Mỹ và Phần Lan đã ký biên bản ghi nhớ sản xuất tàu phá băng nhằm tăng cường ảnh hưởng ở Bắc Cực. Thỏa thuận này đặt nền móng cho việc mua sắm trị giá 6,1 tỷ USD của Lực lượng Bảo vệ bờ biển Mỹ (USCG).
Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb đã xác nhận thông tin ký kết trong chuyến thăm Washington hôm 9-10 (giờ địa phương). Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng công bố thông tin này trên mạng xã hội X, khẳng định bản ghi nhớ giữa hai bên tạo tiền đề cho những thỏa thuận thương mại trực tiếp giữa các nhà máy đóng tàu và chính quyền Mỹ.
Mỹ và Phần Lan đạt được thỏa thuận về tàu phá băng sau nhiều năm đàm phán. Tổng thống Alexander Stubb nêu rõ, thỏa thuận này sẽ không thể thành hiện thực nếu thiếu sự ủng hộ từ người đồng cấp Mỹ.
Thông tin từ Nhà Trắng cho biết, Mỹ đã đặt hàng 11 tàu phá băng mới. Theo thỏa thuận, 4 chiếc sẽ được đóng tại các xưởng tàu của Phần Lan, 7 chiếc còn lại sẽ được đóng ở Mỹ. Phía Phần Lan cũng sẽ cung cấp chuyên gia và hỗ trợ vấn đề kỹ thuật.
Tổng giá trị đơn hàng ước tính khoảng 6,1 tỷ USD. Tàu phá băng đầu tiên dự kiến sẽ được bàn giao vào năm 2028. Ba trong số các tàu sẽ được Mỹ đóng tại xưởng Davie ở Texas, 4 chiếc còn lại do xưởng Bollinger ở Louisiana đảm nhiệm.
Tại Phần Lan, các xưởng Helsinki và Rauma đủ năng lực đóng tàu phá băng nhờ kinh nghiệm trong sản xuất những tàu hoạt động ở Bắc Cực, đồng thời là một phần của mạng lưới công nghiệp lớn với hàng trăm nhà cung cấp và nhà thầu phụ.
Polaris, tàu phá băng mới nhất của Phần Lan, được hoàn thiện năm 2016 với chi phí khoảng 130 triệu euro. Tuy nhiên, đơn hàng hiện tại với Mỹ lớn hơn đáng kể về cả quy mô lẫn giá trị, và dự kiến sẽ tạo ra hàng nghìn việc làm tại quốc gia Bắc Âu.
Đây cũng là hợp đồng xuất khẩu tàu lớn nhất của Phần Lan trong nhiều năm qua, góp phần củng cố danh tiếng của công nghệ tàu phá băng tại quốc gia này, vốn đã được coi là tiên tiến nhất thế giới.
Thỏa thuận mang ý nghĩa chiến lược, trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump công khai ủng hộ ý tưởng mở rộng hạm đội Bắc Cực của Mỹ. Ông chủ Nhà Trắng từng đề cập đến mục tiêu 40 tàu phá băng mới, trong khi USCG hiện tại chỉ vận hành 3 tàu.
Thỏa thuận còn đánh dấu sự hợp tác sâu sắc hơn giữa Mỹ và Phần Lan trong lĩnh vực công nghiệp và quốc phòng, đặc biệt khi mối quan tâm chiến lược ngày càng tăng đối với khu vực Bắc Cực do biến đổi khí hậu, cạnh tranh vận chuyển và địa chính trị.
