Sau khi đi kiểm tra thực tế, mới đây, Ủy ban ATGT đã đề nghị cơ quan chức năng điều tra làm rõ các nguyên nhân trực tiếp và gián tiếp dẫn đến vụ TNGT. Ngoài ra, yêu cầu các đơn vị liên quan rà soát, phân tích kỹ những điểm còn bất cập, thiếu đồng bộ trong công tác đảm bảo giao thông các tuyến cao tốc đặc thù 2 làn xe.
Đồng thời Ủy ban ATGT quốc gia cũng đưa ra khuyến cáo, tham gia giao thông trên cao tốc là một hoạt động có rủi ro cao và lái xe phải được chuẩn bị kỹ lưỡng, bảo đảm kiến thức và kỹ năng, sức khỏe và sự tỉnh táo tập trung.
Từng ghi nhận 132 mục tồn tại bất hợp lý trên các tuyến cao tốc
Liên quan đến những bất hợp lý về tổ chức giao thông trên các tuyến cao tốc, từ tháng 10/2023, Thiếu tướng Nguyễn Văn Long - Thứ trưởng Bộ Công an đã có văn bản gửi tới Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đề nghị khắc phục những bất cập về tổ chức giao thông trên các tuyến cao tốc.
Nội dung văn bản cũng đã chỉ rõ, sau khi khảo sát toàn bộ 11 tuyến cao tốc và đoạn La Sơn-Cam Lộ đang khai thác, sử dụng, đơn vị chức năng đã phát hiện 7 đoạn, tuyến cao tốc chưa bảo đảm các tiêu chuẩn an toàn đường cao tốc ngay từ khi xây dựng, đưa vào khai thác, sử dụng như không có dải phân cách cứng, không có làn xe dừng xe khẩn cấp hoặc có nhưng chưa bảo đảm bề rộng tiêu chuẩn, không đảm bảo hệ thống chiếu sáng ban đêm, tầm nhìn hạn chế… Trên tuyến đã xảy ra nhiều vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng và nhiều vụ va chạm khác, nhất là một số tuyến mới đưa vào khai thác.
Trong đó, Bộ Công an cũng nhấn mạnh tới Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn La Sơn-Cam Lộ thuộc dự án đường cao tốc Bắc-Nam phía Đông, chỉ 2 làn xe, bề rộng đường 23m, không có dải phân cách giữa, không có làn dừng khẩn cấp, cứ 10km bố trí 1 đoạn vượt xe có quy mô 4 làn xe; đoạn tương đương đường cấp III đồng bằng (giống Tuý Loan-La Sơn). Lưu lượng trung bình 1.500 lượt phương tiện/ngày, đêm; từ khi thông xe tháng 12/2022 đến tháng 10/2023 xảy ra 4 vụ TNGT làm 3 người bị thương, hư hỏng 6 xe ôtô. Khi “điểm danh” tới một số tuyến đường trong quá trình khai thác, sử dụng chất lượng bị xuống cấp, hằn lún, lưu thông không êm thuận, tiềm ẩm nguy cơ mất an toàn giao thông nhưng chậm trễ trong việc khắc phục, sửa chữa, văn bản cũng nêu rõ: tuyến cao tốc Hà Nội-Lào Cai, Hà Nội-Thái Nguyên, Dự án thành phần đầu tư xây dựng đoạn La Sơn-Cam Lộ thuộc dự án đường cao tốc Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025.
Riêng tuyến đường Hà Nội - Lào Cai sau thời gian dài khai thác, thu phí (từ năm 2014) mặc dù lưu lượng tăng cao, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, đoạn Yên Bái - Lào Cai vẫn chưa tiến hành đầu tư mở rộng lên 4-6 làn xe theo đúng phê duyệt. Đối với những đoạn, tuyến không có dải phân cách cứng ở giữa luôn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông; những tuyến không có làn dừng khẩn cấp khi xảy sự cố, tai nạn giao thông thì lực lượng chức năng khó tiếp cận điểm xảy ra vụ việc để xử lý ngay, nguy cơ cao gây tai nạn giao thông liên hoàn và ùn tắc giao thông kéo dài…
Ngoài ra, các đơn vị chức năng khảo sát thực tế đã phát hiện và lập biên bản ghi nhận 132 mục tồn tại bất hợp lý, trên các tuyến đang khai thác, thống nhất thời gian, lộ trình hoàn thành việc khắc phục. Những vấn đề tồn tại, bất cập trên đã ảnh hưởng trực tiếp đến công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, tai nạn giao thông xảy ra nhiều, trong đó có một số vụ đặc biệt nghiêm trọng, nhất là trên các đoạn, tuyến mới được đưa vào khai thác liên tục xảy ra tai nạn giao thông.
Rà soát toàn bộ hệ thống giao thông để xác định nguyên nhân TNGT
Nhận định về nguyên nhân từ hai vụ TNGT xảy ra trên cao tốc hai làn xe La Sơn – Tuý Loan (ngày 23/1/2024) và Cam Lộ - La Sơn (ngày 18/2/2024) chỉ trong vòng một tháng gần đây, ông Trần Hữu Minh, Chánh văn phòng Ủy ban ATGT quốc gia cho biết, khi TNGT xảy ra, các cơ quan chức năng sẽ xem xét các nguyên nhân trực tiếp và xử lý trách nhiệm các cá nhân, tổ chức có liên quan. Các nguyên nhân chính thức cuối cùng sẽ do cơ quan chức năng công bố. Quá trình này không nhanh do các công việc đều phải được thực hiện theo những quy định chặt chẽ, công phu, tỉ mỉ, khách quan, có bằng chứng. Ngay tại nhiều nước tiên tiến trên thế giới cũng có thể lên tới vài tháng, đối với những vụ TNGT có sự hỗ trợ của camera hành trình, thời gian xử lý có thể nhanh hơn.
