Vụ bắt con trai trùm ma túy châm ngòi bạo lực ở Mexico
Những tay súng vũ trang hạng nặng bao vây lực lượng an ninh ở Culiacan, Mexico hôm 17/10, buộc chính quyền phải thả con trai trùm ma túy "El Chapo".
Mexico tiến hành nhiệm vụ bắt Ovidio Guzman Lopez, con trai trùm ma túy khét tiếng Joaquin Guzman, hay còn gọi là "El Chapo" (Gã lùn), sau khi một thẩm phán liên bang ở thủ đô Washington, Mỹ, ban lệnh bắt anh này để xem xét dẫn độ, luật sư Jeffrey Lichtman, đại diện của "El Chapo", hôm qua cho hay.
"Vẫn chưa biết chính xác điều gì đã xảy ra, nhưng Ovidio hiện an toàn và không bị giam. Chúng tôi sẽ nhanh chóng nỗ lực tìm hiểu sự việc", Lichtman nói. Ovidio bị buộc tội buôn bán ma túy tại Tòa án quận Columbia vào năm 2017, với bản cáo trạng được công bố hồi tháng 2.
Một xe buýt bốc cháy trong cuộc đụng độ giữa băng đảng ma túy và lực lượng an ninh tại thành phố Culiacan, Mexico hôm 17/10. Ảnh: Reuters.
Bộ trưởng An ninh Mexico Alfonso Durazo hôm qua cho biết một nhóm quân cảnh Vệ binh Quốc gia tìm thấy Ovidio cùng ba người đàn ông khác tại một ngôi nhà ở thành phố Culiacan, bang Sinaloa, trong lúc tuần tra. Họ xông vào ngôi nhà sau khi bị tấn công trước, nhưng nhanh chóng bị các tay súng áp đảo và phải rút lui.
"Nhóm tuần tra quyết định rút khỏi ngôi nhà mà không đưa theo Ovidio nhằm cố gắng tránh gia tăng bạo lực trong khu vực, bảo toàn tính mạng cho các sĩ quan và khôi phục sự yên bình trong thành phố", Durazo cho hay.
Tuy nhiên, thông tin con trai "El Chapo" bị bắt bất ngờ gây ra phản ứng dữ dội tại Culiacan. Các thành viên băng đảng phát động cuộc tấn công quy mô lớn nhằm giải cứu Ovidio, nhắm mục tiêu vào lực lượng an ninh tại nhiều khu vực trong thành phố. Số lượng lớn tù nhân cũng trốn thoát khỏi nhà tù Aguaruto.
Người dân nép mình trong các trung tâm thương mại và siêu thị khi nghe thấy tiếng súng nổ. Những đám khói đen bao trùm bầu trời. "Không ai biết chuyện gì đang xảy ra, nhưng mọi người đều lo sợ và nói rằng họ sẽ không đi làm vào hôm sau", một cư dân tên Ricardo Gonzalez cho biết.
Video trên mạng xã hội quay lại cảnh các tay súng ngồi trên xe bán tải gắn súng máy và tuần tra quanh khu vực. Đoạn video khác cho thấy một tay súng cầm theo súng trường tấn công liên tục nã đạn vào mục tiêu không xác định. Trong khi đó, các gia đình chen nhau tìm chỗ ẩn náu. "Tại sao họ lại xả súng vậy?", một bé gái hỏi cha mình trong video.
Theo truyền thông địa phương, ít nhất một con đường chính ra khỏi thành phố, hướng về phía cảng Mazatlan, đã bị chặn bởi hàng dài xe tải đang bốc cháy, trong khi những con đường khác cũng bị quân đội phong tỏa. Duzaro cho biết có 14 cuộc tấn công khác nhau nhằm vào quân đội và 19 rào chắn được dựng lên.
Cristobal Castaneda, người đứng đầu cơ quan an ninh bang Sinaloa, cho biết theo thông tin ban đầu, hai người đã thiệt mạng và 21 người bị thương. Tuy nhiên, hình ảnh tại hiện trường cho thấy nhiều thi thể trên đường phố, dẫn tới suy đoán số người chết có thể tăng lên. Giới chức địa phương nói rằng một số sĩ quan bị thương, nhưng không nêu thêm chi tiết.
Chính quyền cho biết Ovidio bị giữ trong căn nhà từ khoảng 15h tới 17h30 ngày 17/10. Một số người nghi ngờ liệu băng đảng và lực lượng an ninh có đàm phán để thả anh ta hay không. Việc Bộ trưởng Durazo thừa nhận 8 binh sĩ và một sĩ quan quân đội "bị nhóm tội phạm bắt nhưng sau đó được thả" càng củng cố cho giả thuyết đây là một vụ trao đổi. Một video cũng quay được cảnh những thành viên băng đảng bắt tay với các binh sĩ trên đường phố Culiacan.
Tuy nhiên, Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador khẳng định "chính quyền không thông đồng với tội phạm" và kêu gọi người dân ngừng lo lắng. Giới chức cũng nhấn mạnh con trai 28 tuổi của "El Chapo" chưa bao giờ bị bắt thực sự, bởi các thủ tục chưa hoàn tất.
Sự hỗn loạn tại Culiacan, thành trì lâu đời của băng đảng ma túy Sinaloa do "El Chapo" cầm đầu từ năm 1989 đến 2014, làm gia tăng áp lực đối với Tổng thống Obrador, người cam kết sẽ ổn định đất nước sau hơn một thập kỷ chìm trong bạo lực bởi các băng đảng ma túy. Chính quyền còn bị chỉ trích vì kết nối với người dân một cách chậm chạp, không đưa ra giải thích hoặc bình luận gì mà chỉ kêu gọi họ ở trong nhà.
Các tay súng thuộc băng đảng ma túy triển khai trên đường phố Culiacan, bang Sinaloa, Mexico hôm 17/10. Ảnh: Reuters.
Falko Ernst, chuyên gia cấp cao thuộc Nhóm Khủng hoảng Quốc tế tại Mexico, nhận định việc thả Ovidio tạo ra "tiền lệ nguy hiểm", cho thấy ngay cả chính phủ cũng có thể bị hăm dọa để đổi lấy con tin và không kiểm soát được tình hình. "Ban đầu, đây là một chiến dịch thảm họa, sau đó quá trình liên lạc cũng biến thành thảm họa. Cuối cùng, nó là một thảm họa chính trị", giáo sư Carlos Bravo Regidor tại Trung tâm Nghiên cứu và Giáo dục Kinh tế Mexico bày tỏ đồng tình.
Tuy nhiên, Tổng thống Obrador ủng hộ quyết định thả Ovidio bởi cho rằng "việc bắt một tên tội phạm không đáng so với mạng sống của nhiều người". "Quyết định này nhằm bảo vệ các cư dân. Chúng tôi không muốn chết chóc, cũng không muốn chiến tranh", ông phát biểu hôm 18/10.
Ovidio là một trong 4 người con của El Chapo với vợ thứ hai. Người này được cho là tham gia hoạt động buôn ma túy từ khi còn là thiếu niên và giữ vai trò quan trọng trong Sinaloa, một trong những băng đảng buôn ma túy lớn nhất và bạo lực nhất Mexico, kể từ khi cha bị bắt.
El Chapo được cho là có 4 người vợ và 12 đứa con. Trùm ma túy này bị bắt ở Mexico năm 1993 và hai lần vượt ngục thành công vào năm 2001 và 2014. Năm 2016, Mexico bắt El Chapo và dẫn độ sang Mỹ hồi tháng 1/2017.