- Tài xế có thể bị phạt những lỗi nào ở trạm thu phí?
- Thu phí tự động không dừng (ETC): Tiền đề cho giao thông thông minh
Bộ GTVT đã gửi xin ý kiến các Bộ, ngành về Đề án thu phí các tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư trước khi gửi lên Chính phủ để báo cáo Quốc hội.
Dự thảo Luật Đường bộ do Bộ GTVT chủ trì soạn thảo đang được đưa ra lấy ý kiến. Đáng chú ý, nhiều quy định mới đã được Chính phủ đề xuất trong dự thảo Luật Đường bộ. Trong đó, dự luật bổ sung quy định về thu phí sử dụng đường cao tốc do Nhà nước đầu tư theo số km xe chạy trên đường.
Đồng thời, Chính phủ cũng đề xuất bổ sung quy định thu phí đường cao tốc do nhà đầu tư chuyển giao cho Nhà nước theo hợp đồng dự án đối tác công tư (PPP).
Tuy nhiên theo đại diện Bộ GTVT, dù đã được gửi xin ý kiến các Bộ, ngành nhưng đến nay nhiều Bộ chưa cho ý kiến.
Theo quy trình, các Bộ ngành sẽ phải cho ý kiến để Bộ GTVT tổng hợp báo cáo Chính phủ thống nhất phương án trước khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại kỳ họp tới cho ý kiến, để trình Quốc hội.
Theo đánh giá của Bộ GTVT, phương án này sẽ thu hút nguồn lực khu vực tư nhân và đảm bảo mục tiêu đến năm 2030 Việt Nam có 5.000 km cao tốc. Thu phí còn giảm gánh nặng ngân sách Nhà nước, nhất là với công trình đường bộ quy mô lớn, tổng mức đầu tư cao.
Người dân, doanh nghiệp tốn thêm phí sử dụng cao tốc nhưng được thụ hưởng dịch vụ chất lượng, tiết kiệm chi phí nhiên liệu, thời gian, tăng hiệu quả kinh doanh. Giải pháp này tương thích với các điều ước quốc tế về giao thông đường bộ mà Việt Nam là thành viên.
Nếu không thu phí các tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư, lợi ích kinh tế - xã hội với người dân, doanh nghiệp giữ nguyên như hiện nay. Tuy nhiên, phát triển hạ tầng giao thông khó tạo đột phá. Nhà nước không thu hút nguồn lực từ khu vực tư nhân, khó đảm bảo mục tiêu trong 7 năm nữa có 5.000 km cao tốc. Ngân sách Nhà nước chịu gánh nặng, gây áp lực trần nợ công.
Bộ GTVT ước tính, đến năm 2030, toàn quốc cần 813.000 tỷ đồng đầu tư cao tốc, trong đó đến 2025 cần 393.000 tỷ đồng để hoàn thành 2.000 km và khởi công 925 km. Trong 10 năm tới, ngân sách cần đầu tư 239.000 tỷ đồng xây mới cao tốc, bình quân 24.000 tỷ đồng/năm.
Trước đó vào đầu tháng 5/2023, Bộ GTVT đã trình Chính phủ phương án thu phí thí điểm 9 tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư, quản lý, sở hữu. Thời gian thực hiện thí điểm theo cơ chế phí tối đa 5 năm kể từ thời điểm tuyến đường bộ được triển khai thu phí.
Theo Bộ GTVT, hiện nay, pháp luật chỉ quy định thu tiền sử dụng dịch vụ đường bộ các dự án đầu tư để kinh doanh (dự án BOT) theo cơ chế giá, chưa có quy định về thu tiền sử dụng đường cao tốc do Nhà nước đầu tư và quản lý theo cơ chế giá hay phí.
Theo đó, Bộ GTVT đề xuất cho phép 9 tuyến đường bộ cao tốc do Nhà nước đầu tư hoàn thành, đưa vào khai thác trước năm 2025 thực hiện thí điểm theo cơ chế phí.
Ngoài cao tốc TP.HCM - Trung Lương, 8 đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2017 - 2020 được đề xuất áp dụng cơ chế thí điểm gồm: Cao Bồ - Mai Sơn; Mai Sơn - QL45; QL45 - Nghi Sơn; Nghi Sơn - Diễn Châu; Cam Lộ - La Sơn; Vĩnh Hảo - Phan Thiết; Phan Thiết - Dầu Giây; cầu Mỹ Thuận 2.
Bộ GTVT cũng đưa ra dự kiến mức phí có thể từ 1.000 - 1.500 đồng/km/xe dưới 12 chỗ ngồi và tính toán có thể thu về ngân sách tại 9 đoạn cao tốc trên khoảng hơn 2.000 tỷ đồng/năm.
