Người dân mua xe điện được hưởng trợ cấp từ 300 - 1.000 USD/xe máy điện mới, trợ cấp đặc biệt nếu đổi xe xăng cũ lấy xe điện. Một số địa phương hỗ trợ thêm từ 50 - 200 USD tuỳ theo điều kiện thu nhập, vùng cư trú…
Với dân số hơn 23 triệu người và tỷ lệ sở hữu xe máy thuộc hàng cao nhất thế giới (trên 13 triệu xe máy lưu thông), xứ Đài nhiều năm đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng tại các thành phố lớn như Đài Bắc, Cao Hùng…
Theo cơ quan bảo vệ môi trường nơi đây, xe máy xăng chiếm gần 30% tổng lượng khí thải gây ô nhiễm giao thông. Trước thực trạng này, nhà chức trách xứ Đài đã chọn hướng đi mang tính chiến lược dài hạn: Thay thế dần xe xăng bằng xe điện nhằm cải thiện chất lượng không khí, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch nhập khẩu.
Xứ Đài đã công bố kế hoạch loại bỏ xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch hoàn toàn vào năm 2040, với các mốc trung gian cụ thể:
2020: Bắt đầu chính sách trợ giá quy mô lớn cho xe máy điện.
2025: Tăng tỷ lệ xe điện mới bán ra lên ít nhất 50%.
2035: Ngừng bán xe máy xăng mới.
2040: Ngừng lưu hành xe máy xăng trên toàn lãnh thổ.
Song song đó, các thành phố lớn cũng triển khai các “khu vực không khí sạch” (Low Emission Zones) – nơi xe máy xăng đời cũ bị hạn chế hoặc cấm hoàn toàn.
Giúp người dân chuyển đổi sang xe điện
Trong quá trình triển khai cách mạng giao thông xanh, nhà chức trách xứ Đài tập trung vào việc thay đổi thói quen tiêu dùng với nguyên tắc không thể chỉ dựa vào quy định mà quan trọng là giúp người dân dễ dàng tiếp cận và sử dụng xe điện.
Theo đó, người dân mua xe điện được hưởng trợ cấp từ 300 - 1.000 USD/xe máy điện mới; Trợ cấp đặc biệt nếu đổi xe xăng cũ lấy xe điện. Một số địa phương hỗ trợ thêm từ 50 - 200 USD tuỳ theo điều kiện thu nhập, vùng cư trú như ưu tiên người thu nhập thấp, cư dân vùng sâu vùng xa.
Với nhiều mẫu xe máy điện sử dụng hệ thống pin thuê (như Gogoro), thì chính quyền hỗ trợ các khoản: Trợ giá phí thuê pin trong 1 - 2 năm đầu; Giảm thuế tiêu thụ đặc biệt và miễn phí đăng kiểm xe điện trong nhiều năm.
Điều này giúp tổng chi phí sử dụng xe điện rẻ hơn hoặc tương đương xe xăng, làm tăng sức hấp dẫn với người tiêu dùng.
Ngoài ra, để giải quyết nỗi lo về sạc pin - điểm yếu lớn của xe điện, xứ Đài khuyến khích các doanh nghiệp lớn về sản xuất xe điện như Gogoro, Ionex (KYMCO) mở rộng nhanh chóng mạng lưới trạm sạc và trạm đổi pin.
Tính đến đầu năm nay, có hơn 13.000 trạm đổi pin (GoStation) được lắp đặt khắp xứ Đài. Người dân chỉ cần chưa đầy 10 giây để đổi pin, không phải chờ sạc như trước. Các trạm này được đặt tại cửa hàng tiện lợi, bãi xe, trạm xăng, chung cư, trường học… giúp người dùng dễ dàng tiếp cận.
GoStation được nhìn nhận không chỉ là một trạm đổi pin, mà là biểu tượng cho cách mà xứ Đài biến công nghệ thành giải pháp thực tế, phục vụ người dân, bảo vệ môi trường và thúc đẩy đổi mới giao thông.
Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi phương tiện
Xứ Đài cũng tăng cường các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp trong nỗ lực thực hiện cuộc cách mạng giao thông xanh như: Công ty giao hàng, vận chuyển được trợ giá xe điện theo lô, miễn phí bảo trì năm đầu. Trường học, cơ quan công quyền được yêu cầu dùng xe điện cho các hoạt động nội bộ. Ngành taxi/xe ôm công nghệ thì có chương trình ưu đãi đặc biệt để chuyển đổi đội xe.
Nhiều chiến dịch giáo dục cộng đồng được triển khai như chiến dịch truyền thông xanh để quảng bá về lợi ích xe điện qua truyền hình, mạng xã hội, sự kiện ngoài trời; Tổ chức hội chợ xe điện, chạy thử xe miễn phí tại các địa phương; Khuyến khích học sinh, sinh viên, cán bộ công nhân viên làm gương trong sử dụng xe điện.
Đến cuối năm 2024, gần 1 triệu xe máy điện đã lưu hành tại xứ Đài. Lượng khí thải giao thông giảm hơn 300.000 tấn CO2 mỗi năm nhờ chuyển đổi sang sử dụng xe điện. Tỷ lệ người chọn xe điện trong nhóm dưới 30 tuổi tăng mạnh…
Nhìn lại cuộc triển khai cách mạng giao thông xanh có thể thấy thành công để vùng lãnh thổ này “phủ sóng” xe điện chính là sự tổng hòa của nhiều yếu tố:
Chính sách quyết liệt, nhất quán và có lộ trình rõ ràng. Sự hỗ trợ tài chính thiết thực (không chỉ giảm giá xe mà còn hỗ trợ vận hành). Phát triển hạ tầng tiện lợi, giúp người dân tiếp cận dễ dàng dù ở thành phố hay vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa. Vai trò của truyền thông thay đổi nhận thức xã hội, từ bắt buộc sang tự nguyện. Liên kết công - tư chặt chẽ để phát triển hệ sinh thái giao thông xanh…
Mô hình giao thông xanh của xứ Đài có thể trở thành hình mẫu cho các khu vực đang phát triển, đặc biệt là những đô thị bị ô nhiễm không khí và có tỷ lệ sử dụng xe máy cao như tại Việt Nam, Thái Lan, Indonesia…
GoStation là tên gọi của các trạm đổi pin thông minh được lắp đặt ở khắp xứ Đài. Đây là hệ thống giúp người dùng xe máy điện đổi pin cũ lấy pin mới đã sạc đầy trong vài giây, mà không cần chờ đợi sạc pin truyền thống.
Các GoStation vận hành hoàn toàn tự động, tương tác với người dùng qua màn hình cảm ứng và ứng dụng trên điện thoại. Mỗi trạm chứa từ 12 đến hơn 100 viên pin, tùy theo quy mô và vị trí đặt trạm.
Người sử dụng xe máy điện chỉ cần dừng xe tại GoStation gần nhất (hiển thị trên ứng dụng); Tháo 1 hoặc 2 viên pin từ xe (tùy loại xe); Cắm vào khe đổi pin trên GoStation; Lấy pin mới sạc đầy từ khe khác, lắp lại vào xe và tiếp tục hành trình. Tổng thời gian đổi pin chỉ mất khoảng 6–15 giây, nhanh hơn nhiều so với việc đổ xăng hoặc sạc pin tại nhà.
Mỗi viên pin đều có mã số theo dõi, được sạc và bảo quản tại trạm với tiêu chuẩn an toàn cao. Khi xuống cấp, pin được thu hồi, tái chế chuyên nghiệp – giúp giảm đáng kể rủi ro ô nhiễm từ pin lithium-ion.
