Trung Quốc ít khả năng điều động quân đội ở Hong Kong

Khi các cuộc đụng độ giữa những người biểu tình và cảnh sát ở Hong Kong ngày càng bạo lực, Bắc Kinh cảnh báo rằng "những người chơi với lửa sẽ bị chính nó thiêu rụi". Đơn vị đồn trú của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) ở Hong Kong hồi đầu tháng công bố video cho thấy một cuộc diễn tập chống bạo động, trong đó, các binh sĩ mang súng trường tấn công, xe bọc thép và vòi rồng giải tán đám đông người biểu tình. Những hình ảnh và lời răn đe mạnh mẽ này đặt ra câu hỏi liệu Bắc Kinh có thể can thiệp vào tình hình ở Hong Kong.

Giới phân tích cho rằng có rất ít khả năng Trung Quốc sẽ điều động PLA ở Hong Kong. "Với mức độ rủi ro hoạt động cao, đi đôi với rủi ro kinh tế và uy tín đối với Trung Quốc, điều động PLA sẽ là một động thái nguy hiểm", Ben Bland, chuyên gia nghiên cứu tại Viện Lowy ở Sydney, Australia, nói.

Hong Kong là trung tâm tài chính quốc tế nên sự ổn định lâu dài của thành phố là điều rất quan trọng đối với tình trạng kinh tế của Trung Quốc. Hình ảnh quân đội Trung Quốc hoặc cảnh sát chống bạo động trên đường phố Hong Kong sẽ được phát trực tiếp trên toàn thế giới, khiến nhiều quốc gia lo ngại. Ngoài ra, động thái này cũng sẽ có tác động tiêu cực đến mục tiêu thống nhất của Trung Quốc đại lục với Đài Loan.

Hiện tại, Trung Quốc hạn chế thể hiện sự ủng hộ đối với cảnh sát Hong Kong. Luật pháp Hong Kong quy định rằng lực lượng PLA đồn trú ở đây không thể can thiệp vào các vấn đề địa phương trừ khi được chính quyền Hong Kong yêu cầu để "duy trì trật tự công cộng".

Hồ Tích Tiến, tổng biên tập báo Trung Quốc Global Times cũng phản đối ý tưởng điều quân đội, nhấn mạnh rằng nó có thể mang đến "hậu quả chính trị lớn" và "sự không chắc chắn nghiêm trọng". Ông cảnh báo rằng hành động đó sẽ bị quốc tế lên án và bị công chúng Hong Kong phản ứng dữ dội.

"Đơn vị đồn trú PLA ở Hong Kong là biểu tượng của chủ quyền quốc gia, không phải là đội cứu hỏa phục vụ cho luật pháp và trật tự ở Hong Kong", ông nói.

"Việc triển khai PLA có nguy cơ làm tình hình thêm căng thẳng", Lau Siu-kai, phó chủ tịch Hiệp hội nghiên cứu Hong Kong và Macau Trung Quốc, nói. "Có thể sẽ có những người sẽ chống cự hoặc thậm chí nổi loạn với PLA và dẫn đến đổ máu".

Người biểu tình ở Tsim Sha Tsui, Hong Kong ngày 11/8. Ảnh: AFP.

Nếu Trung Quốc triển khai lực lượng PLA ở Hong Kong thì chắc chắn các nước phương Tây sẽ lên án và gây áp lực lớn, Liang Yunxiang, chuyên gia về các vấn đề quốc tế tại Đại học Bắc Kinh, nhận định.

"Dĩ nhiên, Anh sẽ là nước chỉ trích gay gắt nhất vì họ từng kiểm soát Hong Kong trong một thời gian dài và họ đã ký kết các hiệp ước với Trung Quốc để đảm bảo Bắc Kinh sẽ giữ đúng cam kết "một quốc gia, hai chế độ", Liang nói.

Mỹ có thể không chỉ lên án bằng lời nói mà còn thay đổi chính sách với Hong Kong. Theo Đạo luật Chính sách Mỹ - Hong Kong năm 1992, Washington coi Hong Kong là thực thể tách biệt với phần còn lại của Trung Quốc trong các vấn đề thương mại và kinh tế. Một số nghị sĩ Mỹ đã kêu gọi Washington thay đổi chính sách này vì Bắc Kinh ngày càng có ảnh hưởng với chính trị Hong Kong.

"Bất kỳ động thái sử dụng quân đội nào của Trung Quốc ở Hong Kong cũng sẽ khiến quốc hội Mỹ tranh luận. Họ sẽ xem xét lại đạo luật rất cẩn thận", Larry Wortzel, chuyên gia từ Hội đồng Chính sách Đối ngoại Mỹ ở Washington, cho hay.

Lau nhấn mạnh việc triển khai PLA chỉ nên là phương sách cuối cùng được tính đến. "Đây sẽ là một đòn giáng mạnh vào nguyên tắc 'cho phép người Hong Kong cai quản Hong Kong với mức độ tự trị cao', vì điều đó sẽ chứng minh rằng người Hong Kong không đủ năng lực quản lý chính mình", ông nói.

Chen Daoyin, nhà phân tích chính trị tại Thượng Hải, cho rằng việc phương Tây ngày càng chú ý đến các hành động của Trung Quốc - được thể hiện qua những đòn đánh thuế hay hạn chế đối với công nghệ - khiến việc Trung Quốc duy trì Hong Kong như một kênh mở để kết nối với thế giới càng quan trọng hơn.

"Nếu quân đội được triển khai tại Hong Kong thì điều đó có nghĩa là Trung Quốc đã sẵn sàng đóng cửa hoàn toàn với thế giới bên ngoài", Chen nói.

Phương Vũ (Theo AFP/SCMP)

Trung Quốc triển khai xe thiết giáp tới gần Hong Kong Vũ cảnh Trung Quốc cuối tuần trước đưa hàng chục phương tiện tới Thâm Quyến diễn tập, một số chuyên gia cho rằng đây là ...

Hong Kong có thể triển khai vòi rồng trấn áp người biểu tình Cảnh sát Hong Kong hôm nay cho biết sẵn sàng huy động các xe phun vòi rồng nhằm trấn áp người biểu tình sau các ...

Trung Quốc lên án bạo lực trong biểu tình Hong Kong là "khủng bố" Bắc Kinh hôm nay liên kết hành động ném bom xăng vào cảnh sát Hong Kong với dấu hiệu "khủng bố".