Sáng nay 12-11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về báo cáo nghiên cứu khả thi về dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 và chủ trương đầu tư dự án hồ chứa nước Ka Pet (Bình Thuận).
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa
Sáng nay 12-11, thảo luận về báo cáo nghiên cứu khả thi về dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP.HCM) đánh giá đây là dự án hạ tầng giao thông có ý nghĩa hệ trọng với an toàn kinh tế, an ninh quốc phòng của đất nước, được nhân dân rất mong đợi.
Dự án này phải tạo động lực cho Việt Nam cất cánh bay cao, thoát “bẫy” thu nhập trung bình, nhưng nếu làm không tốt sẽ đè nặng lên “đôi cánh” phát triển kinh tế đất nước, như một số dự án nghìn tỷ “đắp chiếu” đang tồn tại.
Theo ông Nghĩa, dự án phải đảm bảo gia tăng 4 tiêu chí: hiệu quả kinh tế, ổn định xã hội, hạ tầng kỹ thuật và trình độ công nghệ.
"Dự án phải là phần thưởng quý báu, không thể là di sản “bỏ thì thương, vương thì tội” trên vai các thế hệ mai sau", ông Nghĩa nói.
Tán thành chủ trương giao các nhà đầu tư trong nước, song đại biểu của TP.HCM đề nghị cần có chủ trương chính sách cụ thể, thông minh, chặt chẽ đối với nguồn vốn cho dự án.
Nếu có chủ trương minh bạch, tạo niềm tin thì hoàn toàn có thể huy động vốn nhàn rỗi trong dân bởi “khó vạn lần dân liệu cũng xong”.
Muốn vậy, theo ông Nghĩa cần đảm bảo 3 nguyên tắc: Thứ nhất, pháp luật nghiêm minh, không bị lợi ích nhóm chi phối. Thứ hai, chất lượng cao và trình độ công nghệ đón đầu thế giới bởi sân bay phải cạnh tranh rất lớn với các sân bay quốc tế khác trong hàng chục năm tới. Thứ ba, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, tránh tiêu cực.
Phối cảnh dự án sân bay Long Thành
Đại biểu Nguyễn Hữu Quang (đoàn Thanh Hoá) cho rằng từ chủ trương đến thực hiện là giai đoạn rất quan trọng, cần xem xét thận trọng để khi khác thác phải đảm bảo các tiêu chí đề ra.
Theo báo cáo, dự án sẽ có lãi ngay trong năm đầu tiên đi vào khai thác, nhưng ông Quang cho biết thực tế các dự án lớn thường có giai đoạn “lỗ kế hoạch”.
“Nhiều doanh nghiệp bị phá sản, không phải trong giai đoạn xây dựng mà phá sản trong giai đoạn vận hành vì không còn đủ tài chính”, ông Quang nói.
Đại biểu Nguyễn Bá Sơn (đoàn Đà Nẵng) đánh giá sân bay quốc tế Long Thành có vai trò quan trọng, mang tính chiến lược về quốc phòng an ninh, kinh tế - xã hội, vì vậy bắt buộc phải là nhà nước nắm giữ.
Nhấn mạnh cần phải đảm bảo tính đồng bộ trong khai thác lâu dài, ông Sơn đặt vấn đề: “Trong cùng một cảng hàng không mà có tới 3-4 “ông” cùng khai thác, mỗi “ông” khai thác một nhà gia, vậy vấn đề an ninh, an toàn, khớp nối đồng bộ giữa các hoạt động sẽ ra sao? Nếu có một “ông” bỏ giữa chừng hoặc chỉ tập trung vào một số hạng mục mang tính dịch vụ, để mặc thiết chế khác xuống cấp thì vấn đề gì sẽ xảy ra?”.
Cũng theo đại biểu của Đà Nẵng, hàng không là lĩnh vực tác động sâu rộng, nhiều sân bay khi mới đưa vào khai thác chưa thu hút khách nhưng vẫn phải đầu tư để dần dần sân bay đó trở thành “cửa ngõ”, thúc đẩy sự phát triển của địa phương, của vùng. Ngược lại, khi kinh tế vùng phát triển thì sân bay phát mới hiệu quả.
Ông Sơn dẫn số liệu cả nước hiện nay có 22 sân bay, trong đó hoạt động hiệu quả chỉ có vài dự án, nhưng các sân bay còn lại, không vì thế mà kém phần quan trọng.
“Giờ để cho một đơn vị đứng ra làm sân bay Long Thành - dự án được dự báo sẽ sớm thu lãi, vậy các dự án đang chưa có lãi ở các địa phương thì sao? Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ biết dành phần ai?”, ông Sơn băn khoăn và cho rằng bàn về Long Thành nhưng cần nhìn rộng ra là chính sách đầu tư mạng lưới hàng không, các vấn đề kinh tế xã hội của các vùng trên cả nước, bởi “cái đó cũng quan trọng và cần được cân nhắc”.
Lưu ý việc lựa chọn nhà đầu tư cho dự án tầm cỡ quốc gia như sân bay Long Thành cần rất thận trọng, và để triển khai dự án đúng quy mô, chất lượng, tiến độ đề ra, đại biểu Nguyễn Bá Sơn đề nghị nhất định phải ra được tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư, như vậy mới có cơ sở để giao cơ chế đúng người, đúng việc, đúng thời điểm.
"Nhiều doanh nghiệp tư nhân vẫn có thể làm được sân bay Long Thành" |
"Giao ACV xây sân bay Long Thành không làm tăng nợ công" |
‘Bay’ với Long Thành |