Các đời vua trong vương triều Chakri ở Thái Lan

Vương triều Chakri được thành lập 237 năm trước, trải qua 9 đời vua trước khi tân vương Rama X đăng quang.

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan

Maha Vajiralongkorn khi còn là thái tử trong một sự kiện ở Bangkok hồi tháng 5/2016. Ảnh: AFP.

Quốc vương Thái Lan Maha Vajiralongkorn hôm 3/5 tới Chùa Phật Ngọc để tỏ lòng thành kính với tổ tiên trước lễ đăng quang vào cuối tuần này, khi ông sẽ lấy hiệu là Rama X, vị vua thứ 10 trong vương triều Chakri.

Theo truyền thống có từ thế kỷ 18, vua Chakri giữ danh hiệu là Rama, đại diện của thần Vishnu trong sử thi Ramayana của Ấn Độ xưa. Kể từ khi thành lập vào năm 1782 tới nay, vương triều Chakri đã trải qua 9 đời vua.

Rama I: Vua Phra Buddha Yodfa Chulaloke (1737-1809)

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan

Vua Phra Buddha Yodfa Chulaloke. Ảnh: Đại cung điện Bangkok

Yodfa Chulaloke là người sáng lập triều đại Chakri năm 1782 và tuyên bố Bangkok là thủ đô của nước Xiêm (Thái Lan ngày nay). Ông trị vì trong 27 năm, nổi tiếng nhất qua chiến công đẩy lùi cuộc tấn công của quân Miến Điện vào Xiêm, hay còn được gọi là Chiến tranh Cửu Quân 1785-1786.

Rama II: Vua Phra Buddha Loetla Nabhalai (1767-1824)

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan

Vua Phra Buddha Loetla Nabhalai. Ảnh: Đại cung điện Bangkok.

Vua Loetla Nabhalai kế vị cha năm 1809, trị vì gần 15 năm. Triều đại của ông yên bình hơn triều đại của vua cha, nghệ thuật và văn học phát triển mạnh. Nhà vua rất thích thơ ca, kịch.

Nhà thơ đáng chú ý nhất dưới thời đại này là Sunthorn Phu, còn được gọi là "Shakespeare Thái Lan" vì những đóng góp to lớn cho văn học Thái.

Rama III: Vua Phra Nangklao (1788-1851)

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan

Vua Phra Nangklao. Ảnh: Đại cung điện Bangkok.

Vua Phra Nangklao cải cách hệ thống thuế và ngân khố, hoạt động giao thương giữa Thái Lan và Trung Quốc cũng bùng nổ suốt 27 năm trị vì của ông từ năm 1824.

Lần đầu tiên từ cuối thời đại vương quốc Ayutthaya (1351-1767), nước Xiêm tái liên lạc với những cường quốc phương Tây, ủng hộ người Anh trong Chiến tranh Anh - Miến Điện lần đầu năm 1824.

Vua không cho con cái kế vị mà truyền ngai vàng lại cho người anh em cùng cha khác mẹ.

Rama IV: Vua Mongkut (1804-1868)

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan

Vua Mongkut. Ảnh: John Thomson.

Đây có lẽ là vị vua nổi tiếng nhất của nước Xiêm ở phương Tây. Mongkut được miêu tả trong vở nhạc kịch "Nhà vua và tôi" năm 1951 ở sân khấu Broadway và được tái hiện trong một bộ phim năm 1956 của Hollywood.

Dưới áp lực ngày càng tăng của phương Tây suốt 17 năm trị vì, vua Mongkut đã ký Hiệp ước Bowring với đế quốc Anh, bãi bỏ độc quyền của hoàng gia với ngoại thương.

Vua Mongkut qua đời vì bệnh sốt rét trong một chuyến thám hiểm chiêm ngưỡng nhật thực toàn phần.

Rama V: Vua Chulalongkorn (1853-1910)

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan

Vua Chulalongkorn. Ảnh: Thư viện Mỹ.

Triều đại vua Chulalongkorn kéo dài 42 năm. Ông kế vị vua cha Mongkut. Trong suốt hàng chục năm lãnh đạo đất nước, vua Chulalongkorn luôn nỗ lực hiện đại hóa vương quốc và bãi bỏ chế độ nô lệ.

Ông cũng nhượng lại một phần lãnh thổ cho các cường quốc phương Tây, như vùng đất ở Lào và Campuchia cho Pháp, các tiểu quốc Mã Lai là Kedah, Kelantan, Terengganu và Perlis cho Anh.

