Ai có thể làm "phó tướng" giúp Joe Biden đánh bại ông Trump?

Nếu cựu Phó tổng thống thực hiện đúng cam kết, đây sẽ lần thứ 3 trong lịch sử Mỹ một chính đảng lớn lựa chọn một nữ chính khách cho vị trí quyền lực số hai, 4 năm sau khi cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton trở thành người phụ nữ đầu tiên ứng cử chức tổng thống.

Nhiều sự kiện đã xảy ra sau đó, bao gồm cả việc ông Biden giành đủ số phiếu ủng hộ cần thiết để chính thức trở thành gương mặt đại diện đảng Dân chủ đối đầu tổng thống đương nhiệm trong cuộc đua vào Nhà Trắng tháng 11 tới đây.

Theo BBC, căn cứ vào tình hình dịch bệnh hoành hành ở Mỹ, mức độ suy thoái kinh tế chưa từng có và làn sóng biểu tình, bạo loạn lan rộng toàn quốc do căng thẳng sắc tộc, dư luận đã có nhiều đồn đoán về những nhân vật nữ có thể làm "phó tướng" cho ông Biden. Ông Biden nói sẽ thông báo về lựa chọn cuối cùng trong tháng 8 này:

Kamala Harris

Kamala Harris được xem là ứng cử viên hàng đầu cho vị trí cấp phó của ông Biden. Bà đang giữ một ghế tại Thượng viện Mỹ và từng làm trưởng công tố bang California cũng như công tố viên quận thuộc thành phố San Francisco.

Nữ chính khách này có mẹ là người Ấn Độ và cha đến từ Jamaica. Bà từng được truyền thông quốc gia để mắt tới khi ra tranh cử tổng thống hồi năm ngoái và được coi là ứng cử viên sáng giá trong một thời gian ngắn sau đó.

Bà Harris đã có lần tranh cãi nảy lửa với ông Biden tại cuộc tranh luận đầu tiên trong vòng bỏ phiếu sơ bộ của đảng Dân chủ vào tháng 6/2019. Vào thời điểm đó, bà gọi quan điểm chống lại việc tách biệt các trường học thông qua sử dụng hệ thống xe buýt bắt buộc của ông Biden là "gây hại". Song, sự kiện đã xảy ra quá lâu và có thể chẳng mấy ai còn quan tâm nữa.

Bà Harris có thể giúp ông Biden giành được lượng lớn tiền tài trợ ở California (bà đã quyên góp được 2 triệu USD cho cựu phó tổng thống trong một sự kiện trực tuyến mới đây). Nữ chính khách được đánh giá là rất nhanh nhạy và sẽ làm hài lòng những người muốn ông Biden liên danh với một phụ nữ da màu. Bà cũng được nhiều thành viên Đảng Dân chủ khen ngợi vì công khai lên tiếng ủng hộ cải cách lực lượng cảnh sát trong lúc xảy các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc gần đây.

Susan Rice

Với một số người, Susan Rice có thể là cái tên gây bất ngờ trong danh sách lựa chọn, vì bà không có kinh nghiệm nắm giữ chức vụ dân cử hoặc vận động tranh cử nói chung. Hầu hết người dân Mỹ cũng chưa biết nhiều về nữ chính khách này. Song, ông Biden lại quá rõ về bà Rice do bà từng đảm nhiệm chức cố vấn an ninh quốc gia trong chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama sau một thời gian làm Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc.

Nếu được chọn, bà Rice có thể đóng vai trò then chốt trong nhóm chính sách đối ngoại của ông Biden, đồng nghĩa các quan hệ quốc tế sẽ là trọng tâm theo đuổi của Nhà Trắng dưới sự lãnh đạo của ông.

Tuy nhiên, bà Rice từng phải hứng chịu nhiều chỉ trích trong những năm phục vụ chính quyền Obama. Phe Cộng hòa cáo buộc bà lừa dối công chúng Mỹ về lý do đằng sau vụ tấn công năm 2012 vào lãnh sự quán Mỹ ở Benghazi, dẫn đến cái chết của Đại sứ Mỹ tại Libya và ba người Mỹ khác.

