Là một công dân của Bình Thuận, từng làm lãnh đạo tỉnh, Nguyên Bí thư Tỉnh ủy Đinh Trung rất lo lắng về quyết định cho xả thải xuống biển.
Đã từng lên tiếng phản đối
Trao đổi cụ thể với Đất Việt, ngày 18/7, ông Đinh Trung- nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận cho biết: "Là một công dân Bình Thuận, từng giữ vị trí lãnh đạo trong nhiều năm, tôi đã có đơn gửi Thủ tướng và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận liên quan đến dự án nhận chìm 1 triệu m3 bùn, cát sau nạo vét xuống vùng biển Tuy Phong, cách khu bảo tồn Hòn Cau chỉ vài hải lý.
Tôi cũng đã từng nói chuyện, đưa ra ý kiến nhiều lần, vừa qua cũng gửi cả thư cho Bí thư Tỉnh ủy đương chức, nhưng cũng chưa có thư trả lời.
Trước đó, tôi đã đã từng có ý kiến không đồng tình việc quy hoạch, xây dựng Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân. Tôi về hưu năm 2000, sau đó mới tiến hành làm dự án trên, khi đó, dư luận và bản thân tôi không đồng tình, bởi vì:
Một là, tính về hiệu quả kinh tế, thì nhiệt điện than phải chở than từ Quảng Ninh vào rất xa, hơn 1500km đường bộ, nếu bằng đường biển hoặc nhập khẩu than thì chưa có cảng biển.
Ông Đinh Trung, nguyên Bí thư tỉnh Bình Thuận |
Hai là, khu vực xây dựng tiếp giáp với khu vực bảo tồn biển Hòn Cau, trên diện tích 12.500ha. Trong khi, khu bảo tồn biển Hòn Cau có vị trí hết sức quan trọng, đây là vùng đa dạng sinh học, biển sinh thái bao gồm nhiều loài sinh vật biển cư trú đa dạng, hệ san hô vô cùng phong phú. Đây cũng là nơi dân cư sinh sống lâu đời bằng nghề làm muối, nuôi trồng giống thủy hải sản, cung cấp sản lượng quan trọng cho cả nước.
Mấy năm gần đây phát triển du lịch nhiều, khách quốc tế ít, nhưng khách trong nước ra chiêm ngưỡng hệ sinh thái biển rất đông.
Ba là, Bình Thuận là tỉnh nắng và gió thì lợi thế so sánh để phát triển năng lượng phải là năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, chứ không phải năng lượng sử dụng nguyên liệu sản xuất.
Bây giờ nhà máy đã được xây, nên vấn đề đặt ra là xử lý môi trường, chất thải, khí thải ra sao và vấn đề nóng hổi là đổ hàng triệu tấn bùn nạo vét đổ xuống biển".
Tôi thấy xấu hổ lắm!
Trong một diễn biến liên quan khác, theo ông Trung, trong đơn kiến nghị, ông có phân tích rõ, trong khi còn có nhiều ý kiến khác nhau thì ngày 23/6/2017, Bộ TN&MT có quyết định số 1517 đồng ý cấp phép cho chủ đầu tư nhấn chìm gần 1 triệu m3 các chất nạo vét ra biển trên diện tích 30 ha trong khu bảo tồn biển Hòn Cau.
Quyết định của Bộ vừa ban hành, các nhà khoa học về môi trường sinh thái, hải dương học, các nhà chuyên môn nghiên cứu về biển có uy tín của nước ta cho rằng chưa có cơ sở khoa học và đề nghị cho dừng chủ trương đổ các chất nạo vét này xuống biển dù Bộ họp báo tuyên bố rằng: “Chúng tôi làm là có trách nhiệm”.
Tổng công ty Phát điện 3 còn xin phép nhận chìm 2,4 triệu m3 các chất nạo vét xuống biển nữa.
Vùng biển Vĩnh Tân, nơi được cấp phép nhận chìm gần một triệu m3 bùn. |
"Tôi đề nghị Bộ TN-MT và lãnh đạo tỉnh nên thận trọng, cầu thị lắng nghe ý kiến nhiều chiều nhất là những ý kiến phản biện của các nhà khoa học, các chuyên gia, tiếp thụ có chọn lọc, đủ căn cứ khoa học và đúng Luật Bảo vệ môi trường cho một chủ trương hệ trọng liên quan đến môi trường sinh thái và dân sinh về lâu dài một cách tâm phục, khẩu phục.
Bên cạnh đó, cho rằng các chất được nạo vét đó là sạch không có gì đáng lo cũng cần nghiên cứu nghiêm túc, thấu đáo.
Đó là các chất do sóng biển đưa vào cùng với nhiều loại đất đá, tạp chất, rác rưởi… ở ven bờ bị chôn vùi, trầm tích lại hàng bao nhiêu năm; bây giờ nạo vét, đào bới, xới tung lên làm đảo lộn các địa tầng, đó là hỗn hợp nhiều loại chất chứ đâu phải chỉ đất, cát dưới đáy biển khơi.
Vì thế đem các chất được nạo vét này đổ xuống biển là điều không nên làm, dù biển thuộc chủ quyền của ta hay vùng biển quốc tế cũng vậy.
Biển, đại dương không giống như ao làng, hồ nước công viên mà mọi thứ chìm xuống đều ngủ yên ở đó; nó còn có các dòng hải lưu, chịu tác động của bão tố, triều cường, sóng thần nhất là biến đổi khí hậu hiện nay mà cho rằng các chất này đổ xuống biển không lan tỏa đi đâu thật khó hiểu nổi.
Về nước làm mát được thải ra biển với khối lượng gần 5 triệu m3/ ngày, đêm ở nhiệt độ từ 360 đến 400C hòa vào nước biển tự nhiên, nhiệt độ sẽ tăng lên, chưa nói nước bị ô nhiễm, chắc chắn không một sinh vật nào sống ven bờ tồn tại được. Vấn đề này xin đề nghị các ngành chức năng và các chủ đầu tư có giải pháp xử lý cho phù hợp", đơn kiến nghị viết rõ.
Đưa ra giải pháp cho vấn đề trên, Nguyên Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận cho rằng, có cách để sử dụng hàng triệu m3 chất nạo vét hiệu quả hơn, lại tránh gây hại môi trường biển.
Ví dụ, bờ biển Bình Thuận có nhiều khu vực bị sạt lở, tại sao không chọn một vùng bờ biển nào đó để đem số lượng chất nạo vét này lấn biển, "nhốt" nó lại để xây kè, bờ bao kiên cố. Làm như vậy, vừa có thêm diện tích đất sử dụng vừa an toàn hơn, không ô nhiễm môi trường biển.
"Bản thân tôi rất lo lắng trước quyết định cho đổ chất nạo vát xuống biển, đọc nhiều thông tin, thực ra tôi cũng thấy xấu hổ lắm.
Tôi cũng mong muốn sẽ sớm nhận được câu trả lời. Cho dừng chủ trương đổ các chất được nạo vét này xuống biển để “ giải cứu” biển là điều hết sức cần kíp", ông Trung bày tỏ.