- Đề xuất tăng phạt tiền gấp 2 lần với tội sản xuất, buôn bán hàng giả
- Kiểm tra ngay khi người dân tố giác hành vi buôn bán hàng giả
Địa phương chịu trách nhiệm nếu để xảy ra hiện tượng hàng giả, hàng lậu. Lực lượng chức năng phải đẩy mạnh kiểm tra, xử lý triệt để. Đó là yêu cầu của Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 thành phố Hà Nội, khi Hà Nội ra quân xử lý hàng giả, gian lận thương mại trên địa bàn.
Trong tháng 5, các lực lượng chức năng đã kiểm tra 493 trường hợp, xử lý 444 vụ việc; chuyển cơ quan điều tra 6 vụ việc; phạt hành chính 5,9 tỷ đồng; trị giá hàng hóa vi phạm là 4,7 tỷ đồng.
Đặc biệt, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố Hà Nội đã phát hiện đường dây sản xuất, kinh doanh thực phẩm chức năng giả với số lượng lên tới 100 tấn, tổng giá trị hàng hóa khám xét, thu hồi ước tính khoảng trên 77 tỷ đồng.
Theo Đại tá Thành Kiên Trung - Phó Trưởng phòng Cảnh sát kinh tế (Công an thành phố Hà Nội), dù lực lượng chức năng đã kiểm tra, đấu tranh quyết liệt, song thị trường dược phẩm, thực phẩm chức năng đang phát triển trong bối cảnh rất khó quản lý.
Tình trạng này có một phần nguyên nhân từ những bất cập trong cơ chế. Cụ thể, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định cơ chế tự công bố sản phẩm, tạo điều kiện thông thoáng cho doanh nghiệp tự công bố và chịu trách nhiệm về chất lượng, an toàn của sản phẩm. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp đã lợi dụng cơ chế này để làm ăn phi pháp.
Với cơ chế tự công bố, doanh nghiệp không cần cơ quan quản lý nhà nước thẩm định hồ sơ. Thủ tục tự công bố khá đơn giản, hồ sơ không phức tạp và không mất phí. Do đó, nhiều doanh nghiệp ồ ạt tự công bố sản phẩm nhưng số lượng sản xuất thực tế có thể không đúng với số lượng đã công bố, gây khó khăn cho cơ quan quản lý nhà nước trong thanh tra, hậu kiểm.
“Về phía cơ quan quản lý, số lượng sản phẩm tự công bố hiện nay quá lớn. Trong khi đó, lực lượng hậu kiểm lại hạn chế, gây áp lực rất lớn cho công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát sau công bố”, Đại tá Thành Kiên Trung nhận định.
Còn theo Chi Cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội Trịnh Quang Đức, lực lượng quản lý thị trường chỉ được kiểm tra, kiểm soát nhóm hàng dược phẩm, thuốc cổ truyền, thực phẩm (bổ sung vi chất dinh dưỡng, thực phẩm chức năng, hay dược phẩm có thành phần dinh dưỡng đặc biệt hiện do Bộ Y tế quản lý), mỹ phẩm… trên khâu lưu thông, tức chỉ kiểm tra khi phát hiện dấu hiệu vi phạm trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao.
Áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ
Nhận định trong thời gian sắp tới tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ và vận chuyển trái phép hàng hóa tiếp tục diễn biến rất phức tạp, đại diện Chi cục Hải quan khu vực 1 cho biết sẽ tiếp tục tăng cường thu thập thông tin, nắm chắc tình hình địa bàn; áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan để kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu; hành lý, phương tiện xuất nhập cảnh theo các tuyến, địa bàn, mặt hàng, đối tượng trọng điểm.
Các mặt hàng trọng điểm là quần áo, giầy dép, túi xách... giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng; máy móc, thiết bị, linh kiện điện tử, đồ gia dụng; phụ tùng ô tô, xe máy, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, nguyên liệu sản xuất thực phẩm chức năng, thuốc tây... Đây là những mặt hàng có thể được sử dụng để gia công, sản xuất hàng giả mạo nhãn hiệu, gian lận xuất xứ, buôn lậu, trốn thuế.
Chi Cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội Trịnh Quang Đức cũng cho hay, lực lượng quản lý thị trường chủ động nắm tình hình, xác định tuyến, địa bàn, đối tượng, lĩnh vực, nhóm hàng trọng điểm, tiếp nhận, xử lý tin báo, phối hợp kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Đặc biệt, chúng tôi gắn trách nhiệm người đứng đầu với đơn vị, địa phương để xảy ra các vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả phức tạp, nổi cộm, ông Đức nói.
Cơ quan quản lý thị trường cũng đề nghị gắn trách nhiệm các sàn thương mại điện tử, các trang mạng xã hội như Shopee, Lazada, Tiktok, Facebook, Zalo… có cam kết, cơ chế phối hợp không để xảy ra tình trạng kinh doanh, chào bán hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc…
Tổ công tác đặc biệt của thành phố cũng cần quy định rõ trách nhiệm của lực lượng, cơ quan chủ trì, cơ quan phối hợp. Các cơ quan thành viên phải cử công chức có năng lực, trình độ, trách nhiệm tham gia xử lý vụ việc ngay từ đầu, không cần văn bản đề xuất, để đảm bảo tính kịp thời, xử lý triệt để, đặc biệt với các vụ việc nổi cộm, phức tạp, có tính chất liên tuyến, đường dây ổ nhóm…
Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 thành phố, Hà Nội triển khai nghiêm Công điện, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về mở đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Mục tiêu là hoàn thiện các cơ chế, chính sách, chủ động phòng ngừa, tăng kiểm tra, kiểm soát, xử lý triệt để sai phạm.
Các lực lượng chức năng tăng cường chia sẻ thông tin, phối hợp; công khai thư điện tử, đường dây nóng để tiếp nhận và xử lý kịp thời các tin báo về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
“Hoàn thiện lại quy chế kiểm tra, giám sát, khẩn trương ban hành kế hoạch kiểm tra cao điểm hàng giả, hàng lậu; phân công cụ thể trách nhiệm từng cơ quan, đơn vị, cá nhân; triển khai các biện pháp kiểm tra, kiểm soát thị trường mang tính đột phá theo lĩnh vực, trong đó chủ trọng đến lĩnh vực thương mại điện tử. Siết chặt sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng”, Phó Chủ tịch Nguyễn Mạnh Quyền nhấn mạnh.
Sáng 22-5, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 thành phố chủ trì hội nghị triển khai Công điện, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về mở đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
