Sáng 17/12, một vụ nổ tại Moskva khiến người đứng đầu Lực lượng Phòng vệ Bức xạ, Hóa học và Sinh học của Nga - Trung tướng Igor Kirillov - thiệt mạng.
Ngày 17/12, người phát ngôn của Ủy ban Điều tra Nga Svetlana Petrenko thông tin, Trung tướng Igor Kirillov cùng trợ lý của ông thiệt mạng trong một vụ nổ.
Địa điểm xảy ra vụ việc được xác định nằm bên ngoài lối vào tòa nhà dân cư trên Đại lộ Ryazansky ở Moskva (Nga), cách điện Kremlin khoảng 7 km về phía Đông Nam. "Kết quả điều tra cho thấy thiết bị nổ được gài trong xe scooter và phát nổ", bà Svetlana Petrenko nói.
Ông Igor Kirillov, 54 tuổi, mang hàm Trung tướng, là Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ phóng xạ, hóa học và sinh học của Nga. Lực lượng này còn gọi tắt với tên RKhBZ và được triển khai khi có đe dọa ô nhiễm phóng xạ, hóa học và sinh học.
Ủy ban Điều tra Nga đã mở cuộc điều tra hình sự về vụ việc. Lực lượng an ninh cũng xem lại camera an ninh tìm ra thủ phạm. Hãng thông tấn TASS của Nga dẫn lời một quan chức thực thi pháp luật cho biết thiết bị nổ “có sức công phá tương đương khoảng 300 g thuốc nổ TNT”. Hơn nữa, thiết bị nổ được kích nổ bằng điều khiển từ xa.
Thiết bị nổ được giấu trong chiếc xe scooter đỗ tại hiện trường. (Ảnh: EPA)
Các bức ảnh được đăng trên một số kênh Telegram của Nga cho thấy lối vào tòa nhà bị phá hủy nghiêm trọng, đầy mảnh vỡ và hai thi thể nằm trên nền tuyết nhuốm máu.
Vị trí hiện trường tại Moskva. (Đồ họa: Guardian)
Theo AFP và Guardian, vụ sát hại ông Igor Kirillov là "chiến dịch đặc biệt" do cơ quan an ninh SBU của Ukraine thực hiện.
Một nguồn tin từ Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) cho biết lực lượng này đứng sau vụ ám sát và gọi ông Kirillov là "mục tiêu hợp pháp". Các quan chức Ukraine coi ông Kirillov là tội phạm chiến tranh và trước đó đã cáo buộc ông ra lệnh sử dụng vũ khí hóa học bị cấm đối với lực lượng Ukraine trong cuộc xung đột.
"Việc tiêu diệt chỉ huy lực lượng phòng vệ phóng xạ và hóa học của Liên bang Nga là do chiến dịch đặc biệt của SBU", nguồn tin nói với Reuters, đồng thời nhấn mạnh đây là hành động "hoàn toàn hợp pháp, vì ông ta đã ra lệnh sử dụng vũ khí hóa học bị cấm đối với quân đội Ukraine".
Ông Kirillov được cho là quan chức quân đội cấp cao nhất của Nga bị nhắm mục tiêu trên lãnh thổ nước này.
Chỉ một ngày trước vụ sát hại, các công tố viên Ukraine đã xử án vắng mặt ông Kirillov với tội danh sử dụng vũ khí hóa học bị cấm tại Ukraine, theo tuyên bố của Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) được Kiev Independent dẫn lại. Nga phủ nhận các cáo buộc này.
Lực lượng chức năng Nga có mặt tại hiện trường. (Ảnh: EPA)
RIA Novosti dẫn lời Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cho biết: "Giới lãnh đạo quân sự - chính trị của chế độ Ukraine sẽ phải đối mặt với sự trừng phạt không thể tránh khỏi vì vụ ám sát ông Kirillov".
“Nhận ra sự thất bại quân sự là không thể tránh khỏi, Ukraine đã thực hiện các cuộc tấn công hèn nhát và đáng khinh vào các thành phố yên bình”, ông Medvedev nhấn mạnh.
Ủy ban điều tra Nga đã cung cấp thêm một số thông tin chi tiết về vụ sát hại Igor Kirillov. Theo đó, Nga thu giữ "các mảnh vỡ của thiết bị nổ" tại hiện trường. Ủy ban điều tra Nga cũng sẽ thực thi các cuộc kiểm tra cần thiết để thu thập thêm các bằng chứng vật chất khác. Cơ quan này đang thẩm vấn các nhân chứng và người liên quan.
Bức tường cháy xém tại hiện trường vụ nổ. (Ảnh: EPA)
Maria Zakharova, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga, cũng lên tiếng về cái chết của tướng Kirillov. Bà Zakharova ca ngợi ông Kirillov khi đã làm việc "quả cảm" vì Tổ quốc để phơi bày những gì bà gọi là các tội ác liên quan đến vũ khí hóa học, và các hành vi sai trái khác của phương Tây tại một số nơi trên thế giới.
Bà nhấn mạnh sự quả cảm của tướng Kirillov, khẳng định ông đã cống hiến vì sự thật.
Phó Chủ tịch Thượng viện Nga Konstantin Kosachev nói cái chết của Trung tướng Igor Kirillov là mất mát không thể bù đắp, và những kẻ sát hại ông sẽ bị trừng phạt. "Đây là cú sốc, mất mát không thể bù đắp. Xin chia buồn cùng gia đình các nạn nhân. Những kẻ giết người sẽ bị trừng phạt không thương tiếc, chắc chắn là như vậy", ông Kosachev viết trên Telegram.
Cảnh sát Nga có mặt tại hiện trường vụ việc. (Ảnh: EPA)
Ủy ban điều tra Nga mở cuộc điều tra hình sự liên quan đến vụ án, với các cáo buộc giết người, khủng bố và buôn bán vũ khí bất hợp pháp. Người đứng đầu Ủy ban điều tra Nga Aleksandr Bastrykin đích thân phụ trách. Các điều tra viên, các chuyên gia y tế và bom được cử đến hiện trường để hỗ trợ hoạt động và tìm kiếm thủ phạm.
Hồi tháng 10, Vương quốc Anh áp đặt lệnh trừng phạt đối với ông Kirillov và Lực lượng Phòng vệ hạt nhân Nga vì sử dụng các chất kiểm soát bạo loạn và có nhiều báo cáo về việc sử dụng chloropicrin – chất độc gây ngạt – trên chiến trường. Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học (OPCW) nghiêm cấm sử dụng chloropicrin.
Nga khẳng định nước này không còn sở hữu kho vũ khí hóa học quân sự. Trong khi đó, SBU cho biết họ ghi nhận hơn 4.800 trường hợp sử dụng vũ khí hóa học trên chiến trường, đặc biệt là từ lựu đạn K-1, kể từ tháng 2/2022.
Theo Al Jazeera, vào tháng 3/2022, ông Kirillov đã tổ chức một buổi thuyết trình tại Bộ Quốc phòng Nga, trong đó ông tuyên bố các phòng thí nghiệm sinh học của Lầu Năm Góc tại Ukraine thời điểm đó đang phát triển các dự án nhằm phát tán vũ khí sinh học vào Nga thông qua dơi và chim.