Với việc Tổng thống Joe Biden rút lui khỏi chiến dịch tái tranh cử Tổng thống vào tháng 11 năm nay, Đảng Dân chủ sẽ phải gấp rút lựa chọn một ứng cử viên thay thế nhằm chạy đua nước rút vào Nhà Trắng với đối thủ nặng ký là cựu Tổng thống Donald Trump.
Quyết định không bất ngờ của Tổng thống Joe Biden
Tổng thống Joe Biden vào chiều 21-7 theo giờ bờ Đông nước Mỹ (tức rạng sáng 22-7 theo giờ Hà Nội) đã tuyên bố rút lui khỏi chiến dịch tái tranh cử Tổng thống năm 2024, đồng thời ủng hộ Phó Tổng thống Kamala Harris thay ông gánh vác trọng trách làm ứng cử viên của Đảng Dân chủ ra đối đầu với ứng cử viên của Đảng Cộng hòa là cựu Tổng thống Donald Trump. Trong tuyên bố đưa ra trên mạng xã hội X, Tổng thống Joe Biden nêu rõ, ông không chấp nhận đề cử của Đảng Dân chủ làm ứng cử viên Tổng thống để “tập trung toàn bộ năng lượng vào nhiệm vụ của mình trên cương vị Tổng thống trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ”, đồng thời “ủng hộ hoàn toàn” cho nữ Phó Tổng thống Kamala Harris để bà trở thành ứng cử viên của đảng. Tổng thống Joe Biden cũng nhấn mạnh thêm rằng đã đến lúc Đảng Dân chủ phải đoàn kết lại và đánh bại ông Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng 11 tới.
 |
|
Sau khi Tổng thống Joe Biden rút lui - Phó Tổng thống Kamala Harris nhiều khả năng sẽ được Đảng Dân chủ đề cử làm ứng cử viên chạy đua vào Nhà Trắng với ông Donald Trump |
Theo giới quan sát, quyết định rút lui không không tiếp tục tái tranh cử là sự khép lại đối với sự nghiệp chính trị kéo dài 50 năm qua của Tổng thống Joe Biden, đồng thời cho thấy ông chủ thứ 46 tại Nhà Trắng đã phải nhượng bộ trước sức ép từ nội bộ Đảng Dân chủ muốn ông từ bỏ cuộc đua sau màn trình diễn đáng thất vọng trong màn tranh luận trực tiếp trên truyền hình với đối thủ Donlad Trump hôm 27-6 vừa qua. Tổng thống Biden, năm nay 81 tuổi, đã phải hứng chịu áp lực ngày càng tăng từ bên trong Đảng Dân chủ muốn ông rút lui để nhường chỗ cho một ứng cử viên trẻ trung, năng động hơn ra đối đầu với cựu Tổng thống Donald Trump.
Đến trước thời điểm Tổng thống Joe Biden tuyên bố rút lui đã có ít nhất 5 thượng nghị sĩ và hơn 30 hạ nghị sĩ thuộc Đảng Dân chủ công khai kêu gọi Tổng thống Joe Biden dừng bước và “trao ngọn đuốc” cho một ứng cử viên khác của đảng. Họ cho rằng, Tổng thống Joe Biden với màn thể hiện được xem là thảm họa này cùng những dấu hỏi về vấn đề tuổi tác khiến ông rất khó giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới. Không những thế, điều này còn có thể ảnh hưởng rất lớn tới cơ hội thắng cử của các ứng viên khác của Đảng Dân chủ chạy đua tranh cử vào Hạ viện và Thượng viện Mỹ.
Chính vì thế, những nhân vật hàng đầu của Đảng Dân chủ đã lập tức đưa ra lời ca ngợi đối với những thành tựu của Tổng thống Joe Biden sau khi ông đưa ra quyết định rút lui không tiếp tục tái tranh cử dù đã nhận được đủ số phiếu trong Đảng Dân chủ để trở thành cứng cử viên Tổng thống của đảng. Nhiều thành viên của Đảng Dân chủ tán thành quyết định của Tổng thống Joe Biden “trao ngọn đuốc” cho Phó Tổng thống Kamala Harris, tiến cử bà làm ứng cử viên của Đảng Dân chủ.
Phát biểu vào rạng sáng 22-7 (giờ Việt Nam) sau khi được Tổng thống Joe Biden tuyên bố ủng hộ ra tranh cử Tổng thống, Phó Tổng thống Kamala Harris mong muốn giành được đề cử của đảng Dân chủ và khẳng định “sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để đoàn kết Đảng Dân chủ - và đoàn kết đất nước chúng ta - để đánh bại Donald Trump”. Nữ Phó Tổng thống tự tin tuyên bố: “Chúng ta còn 107 ngày nữa là đến ngày bầu cử. Cùng nhau, chúng ta sẽ chiến đấu. Và cùng nhau, chúng ta sẽ chiến thắng”.
Một “canh bạc lịch sử”?
