Thực trạng sử dụng xe công lãng phí, sai mục đích đang ngày càng trở nên nhức nhối. Tình hình nghiêm trọng hơn khi nợ công và nghĩa vụ trả nợ đang gia tăng, gây áp lực lớn lên ngân sách nhà nước. Mô hình thí điểm thuê xe công ở TP Hồ Chi Minh được đề xuất mới đây nhiều khả năng sẽ là một trong những biện pháp được kỳ vọng giảm bớt áp lực cho ngân sách.
Xe công luôn trong tình trạng nằm chờ duy tu, bảo dưỡng, chi phí phát sinh vô cùng tốn kém. Ảnh minh họa. |
Theo tính toán của Bộ Tài chính, nếu Đề án “thí điểm thuê xe công” được áp dụng, cả nước sẽ giảm khoảng 10.000 xe công, tương đương ngân sách tiết kiệm 3.400 tỉ đồng/năm. Vấn nạn dùng xe công đi việc riêng của gia đình quan chức chắc nhiều khả năng sẽ chấm dứt. TP Hồ Chí Minh sẽ là một trong những địa phương đi đầu thực hiện thí điểm khoán, thuê xe công theo đề xuất của Bộ Tài chính. Cụ thể, đây là nội dung của Đề án “Kinh doanh và phục vụ hoạt động chính quyền TP.HCM” dự kiến được triển khai thí điểm từ 1/1/2018.
Theo đó, ngoài một số chức danh lãnh đạo thường trực, thường vụ phải bố trí xe để phục vụ công tác đảm bảo an toàn cho công việc thì toàn bộ số xe công hiện có sẽ được chuyển về cho Công ty dịch vụ công ích quản lý và kinh doanh theo cơ chế thị trường.
Sau khi tiếp nhận toàn bộ số xe công này, Công ty dịch vụ công ích sẽ phân bố hợp lý về cho các đơn vị có nhu cầu thuê xe. Tất cả các lái xe dự kiến cũng sẽ được công ty này tiếp nhận, sử dụng và trả lương. Toàn bộ hoạt động kinh doanh xe công sẽ được hạch toán đầy đủ và nộp ngân sách nhà nước theo quy định.
Mô hình này được cho là sẽ tạo ra cơ chế kiểm soát chặt chẽ từ việc mua sắm, sử dụng xe công vốn đang bị dư luận xã hội lên án là rất lãng phí cho tới kiểm soát chi phí quản lý. Nó sẽ góp phần làm giảm chi phí mua sắm xe hàng năm và làm giảm chi phí quản lý, vận hành hệ thống.
Trên thực tế, nhiều năm qua không ít xe công phục vụ cho nhu cầu lãnh đạo đi công tác thực sự thì ít nhưng lại phục vụ sai mục đích thì nhiều, hoặc hàng loạt xe công luôn trong tình trạng nằm chờ duy tu, bảo dưỡng, chi phí phát sinh vô cùng tốn kém. Mô hình mới “cho thuê xe công” sẽ khắc phục được các bất cập hiện nay, giúp cho việc đầu tư xe công với chi phí ít hơn nhưng khai thác hiệu quả hơn và hướng tới việc kinh doanh xe công theo cơ chế thị trường, hạn chế dần việc sử dụng ngân sách nhà nước.
Điều này cũng có thể sẽ giải quyết được câu hỏi mà ông Trần Quang Chiểu, Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, từng bức xúc đặt ra: “Tại sao cơ quan nhà nước lại cứ phải có đội xe với vài trăm chiếc xe mà hôm nay dùng, còn mai có thể để nằm đó. Xe công hay xe tư cũng là tài sản của xã hội nên sử dụng và khai thác sao cho hiệu quả”.
Tuy nhiên, không ít ý kiến cảnh báo rằng cần phải có cái nhìn vừa toàn diện vừa hết sức cụ thể đối với các đề án, các mô hình chuyển đổi xe công từ phục vụ bao cấp toàn diện sang hạch toán kinh doanh theo cơ chế thị trường. Đảm bảo phục vụ đúng mục đích, an toàn và hiệu quả đối với chất lượng công tác của bộ máy với những đặc trưng riêng biệt, đồng thời cũng đảm bảo tinh thần tiết kiệm, đầu tư ít hiệu quả cao.
Thực tế, nhiều năm qua không ít đề án, ý tưởng, kế hoạch đã được đưa ra để kiểm soát, giảm bớt chi phí xe công từ trung ương tới địa phương. Song tình trạng lãng phí trong lĩnh vực này sau nhiều cố gắng của các ngành các cấp, tới nay vẫn chưa thấy cải thiện một cách căn bản.
Nếu không có giải pháp thực tế, khoa học và đồng bộ, các mô hình hay đề án “sinh non” sẽ dễ dàng “chết yểu”. Còn kỳ vọng kiểm soát, giám sát xe công cũng dễ rơi vào tình trạng chạy theo “phong trào” là chính mà không đạt được yêu cầu thực chất. Trong khi, ý thức về việc sử dụng xe công nói riêng và của công nói chung của đa số công chức trong bộ máy hiện vẫn còn rất thấp.
Đặc biệt với bối cảnh dễ dàng tranh thủ, lợi dụng hay lạm dụng xe công một cách vô tội vạ mà không phải chịu bất kỳ hậu quả hành chính, tài chính hay pháp lý cho bất kỳ cá nhân nào như hiện nay.
Nhiều chuyên gia đề nghị cần xây dựng một chính sách mang tính pháp lý ràng buộc việc mua sắm xe công, quy định đối tượng phục vụ và bộ máy quản trị theo tinh thần khuyến khích kinh doanh, giảm tối đa đầu tư của ngân sách nhà nước, cụ thể cho cả nước có tham khảo đặc trưng, đặc thù và tính phổ quát của bộ máy.
Trên cơ sở đó, mạnh dạn phân cấp cho địa phương áp dụng hợp lý tùy thuộc vào thực tế của mình. Nhấn mạnh mục tiêu cuối cùng là phải đảm bảo kết quả thực hiện đúng tinh thần triệt để tiết kiệm, sử dụng ít nhất ngân sách nhà nước trong mua sắm, bao cấp chi phí cho xe công.
Thứ trưởng bị cắt xe công, Bộ trưởng đi máy bay hạng thương gia Bộ Tài chính liên tục đưa ra lấy ý kiến về những khoản chi tiêu côngthời gian tới của các bộ ngành, địa phương. Dự kiến, ... |
Cắt ngay xe công có ngay nghìn tỉ Dự thảo mới của Bộ Tài chính quy định một số chức danh như Trưởng ban của Đảng, Ủy viên BCH T.Ư Đảng, bộ trưởng, ... |