BĐS chiếm 70% tài sản bảo đảm các khoản nợ xấu

Ngày 4/12, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) có văn bản đề xuất tính thời hạn sử dụng đất kể từ ngày dự án được nghiệm thu bàn giao, đưa vào kinh doanh.

Trong văn bản này, trong giai đoạn thị trường bất động sản bị khủng hoảng đóng băng, nhiều dự án đã bị "đắp chiếu", phát sinh hàng tồn kho và nợ xấu rất lớn.

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên Môi trường TP.HCM, trong các năm qua, đã có trên 500 dự án bị ngừng triển khai, bị thu hồi, hủy bỏ quyết định giao đất, cho thuê đất. Đây là nguồn cung sản phẩm tiềm năng cho thị trường mua bán, chuyển nhượng dự án (M&A).

Chỉ trong 10 tháng đầu năm 2018, đã có 23 dự án bất động sản trên địa bàn thành phố được mua bán, chuyển nhượng cho nhà đầu tư mới. Chính các nhà đầu tư mới sau khi mua và tái khởi động lại dự án "đắp chiếu" đã góp phần thiết thực giúp cho thị trường bất động sản phục hồi và tăng trưởng trở lại trong thời gian qua.

Trong đó, có những dự án đã bị "đắp chiếu" nhiều năm, thậm chí hàng chục năm, sau khi được chủ đầu tư mới "giải cứu" thì thời hạn sử dụng đất còn lại của dự án đã bị giảm đi, có khi bị giảm hàng chục năm, gây thiệt hại cho chủ đầu tư và các nhà đầu tư thứ cấp, khách hàng.

Dự án Sài Gòn One Tower. Ảnh: Zing

Thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, trong giai đoạn 2016-2020, tổng số nợ xấu của các ngân hàng thương mại vào khoảng 300.000 tỷ đồng. Khoảng 70% tài sản bảo đảm cho các khoản nợ xấu này là bất động sản.

Như vậy, có khoảng 200.000 tỷ đồng giá trị bất động sản là tài sản bảo đảm cho các khoản nợ xấu thuộc các dự án đang bị "đắp chiếu".

Để xử lý "cục máu đông" này, năm 2017, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 42 về thí điểm xử lý nợ xấu, trong đó, đã đưa ra cơ chế và phương thức rất phù hợp để xử lý tài sản bảo đảm cho các khoản nợ xấu mà phần lớn là các dự án bất động sản.

Thực hiện Nghị quyết 42 của Quốc hội, Công ty Quản lý tài sản (VAMC) đã thực hiện thu giữ dự án thế chấp, đảm bảo khoản nợ xấu, đầu tiên là dự án Sài Gòn One Tower, số 01 Hàm Nghi, quận 1, TP.HCM để tổ chức đấu giá rộng rãi lựa chọn chủ đầu tư mới.

Theo HoREA, dự án này được khởi công năm 2008, đến năm 2011 đã thi công xây dựng được 80% phần thô thì bị "đắp chiếu" cho đến nay. Nếu đấu giá thành công trong năm 2018 thì người trúng đấu giá cũng chỉ còn thời hạn sử dụng đất dự án là 40 năm.

VAMC dự kiến giá khởi điểm đấu giá dự án Sài Gòn One Tower khoảng 6.110 tỷ đồng, nhưng nếu thời hạn sử dụng đất của dự án được tính lại là 50 năm kể từ ngày dự án đưa vào khai thác kinh doanh, thì giá khởi điểm đấu giá có thể cao hơn mức giá hiện nay, sẽ hấp dẫn các nhà đầu tư tham gia đấu giá và chắc chắn giá trúng đấu giá sẽ cao hơn.

Do vậy, nếu quy định thời hạn sử dụng đất của dự án được tính kể từ ngày dự án đưa vào khai thác kinh doanh thì vừa đảm bảo quyền lợi chính đáng của nhà đầu tư, và trong các trường hợp xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42 của Quốc hội sẽ xác định đúng giá trị dự án và làm tăng nguồn thu ngân sách nhà nước.

Có ý kiến quan ngại, nếu quy định thời hạn sử dụng đất tính từ ngày dự án đưa vào khai thác kinh doanh, thì sẽ xảy ra những trường hợp chủ đầu tư cố tình dây dưa kéo dài thời gian hoàn thành dự án.

HoREA nhận thấy việc làm này sẽ gây hại trước hết cho chính chủ đầu tư do bị chôn vốn, mất cơ hội kinh doanh. Bên cạnh đó, Luật Đất đai, Luật Đầu tư cũng đã có nhiều quy định về nghĩa vụ của chủ đầu tư, và các biện pháp xử lý, chế tài, kể cả thu hồi đất dự án chậm triển khai, tịch thu tiền ký quỹ...

Trên cơ sở nghiên cứu, đối chiếu quy định của pháp luật và thực tiễn vận hành của thị trường bất động sản, HoREA đề xuất Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, sửa đổi quy định về "thời hạn sử dụng đất" và cho bổ sung nội dung "hoặc kể từ ngày hoàn thành dự án đưa vào khai thác, kinh doanh" vào Khoản 8 Điều 126 Luật Đất đai 2013.

Minh Thái

Nợ xấu của Trung Quốc tăng mạnh và cao nhất 5 năm qua Các doanh nghiệp quốc doanh quản lý tài sản của Trung Quốc đang phải mua lại nhiều khoản nợ xấu từ hệ thống ngân hàng ...

Thống đốc Lê Minh Hưng: Từ thành viên Chính phủ trẻ nhất tới số phiếu tín nhiệm cao Không chỉ là thành viên Chính phủ trẻ nhất khi được bổ nhiệm làm Thống đốc NHNN, ông Lê Minh Hưng còn vừa nhận kết ...

Qua nửa nhiệm kỳ, 2 kỷ lục chưa từng có ở 1 ngành nhạy cảm Chính phủ vừa có báo cáo về thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn lĩnh vực ngân ...

Tín dụng bất động sản có đi kèm với nợ xấu? Một số ngân hàng có dư nợ bất động sản cao đang có tỷ lệ nợ xấu cao hơn so với mặt bằng chung của ...