Trung Quốc đẩy nhanh xây dựng kho dự trữ dầu

Trung Quốc đẩy nhanh xây dựng kho dự trữ dầu trong chiến dịch tích trữ quy mô lớn. (Ảnh: South China Morning Post)

Theo dữ liệu công khai, giới giao dịch và các chuyên gia trong ngành, nỗ lực mở rộng kho dự trữ của Bắc Kinh đã tăng mạnh trong năm nay. Đây là bước đi nhằm củng cố an ninh năng lượng trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động và nguồn cung ngày càng khó lường.

Theo các nguồn tin từ báo chí trong nước, báo cáo chính phủ và trang web doanh nghiệp, các tập đoàn dầu khí nhà nước như Sinopec và CNOOC sẽ bổ sung ít nhất 169 triệu thùng sức chứa tại 11 địa điểm trong giai đoạn 2025–2026. Khoảng 37 triệu thùng đã được xây dựng. Khi hoàn tất, số kho mới có thể lưu trữ tương đương hai tuần lượng dầu nhập khẩu ròng của Trung Quốc, nước nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới.

Theo ước tính của S&P Global Commodity Insight, Trung Quốc đã tích trữ trung bình 530.000 thùng dầu/ngày từ đầu năm 2025. Chiến dịch này góp phần hút bớt nguồn cung dư thừa toàn cầu, hỗ trợ giá dầu trong bối cảnh nhóm OPEC+ dần rút lại cắt giảm sản lượng. Giới phân tích dự báo hoạt động tích trữ sẽ tiếp tục ít nhất tới quý I/2026, nhất là khi giá dầu gần đây ở mức dưới 70 USD/thùng.

Trung Quốc phụ thuộc nhiều vào dầu nhập khẩu, chủ yếu vận chuyển bằng tàu biển. Đây là một điểm yếu chiến lược mà Bắc Kinh đang tìm cách giảm thiểu thông qua mở rộng kho dự trữ, đa dạng hóa nguồn nhập khẩu và duy trì sản xuất nội địa. Nước này cũng đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo và điện hóa đội xe, dự kiến nhu cầu xăng và diesel giảm, còn tiêu thụ dầu tổng thể đạt đỉnh vào năm 2027.

Theo phân tích của Reuters, lượng sức chứa mới được lên kế hoạch cho hai năm 2025–2026 gần bằng 180–190 triệu thùng mà các công ty phân tích như Vortexa và Kpler ước tính đã được bổ sung trong 5 năm trước. Tuy nhiên, do chính sách bảo mật, danh sách này có thể chưa đầy đủ và tiến độ các dự án có thể thay đổi.

Ảnh chụp từ trên không hoạt động của kho dầu tại Trung Quốc. (Ảnh: Reuters)

Trung Quốc có hai loại kho chính: Kho Dự trữ Dầu Chiến lược (SPR) xây dựng trước 2019 và kho “thương mại” được xây dựng gần đây.

Cả hai đều phục vụ mục đích dự trữ khẩn cấp, nhưng kho “thương mại” được quản lý linh hoạt hơn dưới sự giám sát của Cục Dự trữ Lương thực và Chiến lược Quốc gia. Một đạo luật được thông qua vào tháng 1/2025 đã hợp nhất định nghĩa, yêu cầu các công ty duy trì “dự trữ trách nhiệm xã hội” dưới sự giám sát của nhà nước.

Tại tỉnh Thiểm Tây, hai địa điểm xây dựng với tổng sức chứa 11 triệu thùng được mô tả là một phần của kho dự trữ nhà nước. Trên đảo Hải Nam, cơ sở 20 triệu thùng của Sinopec vừa được mô tả là kho thương mại, vừa đóng góp cho dự trữ quốc gia.

Lần cuối Trung Quốc công bố số liệu chính thức là năm 2017, với tổng sức chứa 238 triệu thùng tại 9 cơ sở. Tháng 8/2025, Liên đoàn Dầu khí và Hóa dầu Trung Quốc cho biết sức chứa kho dự trữ quốc gia nên đạt hơn 1 tỷ thùng, tương đương ba tháng nhập khẩu ròng. Đây là mức phù hợp với yêu cầu của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dành cho các nước thành viên, dù Trung Quốc chưa gia nhập tổ chức này.

Hai nguồn tin thương mại cho biết Bắc Kinh đặt mục tiêu mở rộng kho để đủ bù đắp sáu tháng nhập khẩu, tương đương khoảng 2 tỷ thùng.

Để so sánh, tính đến cuối tháng 8, Mỹ dự trữ 404 triệu thùng dầu thô trong Kho Dự trữ Dầu Chiến lược, dù nước này là nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới và đã trở thành nước xuất khẩu ròng từ năm 2019.

Theo Kpler, tổng lượng dự trữ trong nước của Trung Quốc (bao gồm cả kho quốc gia và thương mại của các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân) đạt 799 triệu thùng vào đầu tháng 9, tăng 109 triệu thùng so với đầu năm 2023. Vortexa ước tính lượng tích trữ do doanh nghiệp nhà nước kiểm soát, bao gồm kho tại nhà máy lọc dầu, là 735 triệu thùng, tăng 73 triệu thùng trong cùng kỳ. Ngoài ra còn có 4 kho ngầm với sức chứa 110 triệu thùng mà Reuters báo cáo năm 2021 chưa được tính vào các ước tính tư nhân trên.