Theo ông Minh, Thủ tướng đã có chỉ đạo rất rõ trong các vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng, bên cạnh làm rõ các nguyên nhân trực tiếp, cần làm rõ các nguyên nhân khác có liên quan để phục vụ công tác phòng ngừa các vụ TNGT tương tự trong thời gian tới. Quá trình này đòi hỏi cơ quan điều tra và các chuyên gia được trưng dụng (nếu có) phải rà soát lại toàn bộ các yếu tố trong hệ thống giao thông từ quy định, quy tắc, quy chuẩn, phương tiện, người lái, kết cấu hạ tầng và tổ chức giao thông, giáo dục, tuyên truyền, xử phạt... Thủ tướng giao chủ tịch UBND tỉnh chủ trì cuộc họp với các cơ quan có liên quan, rút kinh nghiệm và xem xét trách nhiệm các cơ quan tổ chức gián tiếp có liên quan (nếu có). Đây là những điểm rất mới nếu làm tốt sẽ đóng góp rất lớn trong việc chủ động phòng ngừa TNGT.
Ông Minh cho rằng, trong lúc chờ cơ quan chức năng phân tích công bố các nguyên nhân kèm theo bằng chứng, có rất nhiều điều mà người tham gia giao thông có thể tự làm ngay để nâng cao ATGT cho chính mình và cho cộng đồng. Cụ thể như giao thông trên cao tốc có tốc độ cao, quá trình xây dựng khai thác vận hành và lái xe trên cao tốc đều phải tuân thủ các quy định của pháp luật một cách chặt chẽ. Tùy tiện, chủ quan sao nhãng chỉ một vài giây có thể dẫn tới TNGT thảm khốc. Bởi vậy, người tham gia giao thông cần nhận thức về việc tham gia giao thông trên cao tốc là một hoạt động có rủi ro cao và phải được chuẩn bị kỹ lưỡng, bảo đảm kiến thức và kỹ năng lái xe, sức khỏe và sự tỉnh táo tập trung của người lái, tình trạng phương tiện tốt. Đặc biệt cần chủ động thu thập thông tin và lên kế hoạch cho chuyến đi, xác định trước chỗ nào dừng, điểm nào là nút giao ra khỏi cao tốc,…với những lái mới, tuyến đường đi mới càng phải hết sức thận trọng. Đồng thời, luôn chủ động trau rèn và thực hành đúng các quy tắc giao thông vì tất cả các quy tắc giao thông đặt ra đều có lý do và nhằm mục đích bảo đảm an toàn của người lái và xã hội.
Đối với những lái xe mới hoặc chưa từng lái xe trên cao tốc nên có những người lái xe kinh nghiệm bổ túc tay lái trên cao tốc trước khi tự lái. Đây cũng là khuyến cáo tại rất nhiều nước phát triển. Nhiều quốc gia thậm chí có chính sách giảm bảo hiểm cho những người lái học khóa lái xe nâng cao với thầy có kinh nghiệm trên cao tốc, ban đêm, trời mưa, đường đèo dốc... Bên cạnh đó, tốc độ giới hạn không có nghĩa là khuyến khích người lái điều khiển xe hướng tới mức tối đa. Các chuyên gia ATGT thường khuyến cáo đi thấp hơn tốc độ giới hạn (tùy theo điều kiện cụ thể) tất nhiên là không thấp hơn tốc độ tối thiểu trên cao tốc. Đây là một kinh nghiệm tốt cho người lái xe tại Việt Nam…
Sớm nghiên cứu nâng cấp lên 4 làn xe
Ông Lê Kim Thành, Cục trưởng Cục Đường cao tốc Việt Nam cho biết, việc đầu tư các tuyến đường bộ cao tốc có quy mô hoàn chỉnh, chi phí đầu tư lớn, trong điều kiện nguồn lực còn hạn chế nên việc phân kỳ đầu tư sẽ phù hợp nhu cầu vận tải giai đoạn trước mắt, khả năng cân đối vốn và sớm triển khai xây dựng được nhiều tuyến cao tốc. Nói về kế hoạch mở rộng các tuyến cao tốc phân kỳ đầu tư, ông Thành cho biết, theo quy hoạch, hệ thống đường bộ cao tốc được quy hoạch 41 tuyến, tổng chiều dài 9.014km.
Bộ GTVT đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị rà soát tổng thể các tuyến cao tốc đầu tư phân kỳ, đặc biệt là các tuyến cao tốc phân kỳ với quy mô 2 làn xe, đánh giá những tồn tại, hạn chế; đồng thời xây dựng kế hoạch, giải pháp phù hợp để nâng cấp bảo đảm quy mô 4 làn xe theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Bộ GTVT đã rà soát, báo cáo cấp có thẩm quyền cho phép đầu tư mở rộng tuyến La Sơn - Hòa Liên (66km) từ 2 làn xe lên 4 làn xe; mở rộng theo quy hoạch 6 làn xe các tuyến Cao Bồ - Mai Sơn (15km), tuyến Trung Lương - Mỹ Thuận (51km)...
Đối với các đoạn tuyến còn lại gồm Cam Lộ - La Sơn (98km), Bộ GTVT đã chỉ đạo Cục Đường bộ Việt Nam theo dõi lưu lượng giao thông, nghiên cứu các giải pháp phù hợp để nâng tốc độ khai thác, tăng cường ứng dụng công nghệ trong quản lý, điều hành để điều tiết giao thông, xử lý kịp thời các sự cố tránh gây ùn tắc trên đường bộ cao tốc.
https://cand.com.vn/Ban-doc-cand/luu-thong-tren-duong-cao-toc-lai-xe-can-chu-y-gi--i723149/