Nếu ông Biden quyết định liên danh tranh cử với bà Rice, điều đó có thể chứng tỏ ông quan tâm đến việc có một vị phó tướng trung thành và hiểu biết hơn là tìm người thừa kế chính trị.

Gretchen Whitmer

Cách đây chỉ vài tháng, dư luận không mấy chú ý tới Gretchen Whitmer, nữ thống đốc mới lên nắm quyền ở bang Michigan được hơn một năm. Tuy nhiên, khi đại dịch bùng phát, bà Whitmer trở thành biểu tượng cho phản ứng của Michigan trước cơn khủng hoảng, kể cả việc thường xuyên lên án chính quyền liên bang về những yếu kém trong cuộc chiến chống virus.

Điều đó khiến nữ thống đốc trở thành mục tiêu công kích của Tổng thống Trump, đồng thời giúp tên tuổi của bà được biết đến nhiều hơn trên khắp toàn quốc.

Việc bà Whitmer nhanh chóng cho thực hiện giãn cách xã hội, đóng cửa các doanh nghiệp khi Michigan trở thành một trong các "điểm nóng" về dịch đã dẫn đến nhiều cuộc biểu tình phản đối do phe bảo thủ tổ chức tại bang, nhưng cũng mang đến cho bà sự ủng hộ của các thành viên cùng đảng Dân chủ.

Năm 2016, bà Clinton từng thua sít sao ông Trump tại Michigan, một bước ngoặt khiến cựu ngoại trưởng thất bại trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm đó. Nếu ông Biden hy vọng tránh được kết cục tương tự, ông có thể mời bà Whitmer làm phó tướng.

Tammy Duckworth

Thượng nghị sĩ Tammy Duckworth đến từ bang Illinois có một lý lịch nổi bật. Bà bị mất cả hai chân khi chiếc trực thăng quân sự do bà đang lái bị quân nổi dậy ở Iraq bắn hạ. Bà nghỉ hưu với hàm trung tá trước khi trở thành Trợ lý Bộ trưởng Cựu chiến binh cho chính quyền Obama.

Bà Duckworth từng phục vụ trong Hạ viện và sau đó giành được một ghế tại Thượng viện vào năm 2016. Bà là phụ nữ Mỹ gốc Thái Lan đầu tiên được bầu vào Quốc hội Mỹ và cũng là nữ nghị sĩ đầu tiên bị cụt cả hai chân. Năm 2018, bà tiếp tục lập kỷ lục là thượng nghị sĩ đầu tiên sinh con khi đang đương chức.

Illinois là một bang an toàn đối với đảng Dân chủ, nhưng lại có vị trí địa lý gần các bang ''chiến địa'' then chốt ở vùng Trung Tây. Do đó, bà Duckworth có thể là lựa chọn liên danh hấp dẫn đối với ông Biden.

Elizabeth Warren

Bà Elizabeth Warren từng cạnh tranh với ông Biden để giành chiếc vé đề cử của đảng Dân chủ nhằm đấu chung kết với Tổng thống Trump năm nay. Nữ thượng nghị sĩ này từng dẫn đầu các cuộc thăm dò dư luận về tín nhiệm của cử tri trong nhiều tháng giữa năm 2019, nhưng rốt cục đã quyết định "bỏ cuộc chơi" vào đầu tháng 3 khi sự ủng hộ sụt giảm dần.

Nhiều người cấp tiến kỳ vọng bà Warren sẽ lên tiếng hậu thuẫn ứng viên Bernie Sanders. Vì vậy, khi bà quyết định không làm điều đó, đội ngũ của ông Biden tỏ ra hài lòng. Giờ đây, họ có cơ hội trả ơn bằng cách mời bà liên danh tranh cử cùng ông Biden.

Nếu bà Warren được chọn, đó sẽ là một tín hiệu quan trọng cho thấy cựu Phó tổng thống muốn tiếp cận với phe cánh tả trong đảng Dân chủ và điều hành theo hướng cấp tiến hơn những gì ông đã thể hiện trong suốt chiến dịch tranh cử. Với việc đất nước đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng, bà Warren có thể hỗ trợ một số chính sách theo đường lối tự do cho ông Biden trong cuộc so găng với lãnh đạo Nhà Trắng đương nhiệm.

