Cuốn sách Võ Mục Di Thư của Nhạc Phi được biết tới nhờ nhà văn Kim Dung nhưng chính ông cũng viết nhầm về cuốn sách này.
Theo một bài viết trên trang 163 (Trung Quốc), cuốn sách Võ Mục Di Thư của danh tướng Nhạc Phi (1103-1142) thời Nam Tống được viết trước khi ông qua đời. Theo truyền thuyết, cuốn sách này tổng kết kinh nghiệm quân sự của ông, trình bày cách hành quân, bố trận. Khi viết Xạ Điêu Tam Bộ Khúc, nhà văn kiếm hiệp Kim Dung lấy cảm hứng từ Võ Mục Di Thư, viết câu chuyện về việc tranh giành cuốn bí kíp làm nên mạch truyện ngầm xuyên suốt, đầy biến hóa và kịch tính, khiến độc giả không khỏi hồi hộp.
Sự thật về Võ Mục Di Thư
Trong tiểu thuyết Anh Hùng Xạ Điêu, Quách Tĩnh nhờ cơ duyên có được Võ Mục Di Thư và nghiên cứu kỹ lưỡng. Sau này vợ chồng Quách Tĩnh – Hoàng Dung thuê thợ rèn bậc thầy nấu chảy thanh huyền thiết trọng kiếm, chế tạo thành hai món binh khí – kiếm Ỷ Thiên và đao Đồ Long, giấu Cửu Âm Chân Kinh và Võ Mục Di Thư bên trong, đặt nền móng cho các tình tiết sau này trong tiểu thuyết Ỷ Thiên Đồ Long Ký.
Có người cho rằng, trong tiểu thuyết, Cửu Âm Chân Kinh là bí kíp võ công hư cấu, nên Võ Mục Di Thư – có vị trí tương đương – cũng chỉ là giả. Cũng có ý kiến cho rằng tiểu thuyết chỉ là hư cấu, Kim Dung chỉ mượn danh Nhạc Phi để câu chuyện thêm hấp dẫn.
Điều đáng nói là Võ Mục Di Thư trên thực tế là có thật, theo phát ngôn của hậu duệ Nhạc Phi. Tuy nhiên đó không phải là cuốn sách về binh pháp như trong tiểu thuyết của Kim Dung mà là sách về võ thuật, còn được gọi là “Nhạc Gia Quyền Phổ”.
Hậu duệ của Nhạc Phi, Nhạc Tiến và bản chép tay của Võ Mục Di Thư thật sự. Kim Dung viết Võ Mục Di Thư là binh pháp nhưng thực tế đó là bí kíp võ công của Nhạc Phi
Nhạc Hòa Quân, thư ký Hội nghiên cứu tư tưởng Nhạc Phi ở Hoàng Mai (Hồ Bắc), là hậu duệ đời thứ 28 của Nhạc Phi. Nhạc Hòa Quân tiết lộ: “Cuốn sách này có thật, nhưng bản gốc không còn trong tay chúng tôi nữa. Năm 1987, chúng tôi đã hiến tặng cho nhà nước”.
Câu chuyện bắt đầu từ một sự kiện lớn trong giới võ thuật. Năm 1986, tại đại hội võ thuật ở Hà Nam, Nhạc Tiến – truyền nhân đời thứ 27 của Nhạc gia quyền – vượt qua nhiều đối thủ mạnh, giành giải nhất với sức mạnh vượt trội. Sau cuộc thi, Nhạc Tiến trở thành nhân vật nổi tiếng trong giới võ thuật địa phương, thường xuyên đi khắp nơi diễn giảng, phổ biến văn hóa võ thuật Trung Quốc. Nhạc Tiến đã quyết định hiến tặng cuốn sách gia truyền cho nhà nước để phát huy tinh thần thượng võ và lòng yêu nước của Nhạc Phi.
Nhạc Phi đã viết lại võ công trong cuốn Võ Mục Di Thư
Nhạc Hòa Quân cho biết, theo Võ Mục Di Thư, Nhạc Phi tuy không tinh thông mọi loại binh khí, nhưng đều có nghiên cứu. Đặc biệt, quyền pháp của ông rất xuất sắc. Hình ý quyền – môn quyền nội gia hàng đầu Trung Hoa – bắt nguồn từ Nhạc gia quyền.
