Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản đề nghị các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, GTVT, Y tế, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xem xét, xử lý theo thẩm quyền và quy định pháp luật kiến nghị của Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam về việc hỗ trợ doanh nghiệp ngành Hàng không.
Ngành hàng không dự kiến lỗ hơn 16.000 tỷ đồng
Văn bản do Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam Phạm Việt Dũng gửi Thủ tướng Chính phủ nêu rõ: Nội lực các hãng đang bị bào mòn, dịch còn diễn biến phức tạp và để thực sự biến nguy thành cơ, biến thách thức thành cơ hội để hàng không Việt Nam có thể trụ vững, bật dậy chiếm lĩnh thị trường trong nước và quốc tế, các hãng và doanh nghiệp hàng không rất cần được Chính phủ quan tâm, hỗ trợ kịp thời.
Cụ thể, theo ông Dũng, đợt bùng phát dịch lần thứ ba và thứ tư rơi vào mùa bay cao điểm Tết cổ truyền và mùa du lịch hè 2021 đã khiến doanh thu giảm trên 90% so với cùng kỳ. Từ đầu tháng 5 đến nay, gần 100% chuyến bay chở khách trong nước và quốc tế đã bị đóng băng. Doanh thu năm 2020 của các hãng hàng không Việt Nam giảm trên 60%, dự ước năm nay tiếp tục giảm so với năm 2020 và năm nay lỗ sẽ lớn hơn khoản lỗ 16.000 tỷ đồng. Số tiền nộp ngân sách năm 2020 sẽ bị giảm khoảng 10.000 tỷ đồng.
Trong khi đó mỗi tháng các hãng vẫn phải chi trên 100 tỷ đồng để trả tiền thuê máy bay, trả vay ngân hàng, trả cho đối tác cung cấp dịch vụ đầu vào, duy tu bảo dưỡng và trả lương cho nhân viên. Nợ ngắn hạn và nợ đến hạn phải trả của Vietnam Airlines (VNA), Vietjet Air (VJA) và Bamboo Airways (BAV) hiện đã lên tới trên 50.000 tỷ đồng. Dòng tiền hoạt động của các hãng bị thiếu hụt nghiêm trọng.
Trong đó, riêng VNA tính đến 30/6/2021 nợ quá hạn với các đối tác, nhà cung cấp lên đến 13.337 tỷ đồng. Mặc dù trong năm 2020 và 6 tháng đầu năm nay, VJA báo có lãi gộp nhưng đó là do bán tài sản, bán cổ phiếu quỹ và kinh doanh tài chính. Thực chất, VJA cũng bị lỗ lớn ở trong ngành nghề kinh doanh chính của hãng là vận tải hàng không. Tính đến 30/6, khoản vay ngắn hạn và nợ phải trả quá hạn của VJA đã lên tới hàng ngàn tỷ đồng; số nợ này của BAV cũng lên tới gần chục ngàn tỷ đồng...
Với đặc thù chi phí đầu tư, vận hành rất lớn (năm 2019, trung bình mỗi ngày VNA chi hết 268 tỷ đồng, VJA chi hết 128 tỷ đồng), trong khi dịch COVID-19 khiến nguồn thu sụt giảm mạnh do ảnh hưởng của việc thực hiện giãn cách xã hội đã đẩy nhiều hãng hàng không vào tình thế khó khăn, kiệt quệ về tài chính. Nguồn thu giảm mạnh nhưng chi thường xuyên của các hãng vẫn rất lớn, như chi trả tiền thuê, mua tàu bay; trả nợ, lãi ngân hàng, chi bảo hiểm; bảo dưỡng, chi trả lương...
Các chuyên gia kinh tế, tài chính cảnh báo nếu không được Nhà nước quan tâm hỗ trợ, các hãng hàng không sẽ gặp nhiều khó khăn, bất lợi, thậm chí có hãng bay sẽ bị phá sản.
7 địa phương đồng ý mở lại đường bay nội địa
Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam kiến nghị Thủ tướng Chính phủ sớm có yêu cầu cụ thể đối với việc khôi phục lại các đường bay quốc tế và quốc nội trên cơ sở đánh giá các nguy cơ bảo đảm công tác phòng, chống dịch. Đồng thời VABA cũng đề nghị nhiều biện pháp khác, trong đó có chính sách nguồn vốn.
