Thời xưa xử tội đánh bạc như thế nào?

Chia sẻ

Người có tội thời xưa bị “nọc” ra giữa công đường và bản án được thi hành ngay (ảnh tư liệu).

Đời Trần

Thời Tiên Lê, Lý, sử sách chưa thấy nói về tệ đánh bạc, nhưng đến thời Trần, đã có nhiều phần chép về vấn đề này, chứng tỏ cờ bạc đã trở thành vấn nạn của quốc gia.

Có thể thấy điều này qua lời kêu gọi tì tướng trong bản “Dụ chư tì tướng hịch văn” hào hùng của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn. Trước hiểm họa đất nước bị giặc Nguyên Mông xâm chiếm lần thứ hai (1285), vị Quốc công Tiết chế đã chỉ ra những mối nguy cho đất nước khi quân sĩ “thấy chủ bị nhục chẳng lấy làm lo, gặp nước bị dơ chẳng lấy làm thẹn... kẻ thì chọi gà cho thích, kẻ thì đánh bạc mua vui...”.

Hưng Đạo Vương vạch ra cho quân sĩ của mình thấy rằng: “Một khi giặc Mông đến nơi, thì cựa con gà nòi không thể đâm thủng áo giáp của giặc; thuật ở bài bạc không thể đem làm mưu mẹo ở trong quân”.

Như vậy, có thể thấy trong quân đội của Hưng Đạo Vương, đã có những dấu hiệu của tệ đánh bạc. Rất may nhờ sự chuẩn bị kỹ càng và luật lệ nghiêm minh của các bậc lãnh đạo, lại thêm “tướng sĩ một lòng phụ tử”, nên quân dân nhà Trần đã liên tiếp đánh thắng cả ba lần quân Nguyên – Mông xâm lược nước ta.

Bước vào thời kỳ đất nước thái bình, các vua Trần dẹp rất nghiêm các thói bài bạc. Đại Việt sử ký toàn thư viết: Năm Hưng Long thứ tư đời Trần Anh Tông (1296), mùa xuân, tháng ba, quan thượng phẩm Nguyễn Hưng đánh bạc, vua biết được, sai đánh chết.

Bàn về sự kiện này, sử thần Phan Phu Tiên bình luận: “Pháp luật nhà Trần nghiêm cấm đánh bạc đến như thế mà đến đời Dụ Tông lại công nhiên làm bậy (nhà vua tổ chức gọi những người giàu vào cung đánh bạc), rồi sau người trong nước bắt chước cái dở ấy không thể ngăn cấm được nữa, thành ra vì tệ hại đánh bạc rồi đến mất nước”.

Những sự kiện bê bối mà Phan Phu Tiên nói diễn ra vào năm Đại Trị thứ năm, đời vua Trần Dụ Tông (1362). Sử chép: “Vua chiêu tập các nhà giàu trong nước, như ở làng Đình Bảng (nay thuộc Từ Sơn, Bắc Ninh), làng Nga Đính thuộc Quốc Oai (Hà Nội ngày nay) vào trong cung đánh bạc làm vui, có tiếng bạc đặt gần 300 quan tiền, ba tiếng đặt thì đã gần 1.000 quan rồi”.

Đánh bạc, tổ chức thi uống rượu say khướt trong cung, ham xây cất cung điện nguy nga, làm vườn trồng hoa lạ, hồ cảnh thả cá quý, bỏ bê chính sự, nên từ đời Dụ Tông, nhà Trần bắt đầu suy vong. Không lâu sau đó, ngai vàng bị Hồ Quý Ly cướp, rồi đất nước rơi vào ách xâm lược của giặc Minh.

Đời Lê

Sau khi đánh thắng giặc Minh, năm 1429, vua Lê Thái Tổ ban chỉ dụ trị tội những kẻ đánh bạc, du thủ, du thực, đàn đúm, chơi bời... nhằm khuyên nhân dân chăm chỉ làm ăn, tái thiết đất nước. Chỉ dụ của nhà vua nêu rõ: “Kẻ nào du thủ du thực, đánh cờ đánh bạc thì quan ty và quân dân bắt nộp để trị tội. Đánh bạc thì chặt năm ngón tay, đánh cờ thì chặt một phân ngón tay”.

