Chuyên gia Savills cho rằng, các thương hiệu bán lẻ nước ngoài khi gia nhập thị trường cần ưu tiên mở rộng mặt bằng, xây dựng hệ thống cửa hàng flagship để nâng cao mức độ nhận diện tại Việt Nam. Do đó, 5 năm tới, TMĐT vẫn chưa đủ để làm giảm nguồn cầu đối với mặt bằng bán lẻ tại Việt Nam.
Cần tối ưu hóa trải nghiệm mua sắm
Chị Phương Hoa (Ba Đình, Hà Nội), một khách hàng thường xuyên của các sàn TMĐT cả trong nước và quốc tế. Điều chị thấy tiện lợi là hàng hoá đa dạng, các mặt hàng được tìm một cách nhanh chóng, chất lượng hàng hoá được cải thiện rất nhiều. Trong gia đình, có tới 95% hàng tiêu dùng được chị Hoa mua sắm trên các sàn TMĐT.
“Tôi có thói quen, buổi tối khi rảnh rỗi thường vào các sàn TMĐT để tìm những sản phẩm cần thiết. Điều thôi thấy hài lòng là giao hàng nhanh, chất lượng như quảng cáo, được đồng kiểm và có thể hoàn lại nếu mình không ưng ý”, chị Hoa chia sẻ.
Không chỉ chị Hoa, hiện rất nhiều bà nội trợ, nhân viên văn phòng thường xuyên mua hàng trên các sàn TMĐT, đến mức độ người giao hàng còn rất thân quen khách hàng. Chẳng thế mà hàng ngày tại các chân đế chung cư hay các toà văn phòng, rất nhiều shipper ngồi sắp xếp các món hàng và gọi khách tới lấy. Có thể nói, TMĐT đang tái định hình thói quen tiêu dùng tại Việt Nam.
Theo Báo cáo “Dự báo xu hướng tăng trưởng của thị trường TMĐT Việt Nam giai đoạn 2025 - 2028”của YouNet ECI và YouNet Media, tổng giá trị giao dịch TMĐT tại Việt Nam có tiềm năng đạt mốc 49,9 tỷ USD vào năm 2028.
TMĐT mang lại nhiều tiện ích như mua sắm nhanh chóng, đa dạng sản phẩm và dễ dàng so sánh giá cả. Đặc biệt, các nền tảng số giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng trên phạm vi rộng, không bị giới hạn bởi vị trí địa lý. Tuy nhiên, vẫn tồn tại những hạn chế về trải nghiệm thực tế sản phẩm, thời gian giao hàng và các vấn đề liên quan đến chất lượng sản phẩm.
Trong khi đó, bán lẻ truyền thống với hệ thống cửa hàng vật lý vẫn giữ vai trò quan trọng nhờ mang đến trải nghiệm trực quan, dịch vụ tư vấn trực tiếp và tạo dựng niềm tin cho khách hàng. Do vậy, các nhà bán lẻ cần thích ứng và tạo ra một xu hướng mới: kết hợp bán lẻ trực tuyến và truyền thống.
Ông Matthew Powell, Giám đốc Savills Việt Nam nhận định: “Việc kết hợp giữa bán lẻ trực tuyến và cửa hàng truyền thống sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa lợi thế của cả hai, vừa tận dụng được công nghệ số để mở rộng quy mô, vừa đảm bảo trải nghiệm toàn diện cho người tiêu dùng”.
Tại Việt Nam có văn hóa bán lẻ truyền thống đặc trưng, trong đó các cửa hàng tạp hóa hay không gian bán lẻ đóng vai trò quan trọng trong đời sống hàng ngày của người dân. Đây không chỉ là nơi giao dịch hàng hóa mà còn là điểm kết nối và xây dựng cộng đồng. Do đó, các cửa hàng bán lẻ vẫn sẽ giữ vị trí nhất định trong thị trường.
