Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 23/9 tuyên bố ông tin rằng Ukraine, với sự hỗ trợ từ Liên minh châu Âu và NATO, có khả năng giành lại toàn bộ lãnh thổ.
Phát biểu này đánh dấu sự thay đổi đáng kể so với trước đây, khi nhiều lần ông Trump gợi ý rằng việc Ukraine nhượng một phần lãnh thổ có thể là giải pháp để chấm dứt chiến tranh với Nga.
Trên mạng xã hội Truth Social, ông viết: “Sau khi hiểu rõ hơn tình hình quân sự và kinh tế giữa Ukraine và Nga, và sau khi thấy những khó khăn kinh tế Nga đang đối mặt, tôi tin Ukraine có thể chiến đấu và giành lại toàn bộ lãnh thổ với sự hậu thuẫn của châu Âu".
Tổng thống Ukraine Zelensky và Tổng thống Mỹ Trump. (Ảnh: Reuters)
Tổng thống Trump cũng cho rằng Nga đã “chiến đấu một cách vô định suốt ba năm rưỡi trong một cuộc chiến mà lẽ ra một cường quốc quân sự thực sự có thể giải quyết trong vòng chưa đầy một tuần”, đồng thời nhấn mạnh nền kinh tế Nga đang rơi vào khủng hoảng. Ông khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí cho NATO để khối này “toàn quyền sử dụng”.
Điều chưa rõ là khi nói “toàn bộ lãnh thổ", không biết ông Trump ám chỉ biên giới Ukraine trước cuộc tấn công tháng 2/2022, hay bao gồm cả bán đảo Crimea mà Nga sáp nhập từ năm 2014.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gọi phát biểu này là “một thay đổi lớn, rất tích cực”.
Trả lời Fox News cùng ngày, ông khẳng định: “Tôi nghĩ giờ đây ông Trump đã hiểu rằng chúng tôi không thể đổi chác lãnh thổ. Như vậy là không công bằng".
Các quan chức phương Tây cho biết tuyên bố này chủ yếu nhằm tạo “áp lực công khai tối đa” lên Moskva để buộc Nga ngồi vào bàn đàm phán, chứ chưa cho thấy một thay đổi chính sách cụ thể nào từ Washington. Tuy nhiên, sự ủng hộ rõ ràng hơn của ông Trump đối với Kiev đã khiến Ukraine và các đồng minh châu Âu cảm thấy được khích lệ.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ca ngợi phát biểu của ông Trump là “rất đúng đắn”, trong khi Thượng nghị sĩ Mỹ Lindsey Graham coi đây là “bước ngoặt lớn”, cho rằng cam kết tiếp tục bán vũ khí hiện đại cho NATO sẽ thay đổi đáng kể cán cân quân sự với Nga.
Nga hiện vẫn yêu cầu Ukraine phải nhượng khoảng 20% lãnh thổ mà Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố sáp nhập, đồng thời ngăn Kiev gia nhập NATO - điều mà Ukraine và các đồng minh kiên quyết bác bỏ.