Quyết định dừng tái tranh cử của Tổng thống Joe Biden sẽ buộc Đảng Dân chủ khởi động một quy trình hiếm gặp là lựa chọn một ứng cử viên thay thế của đảng trước thời điểm tiến hành Đại hội Toàn quốc đảng Dân chủ (DNC) diễn ra ở thành phố Chicago thuộc bang Illinois trong các ngày từ 19 đến ngày 22-8 tới. Lãnh đạo DNC Jaime Harrison cho biết, đây là “sự kiện chưa từng có tiền lệ”, nhưng khẳng định sẽ thực hiện quy trình “minh bạch và có trật tự” để lựa chọn ra ứng cử viên mới thay thế Tổng thống Joe Biden.
Đương kim ông chủ Nhà Trắng trước đó đã chiến thắng 56 cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ ở 50 bang và 6 vùng lãnh thổ đặc biệt, với mức ủng hộ 99%, hơn 3.900 đại biểu "cam kết trung thành" đáng lẽ sẽ dành lá phiếu cho ông tại DNC vào hạ tuần tháng 8 tới. Sau khi ông Joe Biden không tái tranh cử, các đại biểu Đảng Dân chủ có toàn quyền bỏ phiếu cho những ứng viên khác. Tuy nhiên, theo giới quan sát, gần như chắc chắn Phó Tổng thống Kamala Harris sẽ được Đảng Dân chủ lựa chọn thay thế cho ông Joe Biden.
Các nhà phân tích nhận định, Phó Tổng thống Kamala Harris đang nắm giữ một số lợi thế rõ ràng khi bà nằm trong danh sách ứng cử viên chiến thắng vào năm 2020 và là người nhận được hàng triệu phiếu ủng hộ trong cuộc bầu cử sơ bộ năm nay. Ngoài ra, bà đã vận động tranh cử trong nhiều tháng tại các bang dao động, là gương mặt đại diện cho nỗ lực thúc đẩy quyền phá thai của phụ nữ…
Một điều rất quan trọng trong chiến dịch tranh cử dài và tốn kém là nguồn lực tài chính. Sau khi ông Joe Biden không tiếp tục tranh cử, bà Kamala Harris là ứng cử viên duy nhất có thể tiếp cận nguồn tài chính mà chiến dịch tranh cử của Biden-Harris đã tích lũy được. Người phát ngôn chiến dịch tranh cử của Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 22-7 cho biết, bà Kamala Harris đã huy động được 49,6 triệu USD cho chiến dịch tranh cử Tổng thống của bà trong vòng chưa đầy một ngày sau khi Tổng thống Joe Biden bỏ cuộc đua và chấp thuận ủng hộ bà là ứng cử viên của đảng Dân chủ.
Theo giới quan sát, có thể là một “canh bạc lịch sử” nếu Đảng Dân chủ lựa chọn bà Kamala Harris làm ứng cử viên chính thức của đảng trong cuộc bầu cử Tổng thống. Trong trường hợp bà giành chiến thắng trước cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, đó sẽ là một chiến thắng lịch sử khi một phụ nữ da màu, gốc châu Á, có thể vượt qua nạn phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính và những sai lầm của chính bà trong quá khứ. Trong hơn 2 thế kỷ, cử tri Mỹ chỉ bầu chọn một tổng thống da màu và chưa từng bầu chọn một phụ nữ nào.
Nhiều đảng viên Đảng Dân chủ hiện đang rất phấn khích về cơ hội của bà. Bà Kamala Harris năm nay 59 tuổi, trẻ hơn đối thủ Donald Trump tới hơn 20 tuổi và là nhà lãnh đạo của Đảng Dân chủ về cuộc đấu tranh quyền phá thai, một vấn đề được các cử tri trẻ tuổi và nhóm tiến bộ của đảng này quan tâm. Những người ủng hộ cho rằng bà sẽ tiếp thêm sinh lực cho những cử tri đó, củng cố sự ủng hộ của người da màu và mang đến những kỹ năng tranh luận sắc sảo trong cuộc đối đầu với cựu Tổng thống.
Ngay sau khi lộ diện ứng cử tiềm năng của Đảng Dân chủ, ứng cử viên Tổng thống của Đảng Cộng hòa Donald Trump cho rằng Phó Tổng thống Kamala Harris sẽ dễ bị đánh bại hơn so với Tổng thống Joe Biden. Trong khi đó, theo các nguồn tin, chiến dịch tranh cử của cựu Tổng thống Donald Trump vài tuần qua đã lên kế hoạch cho kịch bản bà Harris trở thành ứng viên đại diện Đảng Dân chủ, đối đầu với ông trên đường đua tới Nhà Trắng.
Đội ngũ tranh cử của ông Donald Trump tỏ ra tự tin cho rằng rằng hai điểm yếu của bà Kamala Harris, gồm nhập cư và chi phí sinh hoạt, là những thế mạnh có thể mang lại chiến thắng cho ông Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà trắng. Một cố vấn của cựu Tổng thống cho biết, nếu Đảng Dân chủ “chuyển sang một phiên bản Biden 2.0 và Harris Kamala đứng đầu danh sách thì chúng tôi vẫn ổn”.
Tuy nhiên, chạy đua tranh cử Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ còn gần 4 tháng nữa và chưa ai có thể chắc chắn điều gì vào lúc này.