Tại Việt Nam, các trung tâm thương mại và mặt bằng bán lẻ giữ vững công suất thuê. Báo cáo thị trường Quý 4/2024 của Savills ghi nhận, công suất mặt bằng bán lẻ tại Hà Nội được duy trì ổn định ở mức 85% và tại TP HCM đạt mức 93,5%.
Thương mại điện tử chưa thể giảm nhu cầu mặt bằng bán lẻ
Chia sẻ quan điểm về tác động của TMĐT tới nhu cầu thuê mặt bằng bán lẻ hiện nay, bà Hoàng Nguyệt Minh cho rằng thị trường bán lẻ Việt Nam vẫn còn quá trẻ để TMĐT có thể tạo ra sức ép tới nhu cầu dành cho mặt bằng.
Vị chuyên gia cho biết: “Hiện tại, các sàn TMĐT ghi nhận doanh số tốt hơn từ các nhãn hàng Việt Nam hoặc hộ kinh doanh bán lẻ trong nước. Trong khi đó, các thương hiệu bán lẻ nước ngoài khi gia nhập thị trường cần ưu tiên mở rộng mặt bằng tại Việt Nam, xây dựng hệ thống cửa hàng flagship để nâng cao mức độ nhận diện trước khi đẩy mạnh doanh số trên sàn TMĐT. Do vậy, việc các hãng, đặc biệt là các nhãn hàng nước ngoài, từ bỏ mặt bằng để tập trung hoàn toàn vào TMĐT vẫn chưa xảy ra. Do đó, trong vòng 5 năm tới, TMĐT vẫn chưa đủ để làm giảm nguồn cầu của đối với mặt bằng bán lẻ tại Việt Nam”.
Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận thực tế rằng nguồn cung mặt bằng bán lẻ, đặc biệt các trung tâm thương mại chất lượng tại Việt Nam còn hạn chế, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu về công năng của mặt bằng từ các thương hiệu.
So với các nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore hay Malaysia, mặt bằng bán lẻ của Việt Nam còn khiêm tốn về quy mô, chất lượng và trải nghiệm. Trong 5 năm qua, nguồn cung mặt bằng bán lẻ chỉ tăng trung bình 3% mỗi năm tại thị trường Hà Nội. Thị trường vẫn đang thiên về bên cho thuê nhiều hơn, bởi nguồn cung trung tâm thương mại chất lượng và được xây dựng bài bản không nhiều. Nguồn cung mặt bằng bán lẻ hiện đại tăng trưởng chậm hơn nhu cầu thuê đến từ thương hiệu quốc tế.
Tuy nhiên, triển vọng cho thấy nguồn cung khả quan của thị trường từ nay đến năm 2027 khi một loạt các dự án mới, có chất lượng quốc tế được giới thiệu tới thị trường. Tại Hà Nội đến cuối năm 2025, thị trường dự kiến sẽ mở rộng với 140.700 m² nguồn cung bán lẻ mới từ bốn trung tâm mua sắm và ba khối đế bán lẻ.
Trong giai đoạn 2026 và 2027, nguồn cung tiếp tục tăng thêm 174.100 m² diện tích sàn cho thuê đến từ 7dự án. Các dự án trọng điểm bao gồm Ha Noi Centre tại 175 Nguyễn Thái Học và Starlake B1CC1 & B1CC2. Trong khi đó, tại TP. HCM, 12 dự án tương lai dự kiến gia nhập thị trường với tổng 165.429 m2, tăng 3% mỗi năm từ 2025 đến 2027.
Bà Minh cho rằng, Việt Nam sẽ là một trong những thị trường bán lẻ hấp dẫn tại khu vực Đông Nam Á, khi sở hữu các yếu tố nền tảng về dân số trẻ và sự gia tăng tầng lớp trung lưu.
Việc này đòi hỏi thị trường tiếp tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng, mở rộng nguồn cung mặt bằng chất lượng cao và nâng cao trải nghiệm mua sắm để các thương hiệu có thể tận dụng tối đa việc đa dạng hóa kênh mua sắm trực tuyến và thực tế.
