Theo quy định mới của Ngân hàng Nhà nước, từ ngày 1-10, một số ngân hàng được phép giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Với quy định mới này, 4 ngân hàng lớn sẽ được giảm chi phí vốn, giải phóng hơn 50.000 tỷ đồng để mở rộng cho vay.
Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành Thông tư 23/2025/TT-NHNN (ngày 12-8-2025) sửa đổi và bổ sung Thông tư 30/2019/TT-NHNN ngày 27/12/2019 quy định thực hiện dự trữ bắt buộc đối với các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài (Thông tư 23).
Quy định mới được kỳ vọng sẽ mang lại những lợi ích đáng kể, đặc biệt đối với các ngân hàng lớn đang tích cực tham gia quá trình tái cơ cấu tổ chức tín dụng yếu kém.
Hiện nay, tỷ lệ dự trữ bắt buộc áp dụng đối với tiền gửi bằng VND kỳ hạn dưới 12 tháng là 3%; tiền gửi từ 12 tháng trở lên là 1%. Với tiền gửi bằng ngoại tệ, tỷ lệ cao hơn, lần lượt 8% và 6% cho kỳ hạn dưới 12 tháng và 12 tháng trở lên.
Với thay đổi mới tại Thông tư 23, trong một số trường hợp đặc biệt như các ngân hàng thương mại nhận chuyển giao bắt buộc tổ chức tín dụng yếu kém, tỷ lệ dự trữ bắt buộc được ưu đãi giảm 50%, chỉ còn 1,5% và 0,5% với tiền gửi bằng VND.
Theo các chuyên gia, việc giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc giúp chi phí vốn của ngân hàng được cải thiện, từ đó, một lượng tiền mới có thể được đưa ra thị trường.
Thực tế, dự trữ bắt buộc là phần vốn mà các ngân hàng thương mại phải gửi tại Ngân hàng Nhà nước khi huy động từ khách hàng, với tỷ lệ khác nhau tùy theo kỳ hạn.
Nguồn vốn huy động càng ngắn hạn, tỷ lệ dự trữ càng cao, nhằm hạn chế việc ngân hàng dùng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn và phát sinh rủi ro kỳ hạn. Như vậy, dự trữ bắt buộc được coi như “vùng đệm” bảo vệ hệ thống.
Theo báo cáo mới nhất từ các ngân hàng thương mại, dư nợ tín dụng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) tăng thêm 106,3 nghìn tỷ đồng; Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh vượng tăng 132,2 nghìn tỷ đồng; Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) tăng 99,8 nghìn tỷ đồng; Ngân hàng TMCP Phát triển thành phố Hồ Chí Minh tăng 68,7 nghìn tỷ đồng tại HDBank…
Nếu theo quy định mới ngân hàng được giảm 50% dự trữ bắt buộc, ước tính, Vietcombank là ngân hàng được giảm dự trữ bắt buộc nhiều nhất, khoảng 23.850 tỷ đồng. Sau đó là MB giảm khoảng 11.700 tỷ đồng; VPBank giảm khoảng 9.200 tỷ đồng; và HDBank gần 7.200 tỷ đồng. Chỉ tính riêng những ngân hàng này, việc giảm dự trữ bắt buộc giúp giải phóng trên 50 nghìn tỷ đồng.
Nếu 50 nghìn tỷ đồng được nền kinh tế hấp thụ, không chỉ có các ngân hàng có thể tăng khả năng thanh khoản, mà nhiều doanh nghiệp có điều kiện tiếp cận nguồn vốn hơn, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tăng trưởng.
Tính đến nay, 4 thương vụ chuyển giao bắt buộc là Vietcombank nhận CBBank (Ngân hàng Xây dựng Việt Nam), MB nhận OceanBank (Ngân hàng Đại dương hay sau được đổi tên thành Ngân hàng Việt Nam Hiện Đại), VPBank nhận GPBank (Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu) và HDBank tiếp nhận DongABank (Ngân hàng Đông Á).