Nhạc Hòa Quân nói tiếp: “Giới học thuật cho rằng Võ Mục Di Thư có hai phiên bản: một văn, một võ. Phiên bản văn là Kim Đà Cách Biên, do Nhạc Kha – cháu nội Nhạc Phi – biên soạn, ghi lại cuộc đời, tư tưởng và chiến lược quân sự của Nhạc Phi, không phải do chính ông viết. Phiên bản võ là Võ Mục Võ Thuật Cương Yếu, ghi chép các võ công của Nhạc Phi và các đại tướng dưới trướng, cùng một số y thuật và kỳ thuật. Đây mới là cuốn Võ Mục Di Thư được công nhận, do chính Nhạc Phi viết, vì người khác không có khả năng này”.
Câu chuyện ly kỳ về việc lưu truyền Võ Mục Di Thư
Việc Võ Mục Di Thư được lưu truyền qua gần ngàn năm là điều không dễ dàng. Hậu duệ Nhạc Phi luôn trân trọng cuốn sách này, xem nó là bản chính duy nhất. Tuy nhiên, sách cổ dễ bị hư hỏng, mốc meo theo thời gian, nếu để mất sẽ là tổn thất lớn.
Do đó, Nhạc gia có quy định: cứ mỗi 5 đời, phải sao chép một bản mới, còn bản cũ sẽ được chôn cùng truyền nhân đời trước, đảm bảo trên thế giới chỉ tồn tại một bản Võ Mục Di Thư chính thống.
Theo Lịch sử võ thuật Hồ Bắc, sau khi Nhạc Phi qua đời, 20 đời truyền nhân đầu tiên của Nhạc gia quyền đều mang họ Nhạc. Đến năm 1865, cuốn sách được truyền đến Nhạc Lập Tam. Nhạc Lập Tam là một đạo sĩ, hiệu Vô Thượng Đạo Nhân, võ nghệ cao cường nhưng không có con.
Khi tuổi đã cao, ông phải tìm người kế thừa trong số hậu duệ họ Nhạc. Tuy nhiên, ông không tìm được ai đủ tài năng để truyền thụ. Sau đó, Nhạc Lập Tam đã truyền cho một người ngoài họ là Điền Đức Hòa sau một thời gian dài khảo nghiệm. Điền Đức Hòa trở thành truyền nhân đời thứ 21 của Nhạc gia quyền.
Trương Nghiệp Kim đã trả lại Võ Mục Di Thư cho hậu duệ của Nhạc Phi
Sau đó, câu chuyện càng thêm ly kỳ. Điền Đức Hòa hành hiệp trượng nghĩa ở vùng Ngạc Đông, vừa trừ gian diệt ác vừa cứu người, dần trở thành một tông sư. Không có con, cuối đời, ông truyền Võ Mục Di Thư cho Thôi Ứng Nguyên ở Hoàng Cương, Hồ Bắc (đời thứ 22).
Theo dòng thời gian và những biến cố lịch sử, Võ Mục Di Thư được truyền cho nhiều người khác. Đến đời thứ 26 truyền tới tay Trương Nghiệp Kim. Trương Nghiệp Kim sau đó đã trả cuốn sách này về tay hậu duệ Nhạc Phi – Nhạc Tiến, người vô địch võ thuật Hà Nam năm 1986.
Khi có được báu vật vô giá này, Nhạc Tiến không nghĩ đến việc dùng nó để làm rạng danh tổ tông hay mở võ đường kiếm tiền, mà hiến tặng cho nhà nước.
Năm 1988, Kim Dung nhận được một lá thư yêu cầu đính chính về Võ Mục Di Thư trong tác phẩm nổi tiếng Ỷ Thiên Đồ Long Ký. Người gửi chính là Trương Nghiệp Kim. Ông cung cấp bản sao chép tay của Nhạc Gia Quyền Phổ – vật chứng truyền thừa Nhạc gia quyền. Kim Dung sau khi xác minh đã hồi thư công nhận, cho rằng Võ Mục Di Thư trong tiểu thuyết của mình vốn là hư cấu, nhưng không ngờ lại có nguyên mẫu tồn tại
Tuy nhiên, khi đó Xạ Điêu Tam Bộ Khúc đã hoàn thành, độc giả đã quen với thiết lập của Võ Mục Di Thư. Việc sửa đổi rất phiền phức, hơn nữa tiểu thuyết vốn là nghệ thuật hư cấu, miễn là khiến độc giả vui vẻ và suy ngẫm là được, không cần phải chính xác như phim tài liệu, nên Kim Dung không sửa đổi.
