Trung Quốc tăng cường \'kiềm chế\' Nhật Bản?

Nhà giàu mới nổi

Dù phải đối mặt với mối đe dọa ngày càng tăng từ sức mạnh tên lửa hạt nhân của Triều Tiên, Nhật Bản buộc phải tập trung sức lực cho một đối thủ "xứng tầm" hơn là Trung Quốc.

Theo hãng tin Reuters, Trung Quốc đã tăng cường chi tiêu quân sự và hiện chi phối khu vực Biển Đông, nơi có những tuyến đường biển nối Nhật Bản với các thị trường lớn của họ, trong đó có châu Âu và Trung Đông.

Các chuyên gia quân sự Nhật Bản lo ngại Bắc Kinh có thể mở rộng việc tiếp cận Thái Bình Dương thông qua chuỗi đảo Okinawa của Nhật Bản, nơi vẫn đang đánh dấu sự hạn chế ảnh hưởng quân sự của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ qua.

Tàu hải quân Trung Quốc

Reuters dẫn lời Giáo sư Nozomu Yoshitomi cho biết: “Hiện nay, chúng ta có phần ngang ngửa, song thực tế mà Nhật Bản đang phải đối mặt là nước này đang trở thành bên thua thiệt”.

Ông Nozomu Yoshitomi là Giáo sư thuộc trường Đại học Nihon tại Tokyo, người đóng vai trò cố vấn cho chính phủ Nhật Bản với tư cách nhà phân tích quân sự của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản.

Ngoài việc có các lực lượng phòng vệ lớn thứ hai châu Á, Nhật Bản cũng đang được các lực lượng Mỹ bảo vệ. Theo một hiệp ước an ninh, Mỹ có nghĩa vụ trợ giúp Nhật Bản nếu lãnh thổ quốc gia Đông Á này bị tấn công.

Một chỉ huy quân sự cấp cao về hưu của Mỹ, yêu cầu giấu tên, nhận xét Trung Quốc “về cơ bản đã thiết lập quyền kiểm soát trên thực tế đối với Biển Đông và Biển Hoa Đông sẽ là mục tiêu tiếp theo. Về phần mình, Mỹ đang hạn chế phần nào tầm ảnh hưởng tại Tây Thái Bình Dương trong vòng một thập kỷ qua”.

Trung Quốc hạ thủy tàu sân bay tự đóng đầu tiên Type 001A tại Đại Liên, Liêu Ninh hồi tháng 4/2017

Bắc Kinh đang tăng chi tiêu quốc phòng để xây dựng một lực lượng chiến đấu với đẳng cấp thế giới vào năm 2050 với các thiết bị hiện đại, gồm máy bay chiến đấu tàng hình và một tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân.

Trong năm 2018, Trung Quốc có kế hoạch chi 175 tỷ USD cho các lực lượng vũ trang, cao gấp 3 lần so với chi tiêu của Nhật Bản, và bằng khoảng 1/3 số tiền mà Mỹ chi cho lực lượng quân sự hùng mạnh nhất thế giới của họ, trong đó có 30.000 lính thủy đánh bộ đang đóng tại Okinawa và một nhóm tàu sân bay tấn công có căn cứ gần Tokyo.

Mới đây, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera nói: "Các hoạt động của Trung Quốc tại các vùng biển xung quanh Nhật Bản đang được mở rộng và tăng cường. Trung Quốc đang xây dựng năng lực hoạt động tại các vũng biển xa và điều đó có thể được nhận ra bằng việc Trung Quốc đã có được tàu sân bay đầu tiên và đang đóng tàu sân bay thứ hai".

Không dễ cho Nhật Bản

Về phía Nhật Bản, chi tiêu quốc phòng của nước này trong 5 năm qua chỉ tăng 1%/năm.

Một quan chức quốc phòng Nhật Bản cho rằng trong 5 năm tới, theo kế hoạch, chi tiêu quốc phòng của nước này cũng sẽ chỉ tăng ở mức tương đương, bởi chi tiêu cho vấn đề y tế và phúc lợi trong nền dân số già hóa được ưu tiên hàng đầu.

Reuters dẫn lời quan chức giấu tên này giải thích: “Tài chính là điểm yếu của chúng tôi, song điểm mạnh của chúng tôi là tinh thần kiên cường dân tộc”.