Karen Bass

So với nhiều gương mặt khác, bà Karen Bass, 66 tuổi, nữ nghị sĩ 5 nhiệm kỳ với giọng điệu mềm mỏng đến từ bang California, từng không phải là lựa chọn hàng đầu cho vai trò phó tướng của ông Biden. Tuy nhiên, cái chết của công dân Mỹ gốc Phi George Floyd trong tay cảnh sát da trắng và phong trào biểu tình chống phân biệt chủng tộc lan tỏa khắp toàn quốc từ tháng 5 đã tăng áp lực buộc ông phải chọn liên danh tranh cử với một phụ nữ da màu.

Đó là khi tên của bà Bass, cựu chủ tịch cơ quan lập pháp bang California bắt đầu được nhắc đến. Không giống một số ứng viên khác, nữ chính khách này hiện vẫn trong danh sách lựa chọn an toàn, được chấp nhận rộng rãi.

Kyrsten Sinema

Hiện trong đảng Dân chủ có nhiều ý kiến cho rằng, nếu muốn giành chiến thắng ở bang Wisconsin, ông Biden cần nắm trong tay bang Arizona. Thượng nghị sĩ Kyrsten Sinema được tin có thể giúp ông toại nguyện

Năm 2018, bà Sinema trở thành chính khách Dân chủ đầu tiên giành được ghế Thượng viện của bang Arizona trong vòng 30 năm qua. Theo các nhà hoạt động cánh tả trong đảng, bà Sinema trẻ trung, ăn ảnh và có khuynh hướng chính trị trung lập. Bà được nhận xét là có chút lập dị (gần đây bà đã làm mọi người phải ngoái nhìn khi đội một bộ tóc giả màu tím đến họp Thượng viện), nhưng có thể tạo ra một sự tương phản có lợi cho ông Biden, một chính trị gia nổi tiếng chừng mực.

Nếu được ông Biden chọn làm người liên danh tranh cử, bà Sinema sẽ được ghi danh vào lịch sử Mỹ với tư cách là người song tính công khai đầu tiên liên danh với một ứng cử viên tổng thống.

Stacey Abrams

Stacey Abrams không có một lý lịch hoạt động chính trị đủ mạnh để được chọn làm phó tổng thống. Bà có 10 năm là hạ nghị sĩ đại diện bang Georgia nhưng thua sít sao trong cuộc chạy đua vào ghế thống đốc bang năm 2018. Bà Abrams đổ lỗi thất bại này cho việc đối thủ Cộng hòa đàn áp các cử tri.

Tuy nhiên, bà Abrams có tiếng nói gây ảnh hưởng với hầu hết các cơ sở của đảng Dân chủ. Hoạt động tích cực của bà về quyền bầu cử đã giúp thúc đẩy nó trở thành một vấn đề quan tâm đối với đảng. Bà đã đại diện thể hiện phản ứng của đảng Dân chủ đối với thông điệp liên bang năm 2019 của Tổng thống Trump, đánh dấu việc bà là phụ nữ da màu đầu tiên được chọn đảm trách nhiệm vụ này.

Khác các đối thủ, bà Abrams đã tích cực vận động để trở thành ứng viên phó tổng thống cho ông Biden. Động thái khiến một số người e ngại, trong khi số khác coi là sự trung thực mới mẻ.

Nhìn chung, bà Abrams được đánh giá là một ngôi sao đang lên trong đảng Dân chủ, đại diện cho một nhóm nhỏ thành viên ít được giao các vị trí lãnh đạo đảng. Ngay cả khi bà không được chọn làm phó tướng cho ông Biden, sự bủa vây của dư luận quanh bà cũng có thể giúp tăng triển vọng cựu Phó Tổng thống sẽ chọn liên danh tranh cử với một nữ chính khách gốc Phi.

Ván cược 7.000 tỷ USD của Joe Biden

Kinh tế Mỹ quyết định lá phiếu bầu cho Tổng thống Trump

Cắt giảm ngân sách cho lực lượng cảnh sát: Quyết định thay đổi cả nước Mỹ?