Theo báo cáo của Sở Xây dựng Hà Nội, năm 2022, trên địa bàn TP có 2 dự án cải tạo xây dựng lại chung cư cũ hoàn thành thi công xây dựng và đang tiếp tục thực hiện 7 dự án. Đáng chú ý, Hà Nội đã thực hiện kiểm định xong 126 nhà chung cư cũ. Đây là cơ sở để thúc đẩy tiến độ cải tạo nhà chung cư vốn đã “ì ạch” từ nhiều năm qua.
Trong năm 2022, Hà Nội có thêm 2 dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ hoàn thành thi công xây dựng, chuẩn bị đưa vào vận hành, khai thác gồm: Nhà 3A Quang Trung (Hoàn Kiếm), khu chung cư cũ L1, L2 Nam Thành Công (Đống Đa). Ngoài ra, có 7 dự án đang triển khai gồm: Nhà A&B khu tập thể Nghĩa Đô (Cầu Giấy), khu tập thể Nguyễn Công Trứ (Hai Bà Trưng), khu tập thể X1-26 Liễu Giai (Ba Đình), khu tập thể dịch vụ vận tải Đường sắt (Hoàng Mai), chung cư số 148 - 150 Sơn Tây (Ba Đình), khu tập thể Viện tư liệu phim Việt Nam (Ba Đình), chung cư số 23 Hàng Bài (Hoàn Kiếm).
Trước đó, ngày 21/6/2022, Sở Xây dựng Hà Nội đã ban hành Quyết định số 331/QĐ-SXD ban hành bộ tiêu chí đánh giá kết quả kiểm định chất lượng hiện trạng các chung cư cũ trên địa bàn, quy định rõ trình tự thẩm định, đánh giá kết quả kiểm định chung cư cũ và các tiêu chí đánh giá mức độ nguy hiểm của cấu kiện nền móng, cấu kiện bê tông cốt thép...
Đến đầu tháng 10/2022, Thường trực HĐND TP Hà Nội đã thống nhất tạm cấp ngân sách gần 128 tỷ đồng để các quận, huyện kiểm định chung cư cũ năm 2022. Nguồn vốn ngân sách được bố trí dự kiến là khoảng 500 tỷ đồng trong giai đoạn 2021 - 2025 để thực hiện tổng kiểm tra, rà soát, kiểm định, đánh giá chất lượng toàn bộ các chung cư cũ theo các đối tượng, phân loại quy định của Nghị định số 69/NĐ-CP.
Do nhiều vướng mắc nhưng lại không dễ tháo gỡ, việc cải tạo nhà chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội nhiều năm qua gần như “án binh bất động”. Giai đoạn từ 2005 - 2014 mới hoàn thành cải tạo xây dựng lại 19 dự án và 14 dự án đang triển khai. Từ năm 2014, sau khi Luật Nhà ở 2014, Nghị định số 100/2015/NĐ-CP được ban hành và có hiệu lực thi hành đến nay không có dự án mới nào được bổ sung thêm. Sau gần 20 năm, Hà Nội mới chỉ có 1% chung cư cũ được cải tạo, sửa chữa trên tổng số gần 1.600 chung cư cũ.
Chương trình phát triển nhà ở TP Hà Nội giai đoạn 2021-2030 đã được HĐND TP phê duyệt đề ra mục tiêu đến năm 2030, triển khai cải tạo, xây dựng lại 10 khu chung cư cũ (6 khu có tính khả thi cao như: Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân và 4 khu có nhà nguy hiểm cấp D: Giảng Võ; Thành Công; Ngọc Khánh; Bộ Tư pháp). TP đã chỉ đạo các đơn vị chuyên môn đẩy nhanh tiến độ kiểm định và triển khai thực hiện cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn.
Mới đây nhất, ngày 3/2, Bí thư Thành uỷ Hà Nội Đinh Tiến Dũng đã đi kiểm tra thực địa nhà C8 Khu tập thể Giảng Võ (quận Ba Đình), nhà B3, B4 Khu tập thể Khương Thượng và nhà C5 Khu tập thể Trung Tự (quận Đống Đa). Đây là các chung cư trong kế hoạch cải tạo đợt 1 với các mốc tiến độ cụ thể. Tuy nhiên, công tác triển khai cơ bản chưa đáp ứng yêu cầu, tiến độ đề ra.
Tại cuộc kiểm tra, lãnh đạo quận Ba Đình cho biết, trên địa bàn quận có 217 nhà chung cư cũ. Trong đó có 86 chung cư đã có kết quả kiểm định, cần rà soát, đánh giá; 74 chung cư cũ thuộc trách nhiệm tổ chức kiểm định của UBND quận. Quận đã lập nhiệm vụ kiểm định và được Sở Xây dựng phê duyệt. Tháng 12/2022, sau khi được UBND TP tạm cấp kinh phí thực hiện kiểm định, quận đã tổ chức đấu thầu và lựa chọn xong đơn vị tư vấn kiểm định; dự kiến từ ngày 15/2 đến 31/5/2023 triển khai công tác kiểm định chất lượng 74 chung cư cũ này.
Quận Ba Đình cũng đã chủ động tổ chức triển khai đo đạc, lập xong bản đồ hiện trạng 1/500 các Khu tập thể: Giảng Võ, Thành Công, Ngọc Khánh và hoàn thành di dời các hộ dân khỏi 2 nhà nguy hiểm cấp D là Đơn nguyên 1, 3 Tập thể Bộ Tư pháp, đơn nguyên 1 nhà A Ngọc Khánh; hiện còn 3 nhà cấp D với 27 hộ chưa hoàn thành di dời. UBND quận Ba Đình đang tiếp tục vận động, tuyên truyền các hộ di dời; đồng thời xây dựng kế hoạch cưỡng chế nếu các hộ cố tình chống đối...
Còn trên địa bàn quận Đống Đa có 507 nhà chung cư cũ, tập thể cũ. Quận đã di dời toàn bộ hộ dân ra khỏi chung cư cũ nguy hiểm cấp D tại 51 Huỳnh Thúc Kháng. Với 3 khu chung cư cũ đề xuất cải tạo trong giai đoạn 1: Khu tập thể Kim Liên (42 nhà chung cư), trong đó có 17 nhà đã hoàn thành kiểm định. Khu tập thể Trung Tự (29 nhà chung cư), có 19 nhà đã hoàn thành kiểm định. Khu tập thể Khương Thượng (23 nhà chung cư), có 1 nhà được kiểm định. Lãnh đạo quận Đống Đa đề xuất khu chung cư cũ có điều kiện triển khai ngay là Khu tập thể Khương Thượng do nằm trong khu vực thuận lợi giao thông và nằm trọn trong 1 ô quy hoạch; chỉ có 16 hộ dân xen kẹt giữa các nhà chung cư cũ.
Quận cũng đề xuất thực hiện dự án theo hình thức cuốn chiếu cải tạo 4 nhà B trước (B1, B2, B3, B4), để xây dựng 1 nhà chung cư mới, sau đó tái định cư tại chỗ và các nhà khu A, sau đó tiếp tục thực hiện phần còn lại...
Tại buổi kiểm tra trên, Bí thư Thành uỷ Đinh Tiến Dũng khẳng định, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ là nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết của TP trong lộ trình xây dựng đô thị văn minh, hiện đại, đồng thời góp phần bảo đảm an toàn tính mạng và tài sản, ổn định đời sống cho nhân dân. Thành ủy Hà Nội đã ban hành quyết định thành lập Ban Chỉ đạo cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ trên địa bàn TP, cho thấy sự quyết tâm chính trị cao của TP trong công tác này.
