Ấn Độ đã đặt mục tiêu cho phép công ty tư nhân khai thác, nhập khẩu và chế biến uranium, chấm dứt thế độc quyền nhà nước kéo dài hàng thập kỷ đối với ngành hạt nhân và thu hút hàng tỷ USD để thúc đẩy lĩnh vực này.
Mục tiêu trên nằm trong kế hoạch dài hạn của Thủ tướng Narendra Modi nhằm mở rộng sản lượng điện hạt nhân gấp 12 lần vào năm 2047, đồng thời nới lỏng quy định để cho phép các nhà đầu tư nước ngoài nắm cổ phần thiểu số trong các nhà máy điện hạt nhân.
Nếu đạt mục tiêu mở rộng, điện hạt nhân sẽ đáp ứng 5% nhu cầu điện toàn quốc, theo ước tính của Chính phủ Ấn Độ.
Cho đến nay, Chính phủ Ấn Độ vẫn kiểm soát việc khai thác, nhập khẩu và chế biến nhiên liệu uranium do lo ngại về khả năng bị lạm dụng vật liệu hạt nhân, an toàn bức xạ và an ninh chiến lược.
Tuy nhiên, để đáp ứng nhu cầu nhiên liệu hạt nhân tăng mạnh khi mở rộng sản xuất điện hạt nhân, chính phủ dự kiến xây dựng khung pháp lý cho phép các công ty tư nhân Ấn Độ khai thác, nhập khẩu và chế biến uranium, hai nguồn tin cho biết.
Dĩ nhiên, chính phủ vẫn giữ quyền tái chế nhiên liệu uranium đã qua sử dụng và quản lý chất thải plutonium, phù hợp với thông lệ quốc tế.
Chính sách cũng sẽ cho phép khu vực tư nhân cung cấp các thiết bị hệ thống điều khiển quan trọng cho nhà máy điện hạt nhân.
Ngoài Ấn Độ, một số nước như Canada, Nam Phi và Mỹ đã cho phép khu vực tư nhân khai thác và chế biến uranium.
Động thái mới sẽ là nguồn lực thúc đẩy ngành công nghiệp hạt nhân Ấn Độ phát triển mạnh mẽ, bởi tới nay trữ lượng trong nước chỉ đáp ứng khoảng 25% nhu cầu gia tăng dự kiến.
Theo số liệu chính phủ, Ấn Độ có trữ lượng uranium ước tính 76.000 tấn, đủ để vận hành 10.000 MW điện hạt nhân trong 30 năm.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng, việc sửa đổi luật có thể sẽ phức tạp. “Đây là một sáng kiến lớn và táo bạo của Chính phủ Ấn Độ, rất quan trọng để đạt được mục tiêu” - ông Charudatta Palekar - chuyên gia tư vấn độc lập về ngành điện - nhận định, đồng thời cho biết, thách thức sẽ là việc xác định các quy tắc hợp tác với khu vực tư nhân.
Theo các chuyên gia, New Delhi sẽ phải sửa đổi ít nhất 5 đạo luật, bao gồm luật điều chỉnh ngành khai thác mỏ và ngành điện, cũng như chính sách đầu tư trực tiếp nước ngoài, để cho phép tư nhân tham gia vào nhiều hoạt động đã được xác định.