Ông giải thích nếu Nhật Bản có thể kiên cường đủ lâu, thì mối đe dọa từ Trung Quốc sẽ lùi dần bởi xung đột nội bộ trong tương lai, những khó khăn kinh tế hoặc các sự kiện khác buộc Bắc Kinh phải rút lui.

Hải quân Nhật Bản hiện vẫn được đánh giá trội hơn Trung Quốc

Theo giới phân tích, để kiềm chế Bắc Kinh trong lúc này, Nhật Bản cần hiện đại hóa vũ khí và đạn dược để tăng khả năng đánh trúng các mục tiêu xa hơn.

Báo cáo quốc phòng của Nhật Bản, dự kiến được công bố vào tháng 12 tới, có thể đề xuất việc thành lập bộ chỉ huy chung đầu tiên để phối hợp các lực lượng không, lục và hải quân và tăng cường sự hợp tác với Mỹ.

Các trang thiệt bị quân sự mới có thể bao gồm các tàu đổ bộ và máy bay không người lái để giám sát hoạt động của Trung Quốc.

Quân đội Nhật Bản sẽ có các tên lửa không đối không và đất đối không mới có khả năng phá hủy các mục tiêu đang di chuyển và trên đất liền ở tầm xa hơn.

Các quân nhân thuộc Lực lượng phòng vệ trên không của Nhật Bản bên cạnh chiếc F-35B tại Iwakuni hồi tháng 9/2017

Nhật Bản cũng đã gửi đơn đặt hàng mới để mua các máy bay chiến đấu tàng hình F-35 của Tập đoàn Lockheed Martin, trong đó có loại máy bay có thể cất cánh và hạ cánh thẳng đứng.

Báo cáo vào tháng 12 tới dự kiến cũng sẽ vạch ra các kế hoạch đào tạo các binh sĩ lục quân của lực lượng phòng vệ các chiến thuật tác chiến trên biển và tăng quân triển khai tại Okinawa.

Trong lúc Nhật Bản đang xây dựng các kế hoạch trên, Bắc Kinh đã thử thách sự phòng vệ của Nhật Bản. Trong một cuộc tập trận hồi tháng 1/2018, một tàu ngầm Trung Quốc đã đi vào vùng biển gần quần đảo tranh chấp mà Nhật Bản gọi là Senkaku, còn Trung Quốc gọi là Điếu Ngư trên Biển Hoa Đông.

Giáo sư Toshi Yoshihara, chuyên gia thuộc Trung tâm Đánh giá Chiến lược và Ngân sách tại Washington (Mỹ), cho rằng Trung Quốc “có thể thử độ sẵn sàng và phản ứng của các lực lượng Nhật Bản, để hiểu hơn về công tác phòng thủ của nước này, và theo thời gian làm tiêu hao sinh lực của lực lượng này trong thời bình".

Tàu của lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản tuần tra gần đảo Uotsuri thuộc Senkaku/Điếu Ngư

Theo ông Yoshihara, nếu các chiến dịch của Trung Quốc được tiến hành thường lệ thì điều này buộc Nhật Bản phải chấp nhận sự hiện diện gia tăng của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) như một sự thật hiển nhiên.

Trong khi đó, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Nakatani cho rằng: “Tốc độ hoạt động của Trung Quốc nhanh hơn chúng ta dự đoán. Môi trường an ninh của Nhật Bản chưa bao giờ khó khăn như hiện nay kể từ khi kết thúc Thế chiến II".

Từ những phân tích trên có thể thấy với sức mạnh đang lên của mình, Trung Quốc đã "trói chặt" Nhật Bản, hay nói cách khác, các nhà lập kế hoạch quốc phòng của Nhật Bản buộc phải "chạy theo" thực lực và ý đồ của một đối thủ tiềm tàng.

4 vũ khí có thể giúp Đài Loan răn đe Trung Quốc UAV tầm xa, tiêm kích đa nhiệm, tên lửa hành trình là những vũ khí có thể giúp đảo Đài Loan đối phó với đòn ...

Ông Tập Cận Bình: "Trung Quốc trỗi dậy không đe dọa thế giới" "Chỉ có những quốc gia luôn đe dọa nước khác mới nhìn thấy nước khác là mối đe dọa đối với mình", ông Tập Cận ...