- Ngược giá xăng dầu, VinFast cố định giá thuê pin ô tô điện
- Bộ Công Thương đưa hai kịch bản đảm bảo nguồn cung xăng dầu cho năm 2023
Doanh nghiệp vận tải và chuyên gia kinh tế lo ngại giá xăng, dầu trong nước tăng mạnh nếu thuế môi trường với mặt hàng này trở lại mức kịch trần từ 1/1/2023.
Trả lời VTC News, ông Khúc Hữu Thanh Hải, Giám đốc công ty vận tải Đất Cảng, bày tỏ lo lắng việc giá xăng dầu có thể sẽ tăng mạnh khi nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn hết hiệu lực.
Theo ông Hải, nhằm mục đích giúp hồi phục kinh tế sau dịch COVID-19, nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ, trong đó có việc giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu, mỡ nhờn. Nhưng từ 1/1/2023, thuế này sẽ được đưa trở lại mức trần với xăng (trừ xăng sinh học) từ 1.000 đồng/lít hiện nay lên 4.000 đồng/lít, dầu diesel từ 500 đồng lên 2.000 đồng/lít... Việc tăng thuế môi trường với xăng dầu sẽ khiến giá bán lẻ các mặt hàng này tăng tương ứng.
"Dịch bệnh đã được kiểm soát, hoạt động kinh tế, du lịch, thương mại... dần phục hồi nhưng vận tải hành khách, nhất là tuyến cố định còn nhiều nỗi lo. Nếu giá xăng dầu tăng mạnh sẽ khiến doanh nghiệp vận tải tiếp tục phải đối mặt rủi ro...”, ông Hải nói.
Việc tăng thuế môi trường với xăng dầu sẽ khiến giá bán lẻ các mặt hàng này tăng tương ứng. (Ảnh minh họa)
Đồng quan điểm, ông Đỗ Văn Bằng, Giám đốc Công ty TNHH Minh Thành Phát, cho biết ba năm gần đây doanh nghiệp vận tải quá khó khăn. Đầu tiên là dịch bệnh, kinh doanh đình trệ, xe cộ đắp chiếu. Tiếp đó là giá xăng dầu tăng cao bất thường, đa số nhà xe gánh lỗ. Nay hoạt động vận tải bắt đầu hồi phục thì lo giá nhiên liệu tăng, nguồn cung đứt gãy...
"Ngành vận tải đang quá khổ, lúc nào cũng trong tâm trạng lo âu. Điều doanh nghiệp cần nhất lúc này là sự ổn định để có thể hoạch định chiến lược kinh doanh lâu dài. Tôi cho rằng nên tiếp tục duy trì chính sách giảm thuế môi trường với xăng dầu như hiện nay đến hết năm 2023 để giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp", ông Bằng chia sẻ.
Ông Tô Quang Học, Giám đốc Công ty TNHH Phiệt Học, cũng cho rằng việc thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu quay lại mức kịch trần theo khung thuế sẽ gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bởi xăng dầu vừa là mặt hàng chiến lược, quan trọng, là nhiên liệu đầu vào quan trọng của ngành vận tải.
"Doanh nghiệp vận tải vừa lao đao vì dịch bệnh COVID-19 kéo dài, nếu thêm giá xăng, dầu tăng cao thì kinh doanh sẽ rất trì trệ”, ông Học nói.
Chưa phải lúc tăng thuế kịch trần
PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính), cho hay xăng dầu vừa là mặt hàng chiến lược, quan trọng vừa là mặt hàng thiết yếu nên biến động giá dù nhỏ cũng tác động đến sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống người dân. Do đo, theo ông Long, nên có đánh giá cụ thể với các kịch bản áp dụng thuế môi trường với xăng dầu trong năm 2023.
Về nguyên tắc muốn có nguồn thu thì phải nuôi dưỡng nguồn thu. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khó khăn, Nhà nước nên có chính sách khoan thai sức dân, tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp hồi phục, lấy lại phong độ.
"Dự báo cho thấy năm 2023 nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng chậm, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn...Việc giảm thuế với xăng sẽ giúp “hạ nhiệt” giá bán mặt hàng này, giảm áp lực lạm phát, tránh ảnh hưởng quá lớn tới sức sản xuất doanh nghiệp và đời sống người dân”, ông Long nói.
