Tục lệ sống cùng người thân qua đời của dân tộc Toraja tại Indonesia khiến nhiều du khách không khỏi vừa tò mò, vừa rùng mình.
Trong hầu hết các nền văn hóa, khi một người qua đời, thi thể họ sẽ được hỏa táng hoặc an táng trong mộ. Thế nhưng, người dân tộc Toraja sinh sống tại vùng Tana Toraja, thuộc tỉnh Nam Sulawesi, Indonesia lại chung sống và sinh hoạt cùng những người đã khuất.
Truyền thống độc đáo của người Toraja bắt nguồn từ niềm tin sâu sắc rằng cái chết chỉ là một bước trong hành trình tiến tới điều vĩ đại hơn, vì thế tang lễ phải được thực hiện long trọng.
Chi phí tang lễ ở bộ lạc này vô cùng đắt đỏ, cao đến mức nhiều gia đình phải dành cả đời để tích góp tiền bạc và tài sản. Chừng nào khoản chi phí đó chưa được thanh toán, thi hài sẽ được ướp xác và bảo quản trong nhà.
Nhiều du khách vừa thích thú vừa sợ hãi khi đến thăm các xác ướp của dân tộc Toraja.
Đối với cộng đồng này, đám tang là một lễ kỷ niệm, hoàn toàn khác với các nền văn hóa khác trên thế giới, nơi ma chay là khoảng thời gian đau buồn. Bộ tộc Toraja vẫn than khóc người đã khuất, đồng thời ướp xác để tiếp tục trò chuyện với thi hài, dâng thức ăn.
Nhà có người thân qua đời còn thay quần áo mới vài năm một lần để giới thiệu với thế hệ trẻ hơn. Đây chính là nghi thức Manene nổi tiếng.
Sharanya Iyer, blogger du lịch người Mỹ từng đến thăm dân tộc này, chia sẻ trải nghiệm khá rùng mình khi sống chung và đi lại giữa những người đã khuất. Cô còn được chứng kiến cảnh tượng nhiều thi hài vẫn còn nguyên tóc và răng.
Sharanya cho biết chi phí tổ chức một lễ tang lên tới 500.000USD (khoảng 12,7 tỷ VNĐ). Sự tốn kém không dừng lại ở đó, bởi mỗi đám tang giống như một đại lễ kéo dài tận 5 ngày. Gia đình phải hiến tế một số lượng trâu và lợn nhất định, chiêu đãi hàng trăm khách, và xây một không gian mới (túp lều) cho người chết, sau đó đốt nó trong tang lễ. Ngoài ra còn chi phí chôn cất và chăm sóc xác ướp cho đến khi thực hiện nghi thức cuối cùng.
Đôi khi, người dân sẽ bảo quản thi hài để tổ chức đám ma cho chung nhiều thành viên quá cố. Ví dụ, nếu người ông qua đời trong khi người bà vẫn còn sống, con cháu sẽ bảo quản thi thể ông cho đến khi bà cũng ra đi. Đám ma đôi như vậy được gọi là tục lệ Puya.
Không chỉ có nghi thức độc đáo, vùng đất Tana Toraja còn nổi tiếng với cảnh quan xanh tươi, đẹp như tranh vẽ. Du khách tìm đến Toraja không chỉ để chụp ảnh mà còn ghé thăm khu vực đám ma để trải nghiệm văn hóa địa phương và chứng kiến những nghi lễ độc đáo về cái chết.
