Tôi không thông cảm khi đọc tin tài xế công nghệ khóc ròng vì mức phạt cao hơn thu nhập, vì nếu chưa có khả năng đi cho đúng luật thì đừng kiếm cơm bằng nghề lái xe.
Trường hợp một tài xế Grabbike chở khách theo hướng Khuất Duy Tiến - Nguyễn Trái bị phạt 5 triệu đồng vì lỗi vượt đèn đỏ mới đây khiến nhiều người xót xa, thương cảm và bản thân anh cũng cảm thấy mình bị xử lý quá nặng, vì cuốc xe đó chỉ đem lại 15 nghìn đồng, giá trị chiếc xe máy cũng chỉ khoảng 5-6 triệu đồng.
Trong gần 1 tuần qua khi Nghị định 168 có hiệu lực và mức phạt của hàng loạt lỗi vi phạm giao thông tăng vọt thậm chí hàng chục lần, trên báo chí, tôi đọc được không ít bài phản ánh những người kiếm sống bằng nghề lái xe "khóc ròng" vì chẳng kiếm được bao nhiêu nhưng mức phạt lại quá cao, chỉ cần một lỗi vượt đèn đỏ là có thể mất non nửa thu nhập của cả tháng.
"Mỗi cuốc xe có bao nhiêu tiền đâu, phạt thế này thì có khi bỏ nghề", phát biểu này của một tài xế cũng là suy nghĩ của nhiều người làm nghề lái xe. Tôi nghĩ đó chỉ là một cách nói dằn dỗi, vì việc mưu sinh không thể đơn giản là kiểu "nếu phạt lỗi sai của tôi thì tôi sẽ bỏ nghề".
Lái xe công nghệ bị phạt 5 triệu đồng vì vượt đèn đỏ. (Ảnh: Tiền Phong).
Không chỉ tài xế, người lao động làm ở lĩnh vực nào cũng đối mặt với nguy cơ phải bỏ tiền túi ra khắc phục hậu quả nếu sai lầm của mình gây ra thiệt hại. Họ cũng chẳng có cách nào khác là cố gắng làm việc chuẩn chỉ để hạn chế tối đa sai sót. Trong khi đó, lỗi vi phạm giao thông không phải do trình độ non kém mà do ý thức chủ quan, chỉ cần anh tâm niệm không được vi phạm thì chẳng có cớ gì bị phạt.
Còn nếu tài xế nào đó bảo rằng anh ta phải bỏ nghề vì tiền phạt sẽ ảnh hưởng đến thu nhập thì tôi hết sức ủng hộ. Quả thật những người đó không nên mưu sinh bằng nghề này nữa, chẳng những không đủ nuôi sống bản thân mà còn đe dọa đến sự an toàn của người khác.
Ai cũng biết, nghề tài xế là nghề "đánh bóng mặt đường". Phần lớn thời gian của họ dành cho việc cầm lái, vì thế họ là đối tượng gây tai nạn nhiều nhất nếu lái kém hoặc không tuân thủ luật giao thông. Theo thống kê của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, hiện cả nước có khoảng 200.000 tài xế công nghệ. Chỉ cần 1% trong số đó coi thường luật thôi thì đã là mối đe dọa lớn đến sức khỏe, tính mạng người đi đường rồi.
Vì thế, nắm chắc và tuân thủ các quy định pháp luật về giao thông là yêu cầu tối thiểu, cơ bản đối với những người làm nghề này. Thế nhưng thật đáng buồn là lâu nay, đội ngũ xe ôm công nghệ lại vượt đèn đỏ, lấn làn, đi ngược chiều, lạng lách hay lao xe lên vỉa hè nhiều nhất vì muốn rút ngắn thời gian cho mỗi cuốc xe. Nhiều hành khách ngồi sau xe họ mà mặt cắt không còn giọt máu, khi góp ý thì nhận được lời trấn an kiểu: "Yên tâm, đoạn đường này em quen lắm, không có công an đâu", "Công an tóm thì em bị phạt chứ chị sợ gì"; hay "Em vượt đèn đỏ suốt nên có nhiều kinh nghiệm lắm, không bị gì đâu mà sợ"...
Tăng mức phạt vi phạm giao thông cao chót vót là để chấm dứt tình trạng này. Muốn không bị phạt làm mất hết thu nhập thì tài xế chỉ cần đừng vi phạm nữa, đây là lựa chọn chứ đâu có phụ thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh và năng lực. Còn nếu như không đủ khả năng đi đúng luật giao thông thì đừng kiếm cơm bằng nghề tài xế nữa, vì họ không đủ tiêu chuẩn để lái xe ra đường chứ đừng nói mưu sinh bằng công việc này.
Đừng trách tôi vô tình hay "máu lạnh" khi tôi nói mình không hề thông cảm với những tài xế "khóc ròng" và kêu than sẽ phải bỏ nghề nếu mức phạt cao. Sự vất vả của cuộc mưu sinh không thể là lý do bao biện cho việc vi phạm pháp luật và đẩy người khác vào nguy hiểm, phiền toái. Rất nhiều người khác có thu nhập chưa bằng một nửa xe ôm công nghệ, chỉ 5- 6 triệu đồng/tháng. Họ vẫn phải nộp mức phạt như vậy khi vi phạm mà không thể dỗi rằng "phạt nặng thế này tôi không thèm mang xe ra đường nữa".
Trên một diễn đàn của tài xế công nghệ, tôi thấy có người xúi nhau phản ứng với mức phạt mới theo kiểu "phạt nặng thế thì thà bỏ xe lại, tiền phạt còn nhiều hơn cả tiền xe". Xin nhớ rằng nếu làm thế thì dù mất xe, họ vẫn không tránh được án phạt vì theo luật, họ sẽ bị cưỡng chế khi hết thời hạn mà vẫn chưa chấp hành quyết định xử lý.
Tóm lại, là công dân trong xã hội văn minh thì phải có ý thức thượng tôn pháp luật, khi mức phạt tăng cao thì càng phải điều chỉnh hành vi của mình, nếu có thái độ hay hành động tiêu cực thì chỉ gây thiệt hại nhiều hơn cho bản thân.