Khi nhà Lê đã ổn định quyền lực, Bộ luật Hồng Đức ban hành dưới đời Lê Thánh Tông (Quốc triều hình luật), điều 188 quy định phạt nặng kẻ tổ chức đánh bạc, nhưng bớt khắt khe như thời Lê Thái Tổ: “Ai tụ tập đánh bạc bị đánh 70 trượng, có quan chức thì biếm ba tư (hạ ba cấp), phạt ba quan tiền, thưởng cho kẻ tố cáo. Người đứng đầu hay tái phạm bị tăng một bậc tội. Kẻ a tòng giảm một bậc tội. Tiền trong sòng bạc ăn thua và văn tự mua bán để đánh bạc đều nhập công khố. Đang khi quốc tang mà đánh bạc thì thêm một bậc tội. Nếu sinh sự khi đánh bạc thì bị xử riêng”.

Năm 1698, vua Lê Hy Tông cũng hạ lệnh cho Đề lĩnh kinh thành dò xét: “Người chứa gá và người đánh gá đều bị phạt nặng, số tiền bị phạt nhiều hay ít tùy theo thứ bậc phẩm trật của từng người”.

Đến đời vua Lê Dụ Tông, có lẽ tệ uống rượu, đánh bạc lây lan mạnh trong quân đội, do đó, năm Đinh Mùi (1727) niên hiệu Bảo Thái thứ 8, nhà vua đã phải ban chỉ truyền lệnh cấm quân sĩ uống rượu, đánh bạc, đặc biệt là thủy quân càng phải nghiêm chỉnh tuân theo.

Chỉ truyền của Lê Dụ Tông có đoạn viết: “Phàm quân sĩ Thị hầu và các doanh cơ đội thuyền không được uống rượu, đánh bạc. Trái lệnh, cáo với Binh phiên theo pháp luật mà luận tội. Quan quân mà không biết, tùy theo sự việc nặng nhẹ để định tội xét xử”.

Đời Nguyễn

Để có hình luật phục vụ quá trình cai trị đất nước, vua Gia Long sai viên tướng có tài kiêm văn võ là Nguyễn Văn Thành làm Tổng tài soạn luật. Năm 1815, bộ luật hoàn thành, được ban bố mang tên Hoàng Việt luật lệ (còn gọi là Luật Gia Long), đại loại châm chước từ bộ luật Hồng Đức thời Lê và tham khảo hình luật triều Thanh bên Trung Quốc.

Điều luật về tội đánh bạc là điều thứ 343, vẫn quy định như tịch thu tài sản người chủ chứa bạc sung công quỹ, tịch thu toàn bộ số tiền tại sòng. Các con bạc bị phạt 100 roi hay đi phu dịch 3 năm, nộp phạt 10 quan tiền. Các khoản tiền thu về trong và sau vụ đánh bạc được dùng làm phần thưởng cho những người tố giác tội phạm. Người đứng mở nhà chứa bạc tuy không dự vào hạng người đánh bạc cũng xử cùng một tội như người đánh bạc, chỗ nhà đánh bạc ấy cũng sung vào nhà nước.

Sử nhà Nguyễn cũng ghi lại các vụ xử đánh bạc tiêu biểu trong bộ Đại Nam thực lục. Dưới triều vua Minh Mạng, năm 1828, một đầu mục trại lính là Đỗ Bá Thố, phạm tội đánh bạc, lại ép người dưới quyền vay tiền rồi xiết nợ. Vụ việc bị phát giác, tên Thổ bị xử khá nặng, với hình phạt gông cổ, đem bêu ngoài cửa trại lính suốt 2 tháng, rồi sau đó, đánh 100 trượng và bắt về làm lính ngay tại trại đó.

Vua Minh Mạng có chỉ dụ về vụ việc này rằng: “Mưu làm việc riêng, coi thường phép nước, không gì hơn thế. Nếu chỉ phạt trượng và cách dịch thì chưa đáng tội”.