Chulalongkorn là vua Xiêm đầu tiên đưa hoàng tử sang châu Âu du học. Ông công du châu Âu hai lần, giới thiệu với các nhà cầm quyền châu Âu rằng Xiêm là một quốc gia hiện đại.

Rama VI: Vua Vajiravudh (1881-1925)

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan

Vua Vajiravudh. Ảnh: Cục Lưu trữ Quốc gia Thái Lan.

Vajiravudh thúc đẩy sự sáng tạo và chủ nghĩa dân tộc Xiêm. Ông hiện đại hóa quân đội, đưa binh sĩ Thái Lan gia nhập lực lượng Đồng minh trong Thế Chiến I.

Ông đã dẹp tan một cuộc đảo chính năm 1912 do các sĩ quan quân đội bất mãn tổ chức. Họ buộc tội ông chi tiêu tài chính ngông cuồng và tìm cách thiết lập chế độ dân chủ.

Rama VII: Vua Prajadhipok (1893-1941)

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan

Vua Prajadhipok. Ảnh: Đại học Chulalongkorn.

Ông là quân chủ chuyên chế cuối cùng và là vị quân chủ lập hiến đầu tiên của quốc gia sau Cách mạng Xiêm năm 1932. Prajadhipok tốt nghiệp trường nội trú Eton nổi tiếng ở Anh, kế vị ngôi vua từ anh trai năm 1926.

6 năm sau, một nhóm sĩ quan quân đội và công chức đã khởi xướng một cuộc đảo chính hòa bình chống lại nhà vua. Prajadhipok thoái vị năm 1935, dành phần đời còn lại sống cùng vợ tại Anh. Hai người không có con.

Rama VIII: Vua Ananda Mahidol (1925-1946)

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan

Vua Ananda Mahidol. Ảnh: Đại học Chulalongkorn.

Ananda lên ngôi sau khi bác thoái vị. Bố ông là hoàng tử Mahidol, con trai vua Chulalongkorn. Ananda mới 9 tuổi và đang học tập ở Thụy Sĩ khi được chọn nối ngôi. Chính phủ đã đổi tên quốc gia thành Thái Lan năm 1939.

Năm 1946, người ta tìm thấy Ananda, 20 tuổi, bị bắn chết trong phòng ngủ tại Đại cung điện ở Bangkok trong hoàn cảnh bí ẩn, chỉ 4 ngày trước khi ông lên đường quay lại Thụy Sĩ học tập.

Rama IX: Vua Bhumibol Adulyadej (1927-2016)

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan

Vua Bhumibol Adulyadej. Ảnh: Reuters.

Bhumibol kế vị anh trai năm 1946, trị vì 70 năm và là nhà vua có thời gian tại vị lâu nhất thế giới. Ông sinh tại Mỹ, trở thành gương mặt đại diện cho Thái Lan, đại diện cho sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Ông du lịch khắp thế giới cùng Hoàng hậu Sirikit.

Trong suốt những năm tháng ông trị vì, Thái Lan trải qua 30 đời thủ tướng, 10 cuộc đảo chính quân sự thành công và 17 lần thay đổi hiến pháp. Ông đã can thiệp vào một số cuộc khủng hoảng chính trị và ngăn đổ máu.

Vua Bhumibol là người đầu tiên được Liên Hợp Quốc trao giải Thành tựu Phát triển Con người Trọn đời nhờ công lao triển khai hơn 1.000 dự án, chủ yếu là vùng nông thôn. Ông qua đời ngày 13/10/2016, ngai vàng Thái Lan được truyền lại cho con trai Vajiralongkorn.

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan Bốn cuộc hôn nhân của Quốc vương Thái Lan

Nhà vua Maha Vajiralongkorn có 5 con trai và hai con gái với ba người vợ đầu, trước khi bất ngờ tuyên bố tái hôn ...

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan Lễ đăng quang của Quốc vương Thái Lan diễn ra thế nào?

Sau các nghi thức tắm tẩy trần và Quán đỉnh, Quốc vương Thái Lan sẽ được rước kiệu đi xung quanh Bangkok với đoàn tháp ...

cac doi vua trong vuong trieu chakri o thai lan 5 bảo vật Vua Thái Lan được trao trong lễ đăng quang

Các bảo vật tượng trưng cho tính chính thống, quyền lực và những sứ mệnh hoàng gia sẽ được Quốc vương Thái Lan đón nhận ...

Hồng Hạnh (Theo Reuters)

/ https://vnexpress.net