Chuyên gia kinh tế, TS. Bùi Trinh thậm chí cho rằng nên đánh giá lại việc đánh thuế môi trường với xăng dầu. Trường hợp đánh thuế cần làm rõ việc sử dụng cho việc bảo vệ môi trường ra sao?.
"Việc đánh thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu cơ bản chỉ làm tăng giá xăng dầu, không có lợi cho cả người dân và nền kinh tế. Theo tôi, nên bỏ hẳn đi để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp. Nếu muốn tính, các bộ ngành phải có nghiên cứu và chứng minh bằng cơ sở khoa học rõ ràng”, TS.Bùi Trinh đề xuất.
TS Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, cho biết chi phí xăng dầu chiếm khoảng 3,52% trong tổng chi phí sản xuất của toàn nền kinh tế. Theo tính toán, khi giá xăng dầu tăng 10% sẽ làm GDP giảm khoảng 0,5% - mức giảm khá lớn, phản ánh tác động rất mạnh của biến động giá xăng dầu tới tăng trưởng kinh tế. Kinh tế trong nước phụ thuộc nhiều vào nguyên vật liệu nhập khẩu từ bên ngoài, với tỷ lệ chi phí nguyên vật liệu nhập khẩu trong tổng chi phí nguyên vật liệu của toàn nền kinh tế là 37%. Khi giá xăng dầu thế giới tăng sẽ làm tăng giá nguyên vật liệu nhập khẩu và nguyên vật liệu trong nước.
Trong bối cảnh nền kinh tế đang cần phục hồi sau thời gian đình trệ vì dịch COVID-19, nếu giá xăng dầu tăng cao sẽ kéo theo chỉ số tăng giá của tất cả các ngành khác, nhất là lĩnh vực giao thông vận tải, logictisc…Đặc biệt khi giá xăng dầu liên tục tăng cao sẽ làm giảm hiệu quả các chính sách tài khóa đang triển khai thực hiện nhằm kích cầu tiêu dùng, kích thích tăng trưởng và giảm áp lực lạm phát, dẫn tới không đạt được mục tiêu tăng trưởng, thất thu ngân sách nhưng lạm phát vẫn gia tăng.
Do đó chuyên gia này cho rằng nên có chính sách để ổn định giá xăng dầu, tạo môi trường thuận lợi doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, lấy lại phong độ.
Bộ Tài chính vừa có văn bản gửi các bộ, ngành đề nghị có ý kiến dự án nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu và mỡ nhờn áp dụng cho năm 2023.
Bộ Tài chính cho biết, từ ngày 1/1/2023, các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giảm thuế môi trường đối với xăng dầu và mỡ nhờn sẽ hết hiệu lực. Như vậy, thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng này sẽ quay lại mức kịch trần khung thuế thay cho mức sàn như hiện nay.
Để hạn chế tác động đến đời sống nhân dân, sản xuất kinh doanh doanh nghiệp, Bộ Tài chính kiến nghị áp dụng bốn mức thuế tương ứng với kịch bản giá dầu thô thế giới. Cụ thể, khi giá dầu thô thế giới từ 70 USD/thùng trở xuống, thuế áp mức trần 4.000 đồng/lít xăng, 3.000 đồng/lít nhiên liệu bay, 2.000 đồng/lít dầu diesel.
Khi giá dầu thô thế giới trên 70 USD/thùng đến dưới 80 USD/thùng thì mức thuế đối với các mặt hàng xăng dầu và mỡ nhờn giảm 25% so với mức trần của khung thuế. Ví dụ, thuế đối với xăng là 3.000 đồng/lít, nhiên liệu bay là 2.250 đồng/lít, dầu diesel là 1.500 đồng/lít.
Khi giá dầu thô thế giới từ 80 USD/thùng đến dưới 100 USD/thùng thì mức thuế môi trường đối với các mặt hàng xăng dầu và mỡ nhờn còn một nửa so với quy định khung thuế.
Trường hợp giá dầu thô vượt ngưỡng 100 USD/thùng, thuế môi trường đối với các mặt hàng xăng dầu bằng mức sàn của khung thuế. Thuế đối với xăng là 1.000 đồng/lít, nhiên liệu bay là 1.000 đồng/lít, dầu diesel là 500 đồng/lít.