Ngoài xử tội Bá Thổ, các cấp trên của hắn gồm viên chánh, phó quản cơ ở cơ ấy không biết xem xét cáo giác sự việc, mỗi viên đều xử phạt lương 6 tháng để răn. Nhà vua còn sai Bộ Hình đem chỉ dụ về vụ án này này sao ra nhiều bản cấp cho các vệ, cơ lính ở các thành hạt đem treo ở trại lính để được biết và lo răn sửa.

Vào năm 1842, khi vua Thiệu Trị ngự giá ra Bắc, ở kinh thành có người lính vệ Hậu nhất quân Vũ Lâm tên Phạm Công Đạt, một đêm được sai đi tuần đã tự tiện bỏ nhiệm vụ, lẻn về trại ở bên trái hoàng thành mở sòng bạc, lại chống trả quan quân vây bắt.

Khi vua Thiệu Trị trở về kinh đô, nghe lời tâu rất tức giận, ban dụ nêu rõ: “Tên Phạm Công Đạt nguyên là kẻ lại dịch gian xảo, trước đã can án phải cách dịch sung bổ vào ngạch giản binh, nay lại dám coi thường làm bậy như thế, thực là đáng ghét. Nếu chỉ chiểu luật “đánh bạc” mà xử trị thì chưa đúng tội”.

Rồi sau đó, nhà vua xử Đạt hình phạt nặng hơn mức bình thường, là đánh 80 côn đỏ (nặng hơn đánh trượng), đóng gông, giải tới nhà lao lĩnh án “giảo giam hậu”, (tức là treo cổ nhưng chờ lệnh xử sau) để làm răn cho kẻ khác.

Những người liên quan vụ việc bị giáng 2 - 4 cấp, trong đó quan ngự sử Nguyễn Tuấn Phong và Thống chế Lê Văn Thảo do “có chức sắc mà không nghiêm trị” nên bị giáng một cấp. Viên đội suất Nguyễn Văn Doanh đi tuần đêm xảy ra đánh bạc, có công phát hiện tội phạm được hưởng 5 đồng Phi Long bằng bạc.

Ghét người có các thói hư tật xấu, nên khi thấy con trai trưởng là Hồng Bảo ham chơi, mê cờ bạc, không chịu học hành, nên lúc lâm chung, vua Thiệu Trị đã gọi các quan đại thần Trương Đăng Quế, Võ Văn Giải, Nguyễn Tri Phương và Lâm Duy Hiệp vào trăng trối, để di chiếu truyền ngôi cho con thứ là Hồng Nhậm, là vua Tự Đức sau này.

Đến thời vua Khải Định, khi đất nước sống dưới ách đô hộ của người Pháp, thấy tệ cờ bạc nảy nở trong dân chúng, năm 1924, vua Khải Định chua chát nhận xét: “Mối tệ của cờ bạc là nghèo làm bậy, người ở tầng lớp trên cũng có khi không tránh khỏi, phải nên cấm chỉ. Nhưng tệ nạn thích cờ bạc thì người thành phố, thị xã quá hơn, muốn thi hành ở thôn quê trước tiên phải thi hành ở thành phố, thị xã. Nhưng thành phố có quyền của quý cảnh sát, mà cảnh sát viên lại thông đồng với chủ sòng bạc, muốn thi hành quyền phép thì rất khó”.

Những con số "khủng"trong vụ đánh bạc liên quan đến nguyên Cục trưởng C50 Tính đến ngày 17/3, cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Phú Thọ đã khởi tố 83 bị can, gồm: 41 bị can về ...

Công an làm việc, tướng Vĩnh "không có gì phải lo lắng" Sau nhiều ngày làm việc với Công an tỉnh Phú Thọ về vụ đánh bac qua mạng internet, Trung tướng Phan Văn Vĩnh không cảm ...

Hơn 9.500 tỷ đồng đổ vào đường dây đánh bạc liên quan cựu cục trưởng C50 Tổng số tiền đánh bạc nạp qua các cổng thanh toán khoảng 342 tỷ đồng một tháng, trong đó 97% từ thẻ viễn thông và ...