnh với tổ bay IL-14 sau chuyến thăm và làm việc tại Trung Quốc về sân bay Gia Lâm năm 1962. (Ảnh: Cục Hàng không Việt Nam)

Nội thất máy bay được thiết kế phù hợp cho nhiệm vụ chuyên cơ, gồm một giường nghỉ rộng 1,2 m, bàn làm việc, các hàng ghế dành cho đoàn công tác, cùng khu vệ sinh và bồn rửa phía đuôi máy bay.

Về thông số kỹ thuật, IL-14 dài hơn 22 m, sải cánh gần 32 m, trang bị hai động cơ tua-bin cánh quạt, tốc độ tối đa 415 km/h, trần bay 6.500 m, tầm hoạt động tối đa 1.700 km và có thể chở từ 26 đến 36 người.

Thời điểm đó, IL-14 không có radar hay thiết bị hỗ trợ hạ cánh, đòi hỏi phi công phải điều khiển hoàn toàn bằng kỹ năng, kinh nghiệm và bản lĩnh - điều càng cho thấy sự xuất sắc của đội bay Trung đoàn 919.

Lực lượng chức năng xuyên đêm vận chuyển máy bay IL-14 lịch sử về Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia. (Ảnh: Thành Vĩnh)

Trong suốt thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, đội bay IL-14 của Trung đoàn 919 có thời điểm sở hữu tới 13 chiếc, đảm nhận nhiều nhiệm vụ quan trọng: vận tải hành khách, hàng hóa, bay huấn luyện, phục vụ bay quốc tế và bay quân sự.

Những chuyến chuyên cơ VN-C482 đã đưa Bác Hồ đi công tác khắp các vùng miền, góp phần vào công tác lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Đảng và Nhà nước trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt.

Sau khi hoàn thành sứ mệnh lịch sử, các máy bay IL-14 của Việt Nam dừng bay vào năm 1981. Riêng VN-C482 được bảo quản và trưng bày tại Bảo tàng Hàng không như một chứng nhân lịch sử, nhắc nhớ về một giai đoạn hào hùng của Hàng không Việt Nam.

Chiếc máy bay IL-14 đồ sộ được cố định chắc chắn trên rơ-moóc chuyên dụng. (Ảnh: Thành Vĩnh)

Đêm 14/8, hiện vật đặc biệt này đã được vận chuyển từ nơi lưu giữ đến Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia để phục vụ công chúng trong sự kiện “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”.

Công tác di chuyển chuyên cơ IL-14 được thực hiện với sự phối hợp chặt chẽ giữa Cục Hàng không Việt Nam, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam cùng các đơn vị chức năng, bảo đảm tuyệt đối an toàn.

Vì thời gian gấp rút, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Uông Việt Dũng đã yêu cầu các đơn vị phải quyết liệt hơn, điều chỉnh kế hoạch vận chuyển theo nguyên tắc cuốn chiếu, đảm bảo tiến độ thời gian theo chỉ đạo của Thủ tướng và ban tổ chức.

Sau khi vận chuyển đến phân khu trưng bày "Khát vọng bầu trời" tại Triển lãm Quốc gia, đội ngũ kỹ thuật sẽ tiếp tục lắp đặt, vệ sinh và hoàn thiện các hạng mục trưng bày, sẵn sàng phục vụ khách tham quan trong dịp lễ trọng đại của đất nước kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.