VABA đề nghị xem xét chính sách cho hãng hàng không khác vay lãi suất 0% như đã thực hiện với VNA (gói 4.000 tỷ vay tối đa 3 năm). Mục đích là nhằm bảo đảm môi trường kinh doanh bình đẳng theo luật định và giúp hãng hàng không giải quyết thanh khoản. Cho phép tiến hành các thủ tục đối với gói vay 25.000 tỷ đồng ưu đãi lãi suất cho các hãng hàng không như đề xuất từ tháng 11/2020 của Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam, nhằm giúp các hãng chi thường xuyên, mua sắm vật tư thiết bị, thực hiện các chương trình dự án, bảo trì và duy trì hoạt động trong thời gian chưa đạt miễn dịch cộng đồng.
Về chính sách thuế, phí, VABA đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành các thủ tục để giảm 70% thuế bảo vệ môi trường cho các hãng hàng không, với lý do “Mức giảm 30% như hiện nay không đáng kể và chưa phát huy tác dụng do hầu hết các chuyến bay chở khách trong nước và quốc tế đã bị ngưng". Trong một diễn biến khác, trưa 5/10 lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam cho biết, đã có 10 địa phương phản hồi về đề xuất góp ý Kế hoạch mở lại đường bay nội địa trong giai đoạn 1 của Cục Hàng không Việt Nam. Trong số này, có 7/10 địa phương cơ bản đồng ý với kế hoạch này. Trong số này, các tỉnh Điện Biên, Phú Yên, Khánh Hoà, Bình Định, Thanh Hoá hoàn toàn thống nhất với kế hoạch khai thác trở lại đường bay nội địa.
UBND tỉnh Nghệ An thống nhất đối với các chuyến bay từ Nghệ An đi/đến Hà Nội, TP Hồ Chí Minh với tần suất 2 chuyến/tuần). UBND TP Hồ Chí Minh cơ bản thống nhất tần suất khai thác như kế hoạch. Riêng đối với đường bay TP Hồ Chí Minh - Hà Nội, UBND TP Hồ Chí Minh đề nghị tổ chức một số chuyến bay khứ hồi trong tuần, để giải quyết một phần nhu cầu đi lại cấp thiết giữa vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với Hà Nội và các tỉnh phía Bắc.
Hai địa phương là Hải Phòng, Gia Lai đề nghị tạm thời chưa khai thác đường bay đến Hải Phòng, trong đó Gia Lai đề nghị tạm thời chưa khai thác đường bay chở khách đi/đến Gia Lai cho đến sau ngày 15/10/2021. Riêng UBND TP Hà Nội đề nghị Cục Hàng không Việt Nam báo cáo Bộ GTVT về Kế hoạch khai thác đi/đến Hà Nội trong giai đoạn dịch bệnh để lấy ý kiến TP Hà Nội và các tỉnh, thành phố lân cận.
Trước đó, ngày 1/10/2021, Cục Hàng không Việt Nam gửi văn bản lấy ý kiến các địa phương để thống nhất trước khi triển khai cấp phép hoạt động. Theo đó, Cục Hàng không Việt Nam đề xuất mở lại các đường bay đi và đến các địa phương gồm: TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ, Quảng Ninh, Nghệ An, Điện Biên, Thừa Thiên - Huế, Quảng Bình, Quảng Nam, Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng, Phú Yên, Bình Định, Bà Rịa - Vũng Tàu, Khánh Hòa, Kiên Giang, Cà Mau.Tổng số các đường bay nội địa dự kiến khôi phục lại là 385 chuyến bay khứ hồi/ngày. Trong đó, TP Hồ Chí Minh khôi phục lại 18 đường bay với 132 chuyến bay khứ hồi/ngày. Từ Đà Nẵng đi và đến các địa phương là 10 đường bay.
Phạm Huyền
Mở lại đường bay: Hầu hết địa phương lạnh lùng lắc đầu, mở kinh tế kiểu gì? |
Hải Phòng từ chối mở lại đường bay nội địa |
Cục Hàng không mong muốn mở lại đường bay nội địa |