Rừng Quốc gia tại Tây Nguyên bị "xẻ thịt" làm đường khi kiểm lâm đi tiêm vaccine

Dù chưa được cấp thẩm quyền quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng nhưng chủ đầu tư dự án đường Trường Sơn Đông đoạn qua Vườn Quốc gia Chư Yang Sin (tỉnh Đắk Lắk) và Vườn Quốc gia Bidoup - Núi Bà (tỉnh Lâm Đồng) ngang nhiên tổ chức thi công và "xóa sổ" hàng chục ha rừng đặc dụng.

San ủi rừng khi kiểm lâm đi tiêm vaccine

Dự án đường Trường Sơn Đông do Ban Quản lý dự án 46 (Bộ Tổng tham mưu, Bộ Quốc phòng) làm chủ đầu tư. Dự án có đoạn đi qua địa phận tỉnh Đắk Lắk thuộc gói thầu Đ41 và đoạn đi qua tỉnh Lâm Đồng thuộc gói thầu Đ42; C13.

Thời gian qua, dù chưa được các cấp có thẩm quyền ra quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng song chủ đầu tư dự án vẫn cho san ủi nhiều diện tích rừng đặc dụng tại Vườn Quốc gia Chư Yang Sin (tỉnh Đắk Lắk) và Vườn Quốc gia Bidoup - Núi Bà (tỉnh Lâm Đồng).

Nhiều diện tích rừng đặc dụng bị hủy hoại để làm dự án đường Trường Sơn Đông.

Tại địa phận tỉnh Đắk Lắk, hơn 15ha rừng đặc dụng tại tiểu khu 1383 và 1402 do Vườn quốc gia Chư Yang Sin quản lý (xã Bông Krang, huyện Lắk) bị tàn phá nặng nề.

Ghi nhận tại hiện trường của PV cho thấy, nhiều quả đồi (có cây rừng) bị bạt ngang. Cạnh mép ta-luy có nhiều cây gỗ khô (thông, bằng lăng) đường kính khoảng 60cm nằm bật ngửa, bị đất vùi lấp.

Gần nửa quả đồi bị bạt để làm đường, trong đó có nhiều cây rừng.

Liên quan đến việc tại sao phải đến khi hơn 15ha rừng bị san ủi thì lực lượng chức năng mới phát hiện, một đại diện Vườn quốc gia Chư Yang Sin nói rằng sự việc xảy ra trong thời điểm cán bộ kiểm lâm đang đi tiêm vaccine, bị cách ly.

Theo vị đại điện này, vào tháng 6/2021 trở về trước, toàn bộ diện tích của gói thầu Đ41 thuộc tiểu khu 1383 và tiểu khu 1402 vẫn còn nguyên hiện trạng, rừng chưa bị tác động. Trong thời gian này, lực lượng kiểm lâm Vườn Quốc gia Chư Yang Sin vẫn thường xuyên tuần tra, không cho các đơn vị thi công san ủi.

Tuy nhiên, từ cuối tháng 6/2021 đến cuối tháng 10/2021, lực lượng kiểm lâm của Trạm kiểm lâm số 10 đóng tại xã Đưng Knớ (huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng) chỉ còn lại 3 người, do một số người về cơ quan tại huyện Krông Bông để tiêm vaccine mũi 1. Sau đó, họ không qua được Trạm kiểm lâm số 10 vì chưa tiêm đủ 2 mũi vaccine, không được qua chốt kiểm dịch trong khi 3 người tại trạm phải thường xuyên tuần tra bảo vệ rừng khu vực giáp ranh.

Đến khoảng giữa tháng 12/2021, Vườn quốc gia Chư Yang Sin thành lập đoàn truy quét những người phá rừng làm nương rẫy, khi đến đầu tiểu khu 1383 mới phát hiện một số dấu vết san ủi. Tiếp tục kiểm tra thì phát hiện toàn bộ diện tích hơn 15ha của gói thầu Đ41 đã bị san ủi với chiều dài khoảng hơn 7km.

Cây rừng bị hủy hoại song lực lượng chức năng vẫn chưa xác định được trữ lượng gỗ bị khai thác.

Bên cạnh đó, việc số gỗ bị tàn phá đang ở đâu cũng không một ai hay biết. Lãnh đạo Sở Nông nghiệp & PTNT tỉnh Đắk Lắk (Sở NN&PTNT) cho hay, đến nay, đơn vị chưa xác định được trữ lượng gỗ bị khai thác trái phép trên diện tích hơn 15ha rừng đặc dụng tại Vườn Quốc gia Chư Yang Sin (huyện Lắk) để làm dự án đường Trường Sơn Đông.

Theo vị lãnh đạo này, khi nào làm việc được với chủ đầu tư, nắm bắt qua hồ sơ thiết kế đường mới có thể xác định được trữ lượng gỗ. “Cơ quan công an cũng đang vào cuộc để điều tra, xác minh rõ vụ việc. Khi nào có kết luận chúng tôi sẽ thông tin”, lãnh đạo Sở NN&PTNT Đắk Lắk nói thêm.

Ngang nhiên mở đường trái phép

Tương tự, tại địa phận tỉnh Lâm Đồng, theo ghi nhận thực tế của PV cho thấy, đơn vị thi công dự án đường Trường Sơn Đông đã san ủi hơn 3km đường (đoạn qua Trạm Kiểm lâm Krông Nô, thuộc Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Bidoup - Núi Bà). Hiện trường vẫn còn ngổn ngang. Phía mép bờ sông có nhiều cây gỗ đường kính khoảng 50cm đã khô, vẫn chưa được vận chuyển ra ngoài.

