Arizona là bang đầu tiên kiện Tổng thống Joe Biden và chính quyền Mỹ vì yêu cầu tiêm vaccine COVID-19 trên diện rộng đối với nhân viên liên bang và người lao động trong khu vực tư nhân vốn được công bố tuần trước.
Tổng thống Mỹ Joe Biden mới đây đã đưa ra yêu cầu tiêm vaccine bắt buộc đối với ít nhất 100 triệu người dân Mỹ, một nỗ lực nhằm tăng cường tỷ lệ tiêm chủng trong bối cảnh biến thể Delta đang lây lan mạnh tại nước này.
Phát biểu tại Nhà Trắng ngày 9/9 (giờ địa phương, tức 10/9 theo giờ Việt Nam), Tổng thống Biden chỉ trích khoảng 80 triệu người hiện vẫn chưa tiêm chủng, bất chấp việc vaccine có sẵn và nhiều biện pháp khuyến khích từ chính quyền, AP đưa tin.
“Chúng tôi đã kiên nhẫn. Nhưng sự kiên nhẫn cũng có giới hạn, việc nhiều người từ chối tiêm vaccine khiến nước Mỹ phải trả giá đắt”, ông Biden nhấn mạnh.
Dù tình hình dịch bệnh COVID-19 ở Mỹ tốt hơn nhiều so với thời điểm đầu nhiệm kỳ ở Nhà Trắng (tháng 1-2021), ông Biden thừa nhận nước Mỹ "đang ở giai đoạn khó khăn và nó có thể kéo dài một thời gian".
Theo quy định mới, các công ty có hơn 100 nhân viên phải yêu cầu nhân viên tiêm vaccine hoặc xét nghiệm COVID-19 một lần/tuần. Doanh nghiệp nào không tuân thủ quy định có thể bị phạt đến 14.000 USD.
 |
Có khoảng 80 triệu người Mỹ đang làm cho các công ty thuộc diện này. Chủ doanh nghiệp có trách nhiệm cho người lao động nghỉ việc có lương để đi tiêm vaccine và nghỉ ngơi để phục hồi sau tiêm.
Các cơ sở y tế tham gia chương trình bảo hiểm y tế Medicare và Medicaid ở Mỹ phải yêu cầu khoảng 17 triệu nhân viên của mình phải tiêm vaccine COVID-19.
Nhân viên liên bang và người làm việc với các cơ quan chính phủ liên bang cũng phải tiêm vaccine, không được chọn làm xét nghiệm thay thế.
Nhóm này khoảng vài triệu người, sẽ có 75 ngày để đi tiêm vaccine, nếu không có thể bị mất việc, trừ một số ít trường hợp ngoại lệ liên quan đến y tế và tôn giáo.
Ngoài ra để đảm bảo trường học an toàn, khoảng 300.000 nhà giáo thuộc các chương trình liên bang cũng phải bắt buộc tiêm vaccine. Ông Biden kêu gọi thống đốc các bang yêu cầu giáo viên và nhân viên các trường học phải tiêm vaccine.
Bên cạnh quy định về tiêm vaccine, ông Biden căn cứ trên Luật sản xuất quốc phòng để đẩy mạnh sản xuất 280 triệu bộ xét nghiệm nhanh COVID-19 với chi phí 2 tỉ USD.
Từ ngày 10-9, Cơ quan An ninh giao thông Mỹ (TSA) cũng tăng gấp đôi tiền phạt đối với những người vi phạm lệnh đeo khẩu trang lần đầu. Mức phạt mới là 500 - 1.000 USD với vi phạm lần đầu, nếu tái phạm, tiền phạt là 1.000 - 3.000 USD.
Tuy nhiên, quyết định này của Tổng thống Biden ngay lập tức vấp phải những phản đối từ nhiều phía.
Bang Arizona đâm đơn kiện chính quyền Tổng thống Joe Biden vì các yêu cầu bắt buộc tiêm vaccine COVID-19 đối với người Mỹ.
Thông báo về vụ kiện, người đứng đầu cơ quan tư pháp của bang Arizona Mark Brnovich cáo buộc Biden đã làm hành động vượt quá thẩm quyền.
“Theo hiến pháp, Tổng thống không phải là một vị vua, không thể đơn phương thực hiện quyền lực mà không kiểm soát. Chính quyền liên bang không thể buộc mọi người tiêm vaccine COVID-19”, ông Mark Brnovich nói.
Người đứng đầu cơ quan tư pháp bang Arizona cho rằng “chính quyền Biden lại một lần nữa coi thường luật lệ và tiền lệ để thúc đẩy chương trình nghị sự cấp tiến của họ”.
Một số thống đốc bang đe dọa sẽ có hành động pháp lý sau khi ông Biden công bố quy định mới. Bang Texas, South Dakota và Georgia đã tuyên bố sẽ kiện chính quyền Biden. Trong khi đó, Ủy ban quốc gia đảng Cộng hòa cũng cho biết sẽ đưa ra hành động tương tự.
Hiện không rõ kết quả về các vụ kiện này, song Tổng thống Joe Biden đã cảnh báo rằng nếu các thống đốc đảng Cộng hòa “không giúp chúng tôi đánh bại đại dịch COVID-19, tôi sẽ sử dụng quyền hạn của mình với tư cách là Tổng thống để cho họ nghỉ việc”.
Theo Đài Fox News, nghiệp đoàn thực thi công lực liên bang (FLEOA) đại diện cho gần 30.000 nhân viên chấp pháp của liên bang cật lực phản đối biện pháp bắt buộc tiêm vaccine mới công bố của Tổng thống Biden.
Đồng thời cho rằng chính sách này biến những nhân viên còn băn khoăn, do dự chưa muốn tiêm vaccine COVID-19 thành "kẻ xấu". Larry Cosme, chủ tịch của FLEOA, nhấn mạnh nghiệp đoàn khuyến khích các thành viên tiêm vaccine và tin Mỹ sắp đạt miễn dịch cộng đồng bằng vắc xin tự nguyện.
"Đất nước chúng ta dựa trên nền tảng tự do. Nhân viên công lực chúng tôi bảo vệ cho tự do đó. Chúng tôi xứng đáng có quyền tự do ra quyết định về sức khỏe của mình".
PV (th)