Công ty cầu đường 10 (thi công gói thầu C13, lý trình km625+614) của dự án đã dựng lán trại, huy động phương tiện để làm cầu vượt sông Krông Nô, nối bên kia bờ là Vườn Quốc gia Chư Yang Sin (Đắk Lắk). Gần khu vực này cũng đã được tập kết nhiều vật liệu xây dựng, máy phát điện.

Phương tiện được đưa vào rầm rộ để làm đường dự án.

Theo kết quả kiểm tra hiện trường của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Lâm Đồng phối hợp Hạt Kiểm lâm Lạc Dương, Vườn Quốc gia Bidoup - Núi Bà thì tại vị trí thuộc một phần các tiểu khu 22, 26 (địa giới hành chính xã Đưng K’Nớ, huyện Lạc Dương), tổng chiều dài tuyến đường đã được mở là 3.321 mét, bề rộng đường trung bình khoảng 4 mét. Trong đó, đáng chú ý có 1.067 mét nằm ngoài ranh giới đã chuyển mục đích sử dụng đất rừng đặc dụng sang mục đích đất đường giao thông.

Tại hiện trường còn 2 vị trí san ủi khác với tổng diện tích 8.300m2. Hiện trường đã bị đào bới, san lấp, rà sửa và đã hình thành tuyến đường (ô tô có thể đi được); mức độ thiệt hại về rừng là 100%.

Nhiều cây gỗ sót lại ở lâm phần Vườn Quốc gia Bidoup - Núi Bà.

Theo bản đồ theo dõi diễn biến rừng năm 2020 (đã được UBND tỉnh Lâm Đồng công bố tại Quyết định số 1009 năm 2021), đoạn đường đã mở đi qua các trạng thái rừng hỗn giao gỗ lá rộng - lồ ô; rừng lá kim nghèo; rừng lá kim trung bình; đất trống.

Đề nghị dừng thi công, đánh giá thiệt hại

Liên quan đến dự án đường Trường Sơn Đông, trước đó hôm 10/9/2021, UBND tỉnh Đắk Lắk đã có văn bản về việc thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ NN&PTNT về việc yêu cầu chủ đầu tư phối hợp với các tỉnh có dự án đi qua rà soát, tổng hợp toàn bộ diện tích rừng cần chuyển mục đích sử dụng trên toàn tuyến đường dài 657km để đề nghị cấp thẩm quyền quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng cho toàn dự án. Sở NN&PTNT Đắk Lắk cũng đã có các văn bản hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện.

Sở NN&PTNT 2 tỉnh Đắk Lắk và Lâm Đồng cũng đã yêu cầu dừng ngay hành vi hủy hoại rừng.

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, UBND tỉnh Đắk Lắk và Sở NN&PTNT vẫn chưa nhận được báo cáo kết quả thực hiện của Ban quản lý dự án 46 về nội dung trên. Và dù chưa được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng nhưng chủ đầu tư dự án đường Trường Sơn Đông đã cho san lấp, xóa sổ hơn 15ha rừng đặc dụng tại tỉnh này.

Liên quan đến hành vi hủy hoại rừng, Sở NN&PTNT 2 tỉnh Đắk Lắk và Lâm Đồng cũng đã yêu cầu Ban Quản lý dự án 46 (Bộ Tổng Tham mưu, Bộ Quốc phòng) dừng ngay hành vi hủy hoại rừng khi chưa được cấp thẩm quyền giao đất để thực hiện dự án.

Mới đây nhất, hôm 17/2, Bộ Tổng tham mưu (Bộ Quốc phòng) cùng với đại diện lãnh đạo 2 tỉnh Đắk Lắk và Lâm Đồng đã đến hiện trường Vườn Quốc gia Chư Yang Sin (huyện Lắk, Đắk Lắk) và Vườn Quốc gia Bidoup – Núi Bà (huyện Lạc Dương, Lâm Đồng) để kiểm tra hiện trường phá rừng làm đường Trường Sơn Đông.

Một số hình ảnh PV ghi nhận tại hiện trường:

Hàng chục ha rừng đặc dụng bị san ủi để làm dự án đường Trường Sơn Đông.

Lán trại nơi thi công cầu vượt sông Krông Nô.

Vật liệu xây dựng được tập kết tại khu vực rừng bị san ủi.

Nhiều cây gỗ bị hủy hoại dọc tuyến đường dự án.

Dự án đường Trường Sơn Đông có tổng mức đầu tư sau điều chỉnh hơn 10.000 tỷ đồng (nguồn trái phiếu) với chiều dài toàn tuyến 671km; quy mô chủ yếu đường cấp IV miền núi. Tuyến đường bắt đầu từ Quảng Nam, Quảng Ngãi, Kon Tum, Gia Lai, Phú Yên, Đắk Lắk và kết thúc ở Lâm Đồng. Ngoài giá trị về an ninh quốc phòng, tuyến đường này còn có ý nghĩa rất lớn trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, phòng chống thiên tai cho các vùng sâu, vùng xa.

Hạt trưởng kiểm lâm bị bắt Ông Dương Tấn Định, Hạt trưởng kiểm lâm huyện Tây Hòa, cùng 4 người khác bị điều tra với cáo buộc liên quan đến 335 ...

Quảng Nam truy tìm kẻ phá rừng ở tiểu khu 720 UBND tỉnh Quảng Nam yêu cầu các cơ quan chức năng huyện Phước Sơn điều tra, truy tìm kẻ khai thác rừng trái phép ở ...